శుక్ల యజుర్వేదము - అధ్యాయము 15
| ←ముందరి అధ్యాయము | శుక్ల యజుర్వేదము (శుక్ల యజుర్వేదము - అధ్యాయము 15) | తరువాతి అధ్యాయము→ |
అగ్నే జాతాన్ప్ర ణుద నః సపత్నాన్ప్రత్యజాతాన్నుద జాతవేదః |
అధి నో బ్రూహి సుమనా అహేడఁస్తవ స్యామ శర్మఁస్త్రివరూథ ఉద్భౌ ||
సహసా జాతాన్ప్ర ణుదా నః సపత్నాన్ప్రత్యజాతాన్జాతవేదో నుదస్వ |
అధి నో బ్రూహి సుమనస్యమానో వయఁ స్యామ ప్ర ణుదా నః సపత్నాన్ ||
షోడశీ స్తోమ ఓజో ద్రవిణమ్ |
చతుశ్చత్వారిఁశ స్తోమో వర్చో ద్రవిణమ్ |
అగ్నేః పురీషమస్య అప్సో నామ తాం త్వా విశ్వే అభి గృణన్తు
దేవాః |
స్తోమపృష్ఠా ఘృతవతీహ సీద ప్రజావదస్మే ద్రవిణా యజస్వ ||
ఏవశ్ఛన్దః |
వరివశ్ఛన్దః |
శంభూశ్ఛన్దః |
పరిభూశ్ఛన్దః |
ఆచ్ఛచ్ఛన్దః |
మనశ్ఛన్దః |
వ్యచశ్ఛన్దః |
సిన్ధుశ్ఛన్దః |
సముద్రశ్ఛన్దః |
సరిరం ఛన్దః |
కకుప్ఛన్దః |
త్రికకుప్ఛన్దః |
కావ్యం ఛన్దః |
అఙ్కుపం ఛన్దః |
అక్షరపఙ్క్తిశ్ఛన్దః |
పదపఙ్క్తిశ్ఛన్దః |
విష్టారపఙ్క్తిశ్ఛన్దః |
క్షురో భ్రాజశ్ఛన్దః ||
ఆచ్ఛచ్ఛన్దః |
ప్రచ్ఛచ్ఛన్దః |
సంయచ్ఛన్దః |
వియచ్ఛన్దః |
బృహచ్ఛన్దః |
రథన్తరం ఛన్దః |
నికాయశ్ఛన్దః |
వివధశ్ఛన్దః |
గిరశ్ఛన్దః |
భ్రజశ్ఛన్దః |
సఁస్తుప్ఛన్దః |
అనుష్టుప్ఛన్దః |
ఏవశ్ఛన్దః |
వరివశ్ఛన్దః |
వయశ్ఛన్దః |
వయస్కృచ్ఛన్దః |
విచ్ష్పర్ధాశ్ఛన్దః |
విశాలం ఛన్దః |
ఛదిశ్ఛన్దః |
దూరోహణం ఛన్దః |
తన్ద్రం ఛన్దః |
అఙ్కాఙ్కం ఛన్దః ||
రశ్మినా సత్యాయ సత్యం జిన్వ |
ప్రేతినా ధర్మణా ధర్మం జిన్వ |
అన్విత్యా దివా దివం జిన్వ |
సంధినాన్తరిక్షేణాన్తరిక్షం జిన్వ |
ప్రతిధిన్పృథివ్యా పృథివీం జిన్వ |
విష్టమ్భేన వృష్ట్యా వృస్టిం జిన్వ |
ప్రవయాహ్నాహర్జిన్వ |
అనుయా రత్ర్యా రాత్రీం జిన్వ |
ఉశిజా వసుభ్యో వసూన్జిన్వ |
ప్రకేతేనాదిత్యేభ్య ఆదిత్యాన్జిన్వ ||
తన్తునా రాయస్పోషేణ రాయస్పోషం జిన్వ |
సఁసర్పేణ శ్రుతాయ శ్రుతం జిన్వ |
అैడేనౌషధీభిరోషధీర్జిన్వ |
ఉత్తమేన తనూభిస్తనూర్జిన్వ |
వయోధసాధీతేఅనాధీతం జిన్వ |
అభిజితా తేజసా తేజో జిన్వ ||
ప్రతిపదసి ప్రతిపదే త్వా |
అనుపదస్యనుపదే త్వా |
సమ్పదసి సమ్పదే త్వా |
తేజో సి తేజసే త్వా ||
త్రివృదసి త్రివృతే త్వా |
ప్రవృదసి ప్రవృతే త్వా |
వివృదసి వివృతే త్వా |
సవృదసి సవృతే త్వా |
ఆక్రమో స్యాక్రమాయ త్వా |
సంక్రమో సి సంక్రమాయ త్వా |
ఉత్క్రమో స్యుత్క్రమాయ త్వా |
ఉత్క్రాన్తిరస్యుత్క్రాన్త్యై త్వా |
అధిపతినోర్జోర్జం జిన్వ ||
రాజ్ఞ్యసి ప్రాచీ దిగ్వసవస్తే దేవా అధిపతయో గ్నిర్హేతీనాం
ప్రతిధర్తా త్రివృత్త్వా స్తోమః పృథివ్యాఁ శ్రయత్వాజ్యముక్థమవ్యథాయై
స్తభ్నాతు రథన్తరఁ సామ ప్రతిష్ఠిత్యా అన్తరిక్ష ఋషయస్త్వా ప్రథమజా దేవేషు
దివో మాత్రయా వరిమ్ణా ప్రథన్తు విధర్తా చాయమధిపతిశ్చ తే త్వా సర్వే సంవిదాతా
నాకస్య పృష్ఠే స్వర్గే లోకే యజమానం చ సాదయన్తు ||
విరాడసి దక్షిణా దిగ్రుద్రాస్తే దేవా అధిపతయ ఇన్ద్రో
హేతీనాం ప్రతిధర్తా పఞ్చదశస్త్వా స్తోమః పృథివ్యాఁ శ్రయతు
ప్రఉగముక్థమవ్యథాయై స్తభ్నాతు బృహత్సామ ప్రతిష్ఠిత్యా అన్తరిక్ష ఋషయస్త్వా
ప్రథమజా దేవేషు దివో మాత్రయా వరిమ్ణా ప్రథన్తు విధర్తా చాయమధిపతిశ్చ తే త్వా
సర్వే సంవిదాతా నాకస్య పృష్ఠే స్వర్గే లోకే యజమానం చ సాదయన్తు ||
సమ్రాడసి ప్రతీచీ దిగాదిత్యాస్తే దేవా అధిపతయో వరుణో
హేతీనాం ప్రతిధర్తా సప్తదశస్త్వా స్తోమః పృథివ్యాఁ శ్రయతు
మరుత్వతీయముక్థమవ్యథాయై స్తభ్నాతు వైరూపఁ సామ ప్రతిష్ఠిత్యా అన్తరిక్ష
ఋషయస్త్వా ప్రథమజా దేవేషు దివో మాత్రయా వరిమ్ణా ప్రథన్తు విధర్తా
చాయమధిపతిశ్చ తే త్వా సర్వే సంవిదాతా నాకస్య పృష్ఠే స్వర్గే లోకే యజమానం చ
సాదయన్తు ||
స్వరాడస్యుదీచ్య్దిఙ్మరుతస్తే దేవా అధిపతయః సోమో హేతీనాం
ప్రతిధర్తైకవిఁశస్త్వా స్తోమః పృథివ్యాఁ శ్రయతు నిష్కేవల్యముక్థమవ్యథాయై
స్తభ్నాతు వైరాజఁ సామ ప్రతిష్ఠిత్యా అన్తరిక్ష ఋషయస్త్వా ప్రథమజా దేవేషు
దివో మాత్రయా వరిమ్ణా ప్రథన్తు విధర్తా చాయమధిపతిశ్చ తే త్వా సర్వే సంవిదాతా
నాకస్య పృష్ఠే స్వర్గే లోకే యజమానం చ సాదయన్తు ||
అధిపత్న్యసి బృహతీ దిగ్విశ్వే తే దేవా అధిపతయో
బృహస్పతిర్హేతీనాం ప్రతిధర్తా త్రిణవత్రయస్త్రిఁశౌ త్వా స్తోమౌ పృథివ్యాఁ
శ్రయతాం వైశ్వదేవాగ్నిమారుతే ఉక్థే అవ్యథాయై స్తభ్నీతాఁ శాక్వరరైవతే సామనీ
ప్రతిష్ఠిత్యా అన్తరిక్ష ఋషయస్త్వా ప్రథమజా దేవేషు దివో మాత్రయా వరిమ్ణా
ప్రథన్తు విధర్తా చాయమధిపతిశ్చ తే త్వా సర్వే సంవిదాతా నాకస్య పృష్ఠే స్వర్గే
లోకే యజమానం చ సాదయన్తు ||
అయం పురో హరికేశః సూర్యరశ్మిస్తస్య రథగృత్సశ్చ రథౌజాశ్చ
సేనానీగ్రామణ్యా |
పుఞ్జికస్థలా చ క్రతుస్థలా చాప్సరసౌ దఙ్క్ష్ణవః పశవో హేతిః
పౌరుషేయో వధః ప్రహేతిస్తేభ్యో నమో అస్తు తే నో వన్తు తే నో మృడయన్తు తే యం
ద్విష్మో యశ్చ నో ద్వేష్టి తమేషాం జమ్భే దధ్మః ||
అయం దక్షిణా విశ్వకర్మా తస్య రథస్వనశ్చ రథేచిత్రశ్చ
సేనానీగ్రామణ్యా |
మేనకా చ సహజన్యా చాప్సరసౌ యాతుధానా హేతీ రక్షాఁసి
ప్రహేతిస్తేభ్యో నమో అస్తు తే నో వన్తు తే నో మృడయన్తు తే యం ద్విష్మో యశ్చ
నో ద్వేష్టి తమేషాం జమ్భే దధ్మః ||
అయం పశ్చాద్విశ్వవ్యచాస్తస్య రథప్రోతశ్చాసమరథశ్చ
సేనానీగ్రామణ్యా |
ప్రమ్లోచన్తీ చానుమ్లోచన్తీ చాప్సరసౌ వ్యాఘ్రా హేతిః సర్పా
ప్రహేతిస్తేభ్యో నమో అస్తు తే నో వన్తు తే నో మృడయన్తు తే యం ద్విష్మో యశ్చ
నో ద్వేష్టి తమేషాం జమ్భే దధ్మః ||
అయముత్తరాత్సంయద్వసుస్తస్య తార్క్ష్యశ్చారిష్టనేమిశ్చ
సేనానీగ్రామణ్యా |
విశ్వాచీ చ ఘృతాచీ చాప్సరసావాపో హేతిర్వాతః
ప్రహేతిస్తేభ్యో నమో అస్తు తే నో వన్తు తే నో మృడయన్తు తే యం ద్విష్మో యశ్చ
నో ద్వేష్టి తమేషాం జమ్భే దధ్మః ||
అయముపర్యర్వాగ్వసుస్తస్య సేనజిచ్చ సుషేణశ్చ
సేనానీగ్రామణ్యా |
ఉర్వశీ చ
పూర్వచిత్తిశ్చాప్సరసావవస్పూర్జన్హేతిర్విద్యుత్ప్రహేతిస్తేభ్యో నమో అస్తు
తే నో వన్తు తే నో మృడయన్తు తే యం ద్విష్మో యశ్చ నో ద్వేష్టి తమేషాం జమ్భే
దధ్మః ||
అగ్నిర్మూర్ధా దివః కకుత్పతిః పృథివ్యా అయమ్ |
అపాఁ రేతాఁసి జిన్వతి ||
అయమగ్నిః సహస్రిణో వాజస్య శతినస్పతిః |
మూర్ధా కవీ రయీణామ్ ||
త్వామగ్నే పుష్కరాదధ్యథర్వా నిరమన్థత |
మూర్ధ్నో విశ్వస్య వాఘతః ||
భువో యజ్ఞస్య రజసశ్చ నేతా యత్రా నియుద్భిః సచసే శివాభిః |
దివి మూర్ధానం దధిషే స్వర్షాం జిహ్వామగ్నే చకృషే హవ్యవాహమ్ ||
అబోధ్యగ్నిః సమిధా జనానాం ప్రతి ధేనుమివాయతీముషాసమ్ |
యహ్వా ఇవ ప్ర వయాముజ్జిహానాః ప్ర భానవః సిస్రతే నాకమచ్ఛ ||
అవోచామ కవయే మేధ్యాయ వచో వన్దారు వృషభాయ వృష్ణే |
గవిష్ఠిరో నమసా స్తోమమగ్నౌ దివీవ రుక్మమురువ్యఞ్చమశ్రేత్ ||
అయమిహ ప్రథమో ధాయి ధాతృభిర్హోతా యజిష్ఠో అధ్వరేష్వీడ్యః |
యమప్నవానో భృగవో విరురుచుర్వనేషు చిత్రం విభ్వం విశే-విశే ||
జనస్య గోపా అజనిష్ట జాగృవిరగ్నిః సుదక్షః సువితాయ నవ్యసే |
ఘృతప్రతీకో బృహతా దివిస్పృశా ద్యుమద్వి భాతి భరతేభ్యః
శుచిః ||
త్వామగ్నే అఙ్గిరసో గుహా హితమన్వవిన్దఞ్ఛిశ్రియాణం వనే-వనే |
స జాయసే మథ్యమానః సహో మహత్త్వామాహుః సహసస్పుత్రమఙ్గిరః ||
సఖాయః సం వః సమ్యఞ్చమిషఁ స్తోమం చాగ్నయే |
వర్షిష్ఠాయ క్షితీనామూర్జో నప్త్రే సహస్వతే ||
సఁ-సమిద్యువసే వృషన్నగ్నే విశ్వాన్యర్య ఆ |
ఇడస్పదే సమిధ్యసే స నో వసూన్యా భర ||
త్వాం చిత్రశ్రవస్తమ హవన్తే విక్షు జన్తవః |
శోచిష్కేశం పురుప్రియాగ్నే హవ్యాయ వోఢవే ||
ఏనా వో అగ్నిం నమసోర్జో నపాతమా హువే |
ప్రియం చేతిష్ఠమరతిఁ స్వధ్వరం విశ్వస్య దూతమమృతమ్ ||
విశ్వస్య దూతమమృతం విశ్వస్య దూతమమృతమ్ |
స యోజతే అరుషా విశ్వభోజసా స దుద్రవత్స్వాహుతః ||
స దుద్రవత్స్వాహుతః స దుద్రవత్స్వాహుతః |
సుబ్రహ్మా యజ్ఞః సుశమీ వసూనాం దేవఁ రాధో జనానామ్ ||
అగ్నే వాజస్య గోమత ఈశానః సహసో యహో |
అస్మే ధేహి జాతవేదో మహి శ్రవః ||
స ఇధానో వసుష్కవిరగ్నిరీడేన్యో గిరా |
రేవదస్మభ్యం పుర్వణీక దీదిహి ||
క్షపో రాజన్నుత త్మనాగ్నే వస్తోరుతోషసః |
స తిగ్మజమ్భ రక్షసో దహ ప్రతి ||
భద్రో నో అగ్నిరాహుతో భద్రా రాతిః సుభగ భద్రో అధ్వరః |
భద్రా ఉత ప్రశస్తయః ||
భద్రా ఉత ప్రశస్తయో భద్రం మనః కృణుష్వ వృత్రతూర్యే |
యేనా సమత్సు సాసహః ||
యేనా సమత్సు సాసహో వ స్థిరా తనుహి భూరి శర్ధతామ్ |
వనేమా తే అభిష్టిభిః ||
అగ్నిం తం మన్యే యో వసురస్తం యం యన్తి ధేనవః |
అస్తమర్వన్త ఆశవో స్తం నిత్యాసో వాజిన ఇషఁ స్తోతృభ్య ఆ భర ||
సో అగ్నిర్యో వసుర్గృణే సం యమాయన్తి ధేనవః |
సమర్వన్తో రఘుద్రువః సఁ సుజాతాసః సూరయ ఇషఁ స్తోతృభ్య ఆ భర ||
ఉభే సుశ్చన్ద్ర సర్పిషో దర్వీ శ్రీణీష ఆసని |
ఉతో న ఉత్పుపూర్యా ఉక్థేషు శవసస్పత ఇషఁ స్తోతృభ్య ఆ భర ||
అగ్నే తమద్యాశ్వం న స్తోమైః క్రతుం న భద్రఁ హృదిస్పృశమ్ |
ఋధ్యామా త ఓహైః ||
అధా హ్యగ్నే క్రతోర్భద్రస్య దక్షస్య సాధోః |
రథీరృతస్య బృహతో బభూథ ||
ఏభిర్నో అర్కైర్భవా నో అర్వాఙ్స్వర్ణ జ్యోతిః |
అగ్నే విశ్వేభిః సుమనా అనీకైః ||
అగ్నిఁ హోతారం మన్యే దాస్వన్తం వసుఁ సూనుఁ సహసో జాతవేదసం
విప్రం న జాతవేదసమ్ |
య ఊర్ధ్వయా స్వధ్వరో దేవో దేవాచ్యా కృపా |
ఘృతస్య విభ్రాష్టిమను వష్టి శోచిషాజుహ్వానస్య సర్పిషః ||
అగ్నే త్వం నో అన్తమ ఉత త్రాతా శివో భవ వరూథ్యః |
వసురగ్నిర్వసుశ్రవా అచ్ఛా నక్షి ద్యుమత్తమఁ రయిం దాః |
తం త్వా శోచిష్ఠ దీదివః సుమ్నాయ నూనమీమహే సఖిభ్యః ||
యేన ఋషయస్తపసా సత్రమాయన్నిన్ధానా అగ్నిఁ స్వరాభరన్తః |
తస్మిన్నహం ని దధే నాకే అస్గ్నిం యమాహుర్మనవ స్తీర్ణబర్హిషమ్ ||
తం పత్నీభిరను గచ్ఛేమ దేవాః పుత్రైర్భ్రాతృభిరుత వా హిరణ్యైః |
నాకం గృభ్ణానాః సుకృతస్య లోకే తృతీయే పృష్ఠే అధి రోచనే దివః ||
ఆ వాచో మధ్యమరుహద్గురణ్యురయమగ్నిః సత్పతిశ్చేకితానః |
పృష్ఠే పృథివ్యా నిహితో దవిద్యుతదధస్పదం కృణుతాం యే
పృతన్యవః ||
అయమగ్నిర్వీరతమో వయోధాః సహస్రియో ద్యోతతామప్రయుచ్ఛన్ |
విభ్రాజమానః సరిరస్య మధ్య ఉప ప్ర యాహి దివ్యాని ధామ ||
సమ్ప్ర చ్యవధ్వముప సమ్ప్ర యాతాగ్నే పథో దేవయానాన్కృణుధ్వమ్ |
పునః కృణ్వానా పితరా యువానాన్వా తాఁసీత్త్వయి తన్తుమేతమ్ ||
ఉద్బుధ్యస్వాగ్నే ప్రతి జాగృహి త్వమిష్టాపూర్తే సఁ సృజేథామయం చ |
అస్మిన్త్సధస్థే అధ్యుత్తరస్మిన్విస్వే దేవా యజమానాశ్చ సీదత ||
యేన వహసి సహస్రం యేనాగ్నే సర్వవేదసమ్ |
తేనేమం యజ్ఞం నో నయ స్వర్దేవేషు గన్తవే ||
అయం తే యోనిరృత్వియో యతో జాతో అరోచథాః |
తం జానన్నగ్న ఆరోహాథా నో వర్ధయా రయిమ్ ||
తపశ్చ తపస్యశ్చ శైశిరావృతూ అగ్నేరన్తఃశ్లేషో సి కల్పేతాం
ద్యావాపృథివీ కల్పన్తామాప ఓషధయః కల్పన్తామగ్నయః పృథఙ్నమ జ్యైష్ఠ్యాయ
సవ్రతాః |
యే అగ్నయః సమనసో న్తరా ద్యావాపృథివీ ఇమే శైశిరావృతూ
అభికల్పమానా ఇన్ద్రమివ దేవా అభిసం విశన్తు తయా దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువే
సీదతమ్ ||
పరమేష్ఠీ త్వా సాదయతు దివస్పృష్ఠే జ్యోతిష్మతీమ్ |
విశ్వస్మై ప్రాణాయాపానాయ వ్యానాయోదానాయ ప్రతిష్ఠాయై
చరిత్రాయ |
సూర్యస్తే ధిపతిస్తయా దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువా సీద ||
లోకం పృణ ఛిద్రం పృణాథో సీద ధ్రువా త్వమ్ |
ఇన్ద్రాగ్నీ త్వా బృహస్పతిరస్మిన్యోనావసీషదన్ ||
తా అస్య సూదదోహసః సోమఁ శ్రీణన్తి పృశ్నయః |
జన్మన్దేవానాం విశస్త్రిష్వా రోచనే దివః ||
ఇన్ద్రం విశ్వా అవీవృధన్త్సముద్రవ్యచసం గిరః |
రథీతమఁ రథీనాం వాజానాఁ సత్పతిం పతిమ్ ||
ప్రోథదశ్వో న యవసే విష్యన్యదా మహః సంవరణాద్వ్యస్థాత్ |
ఆదస్య వాతో అను వాతి శోచిరధ స్మ తే వ్రజనం కృష్ణమస్తి ||
ఆయోష్ట్వా సదనే సాదయామ్యవతశ్ఛాయాయాఁ సముద్రస్య హృదయే |
రశ్మీవతీం భాస్వతీమా యా ద్యాం భాస్యా పృథివీమోర్వన్తరిక్షమ్ ||
పరమేష్ఠీ త్వా సాదయతు దివస్పృష్ఠే వ్యచస్వతీం
ప్రథస్వతీమ్దివం యచ్ఛ దివం దృఁహ దివం మా హిఁసీః |
విశ్వస్మై ప్రాణాయాపానాయ వ్యానాయోదానాయ ప్రతిష్ఠాయై
చరిత్రాయ |
సూర్యస్త్వాభి పాతు మహ్యా స్వస్త్యా ఛర్దిషా శంతమేన తయా
దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువే సీదతమ్ ||
సహస్రస్య ప్రమాసి |
సహస్రస్య ప్రతిమాసి |
సహస్రస్యోన్మాసి |
సాహస్రో సి |
సహస్రాయ త్వా ||
| ←ముందరి అధ్యాయము | శుక్ల యజుర్వేదము | తరువాతి అధ్యాయము→ |