శ్రీమద్భాగవత పురాణము - స్కంధము 3 - అధ్యాయము 11
| ←ముందరి అధ్యాయము | శ్రీమద్భాగవత పురాణము (శ్రీమద్భాగవత పురాణము - స్కంధము 3 - అధ్యాయము 11) | తరువాతి అధ్యాయము→ |
మైత్రేయ ఉవాచ
చరమః సద్విశేషాణామనేకోऽసంయుతః సదా
పరమాణుః స విజ్ఞేయో నృణామైక్యభ్రమో యతః
సత ఏవ పదార్థస్య స్వరూపావస్థితస్య యత్
కైవల్యం పరమమహానవిశేషో నిరన్తరః
ఏవం కాలోऽప్యనుమితః సౌక్ష్మ్యే స్థౌల్యే చ సత్తమ
సంస్థానభుక్త్యా భగవానవ్యక్తో వ్యక్తభుగ్విభుః
స కాలః పరమాణుర్వై యో భుఙ్క్తే పరమాణుతామ్
సతోऽవిశేషభుగ్యస్తు స కాలః పరమో మహాన్
అణుర్ద్వౌ పరమాణూ స్యాత్త్రసరేణుస్త్రయః స్మృతః
జాలార్కరశ్మ్యవగతః ఖమేవానుపతన్నగాత్
త్రసరేణుత్రికం భుఙ్క్తే యః కాలః స త్రుటిః స్మృతః
శతభాగస్తు వేధః స్యాత్తైస్త్రిభిస్తు లవః స్మృతః
నిమేషస్త్రిలవో జ్ఞేయ ఆమ్నాతస్తే త్రయః క్షణః
క్షణాన్పఞ్చ విదుః కాష్ఠాం లఘు తా దశ పఞ్చ చ
లఘూని వై సమామ్నాతా దశ పఞ్చ చ నాడికా
తే ద్వే ముహూర్తః ప్రహరః షడ్యామః సప్త వా నృణామ్
ద్వాదశార్ధపలోన్మానం చతుర్భిశ్చతురఙ్గులైః
స్వర్ణమాషైః కృతచ్ఛిద్రం యావత్ప్రస్థజలప్లుతమ్
యామాశ్చత్వారశ్చత్వారో మర్త్యానామహనీ ఉభే
పక్షః పఞ్చదశాహాని శుక్లః కృష్ణశ్చ మానద
తయోః సముచ్చయో మాసః పితౄణాం తదహర్నిశమ్
ద్వౌ తావృతుః షడయనం దక్షిణం చోత్తరం దివి
అయనే చాహనీ ప్రాహుర్వత్సరో ద్వాదశ స్మృతః
సంవత్సరశతం న్ణాం పరమాయుర్నిరూపితమ్
గ్రహర్క్షతారాచక్రస్థః పరమాణ్వాదినా జగత్
సంవత్సరావసానేన పర్యేత్యనిమిషో విభుః
సంవత్సరః పరివత్సర ఇడావత్సర ఏవ చ
అనువత్సరో వత్సరశ్చ విదురైవం ప్రభాష్యతే
యః సృజ్యశక్తిమురుధోచ్ఛ్వసయన్స్వశక్త్యా
పుంసోऽభ్రమాయ దివి ధావతి భూతభేదః
కాలాఖ్యయా గుణమయం క్రతుభిర్వితన్వంస్
తస్మై బలిం హరత వత్సరపఞ్చకాయ
విదుర ఉవాచ
పితృదేవమనుష్యాణామాయుః పరమిదం స్మృతమ్
పరేషాం గతిమాచక్ష్వ యే స్యుః కల్పాద్బహిర్విదః
భగవాన్వేద కాలస్య గతిం భగవతో నను
విశ్వం విచక్షతే ధీరా యోగరాద్ధేన చక్షుషా
మైత్రేయ ఉవాచ
కృతం త్రేతా ద్వాపరం చ కలిశ్చేతి చతుర్యుగమ్
దివ్యైర్ద్వాదశభిర్వర్షైః సావధానం నిరూపితమ్
చత్వారి త్రీణి ద్వే చైకం కృతాదిషు యథాక్రమమ్
సఙ్ఖ్యాతాని సహస్రాణి ద్విగుణాని శతాని చ
సన్ధ్యాసన్ధ్యాంశయోరన్తర్యః కాలః శతసఙ్ఖ్యయోః
తమేవాహుర్యుగం తజ్జ్ఞా యత్ర ధర్మో విధీయతే
ధర్మశ్చతుష్పాన్మనుజాన్కృతే సమనువర్తతే
స ఏవాన్యేష్వధర్మేణ వ్యేతి పాదేన వర్ధతా
త్రిలోక్యా యుగసాహస్రం బహిరాబ్రహ్మణో దినమ్
తావత్యేవ నిశా తాత యన్నిమీలతి విశ్వసృక్
నిశావసాన ఆరబ్ధో లోకకల్పోऽనువర్తతే
యావద్దినం భగవతో మనూన్భుఞ్జంశ్చతుర్దశ
స్వం స్వం కాలం మనుర్భుఙ్క్తే సాధికాం హ్యేకసప్తతిమ్
మన్వన్తరేషు మనవస్తద్వంశ్యా ఋషయః సురాః
భవన్తి చైవ యుగపత్సురేశాశ్చాను యే చ తాన్
ఏష దైనన్దినః సర్గో బ్రాహ్మస్త్రైలోక్యవర్తనః
తిర్యఙ్నృపితృదేవానాం సమ్భవో యత్ర కర్మభిః
మన్వన్తరేషు భగవాన్బిభ్రత్సత్త్వం స్వమూర్తిభిః
మన్వాదిభిరిదం విశ్వమవత్యుదితపౌరుషః
తమోమాత్రాముపాదాయ ప్రతిసంరుద్ధవిక్రమః
కాలేనానుగతాశేష ఆస్తే తూష్ణీం దినాత్యయే
తమేవాన్వపి ధీయన్తే లోకా భూరాదయస్త్రయః
నిశాయామనువృత్తాయాం నిర్ముక్తశశిభాస్కరమ్
త్రిలోక్యాం దహ్యమానాయాం శక్త్యా సఙ్కర్షణాగ్నినా
యాన్త్యూష్మణా మహర్లోకాజ్జనం భృగ్వాదయోऽర్దితాః
తావత్త్రిభువనం సద్యః కల్పాన్తైధితసిన్ధవః
ప్లావయన్త్యుత్కటాటోప చణ్డవాతేరితోర్మయః
అన్తః స తస్మిన్సలిల ఆస్తేऽనన్తాసనో హరిః
యోగనిద్రానిమీలాక్షః స్తూయమానో జనాలయైః
ఏవంవిధైరహోరాత్రైః కాలగత్యోపలక్షితైః
అపక్షితమివాస్యాపి పరమాయుర్వయఃశతమ్
యదర్ధమాయుషస్తస్య పరార్ధమభిధీయతే
పూర్వః పరార్ధోऽపక్రాన్తో హ్యపరోऽద్య ప్రవర్తతే
పూర్వస్యాదౌ పరార్ధస్య బ్రాహ్మో నామ మహానభూత్
కల్పో యత్రాభవద్బ్రహ్మా శబ్దబ్రహ్మేతి యం విదుః
తస్యైవ చాన్తే కల్పోऽభూద్యం పాద్మమభిచక్షతే
యద్ధరేర్నాభిసరస ఆసీల్లోకసరోరుహమ్
అయం తు కథితః కల్పో ద్వితీయస్యాపి భారత
వారాహ ఇతి విఖ్యాతో యత్రాసీచ్ఛూకరో హరిః
కాలోऽయం ద్విపరార్ధాఖ్యో నిమేష ఉపచర్యతే
అవ్యాకృతస్యానన్తస్య హ్యనాదేర్జగదాత్మనః
కాలోऽయం పరమాణ్వాదిర్ద్విపరార్ధాన్త ఈశ్వరః
నైవేశితుం ప్రభుర్భూమ్న ఈశ్వరో ధామమానినామ్
వికారైః సహితో యుక్తైర్విశేషాదిభిరావృతః
ఆణ్డకోశో బహిరయం పఞ్చాశత్కోటివిస్తృతః
దశోత్తరాధికైర్యత్ర ప్రవిష్టః పరమాణువత్
లక్ష్యతేऽన్తర్గతాశ్చాన్యే కోటిశో హ్యణ్డరాశయః
తదాహురక్షరం బ్రహ్మ సర్వకారణకారణమ్
విష్ణోర్ధామ పరం సాక్షాత్పురుషస్య మహాత్మనః
| ←ముందరి అధ్యాయము | శ్రీమద్భాగవత పురాణము | తరువాతి అధ్యాయము→ |