శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 81
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 81) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 యథ అప్య అల్పతరం కర్మ తథ అప్య ఏకేన థుష్కరమ
పురుషేణాసహాయేన కిమ ఉ రాజ్యం పితా మహ
2 కిం శీలః కిం సమాచారొ రాజ్ఞొ ఽరదసచివొ భవేత
కీథృశే విశ్వసేథ రాజా కీథృశే నాపి విశ్వసేత
3 చతుర్విధాని మిత్రాణి రాజ్ఞాం రాజన భవన్త్య ఉత
సహార్దొ భజమానశ చ సహజః కృత్రిమస తదా
4 ధర్మాత్మా పఞ్చమం మిత్రం స తు నైకస్య న థవయొః
యతొ ధర్మస తతొ వా సయాన మధ్యస్దొ వా తతొ భవేత
5 యస తస్యార్దొ న రొచేత న తం తస్య పరకాశయేత
ధర్మాధర్మేణ రాజానశ చరన్తి విజిగీషవః
6 చతుర్ణాం మధ్యమౌ శరేష్ఠౌ నిత్యం శఙ్క్యౌ తదాపరౌ
సర్వే నిత్యం శఙ్కితవ్యాః పరత్యక్షం కార్యమ ఆత్మనః
7 న హి రాజ్ఞా పరమాథొ వై కర్తవ్యొ మిత్ర రక్షణే
పరమాథినం హి రాజానం లొకాః పరిభవన్త్య ఉత
8 అసాధుః సాధుతామ ఏతి సాధుర భవతి థారుణః
అరిశ చ మిత్రం భవతి మిత్రం చాపి పరథుష్యతి
9 అనిత్య చిత్తః పురుషస తస్మిన కొ జాతు విశ్వసేత
తస్మాత పరధానం యత కార్యం పరత్యక్షం తత సమాచరేత
10 ఏకాన్తేన హి విశ్వాసః కృత్స్నొ ధర్మార్దనాశకః
అవిశ్వాసశ చ సర్వత్ర మృత్యునా న విశిష్యతే
11 అకాలమృత్యుర విశ్వాసొ విశ్వసన హి విపథ్యతే
యస్మిన కరొతి విశ్వాసమ ఇచ్ఛతస తస్య జీవతి
12 తస్మాథ విశ్వసితవ్యం చ శఙ్కితవ్యం చ కేషు చిత
ఏషా నీతిగతిస తాత లక్ష్మీశ చైవ సనాతనీ
13 యం మన్యేత మమాభావాథ ఇమమ అర్దాగమః సపృశేత
నిత్యం తస్మాచ ఛఙ్కితవ్యమ అమిత్రం తం విథుర బుధాః
14 యస్య కషేత్రాథ అప్య ఉథకం కషేత్రమ అన్యస్య గచ్ఛతి
న తత్రానిచ్ఛతస తస్య భిథ్యేరన సర్వసేతవః
15 తదైవాత్య ఉథకాథ భీతస తస్య భేథనమ ఇచ్ఛతి
యమ ఏవం లక్షణం విథ్యాత తమ అమిత్రం వినిర్థిశేత
16 యః సమృథ్ధ్యా న తుష్యేత కషయే థీనతరొ భవేత
ఏతథ ఉత్తమమిత్రస్య నిమిత్తమ అభిచక్షతే
17 యం మన్యేత మమాభావాథ అస్యాభావొ భవేథ ఇతి
తస్మిన కుర్వీత విశ్వాసం యదా పితరి వై తదా
18 తం శక్త్యా వర్ధమానశ చ సర్వతః పరిబృంహయేత
నిత్యం కషతాథ వారయతి యొ ధర్మేష్వ అపి కర్మసు
19 కషతాథ భీతం విజానీయాథ ఉత్తమం మిత్ర లక్షణమ
యే తస్య కషతమ ఇచ్ఛన్తి తే తస్య రిపవః సమృతాః
20 వయసనాన నిత్యభీతొ ఽసౌ సమృథ్ధ్యామ ఏవ తృప్యతే
యత సయాథ ఏవంవిధం మిత్రం తథ ఆత్మసమమ ఉచ్యతే
21 రూపవర్ణస్వరొపేతస తితిక్షుర అనసూయకః
కులీనః శీలసంపన్నః స తే సయాత పరత్యనన్తరః
22 మేధా వీ సమృతిమాన థక్షః పరకృత్యా చానృశంస వాన
యొ మానితొ ఽమానితొ వా న సంథూష్యేత కథా చన
23 ఋత్విగ వా యథి వాచార్యః సఖా వాత్యన్త సంస్తుతః
గృహే వసేథ అమాత్యస తే యః సయాత పరమ అపూజితః
24 స తే విథ్యాత పరం మన్త్రం పరకృతిం చార్దధర్మయొః
విశ్వాసస తే భవేత తత్ర యదా పితరి వై తదా
25 నైవ థవౌ న తరయః కార్యా న మృష్యేరన పరస్పరమ
ఏకార్దాథ ఏవ భూతానాం భేథొ భవతి సర్వథా
26 కీర్తిప్రధానొ యశ చ సయాథ యశ చ సయాత సమయే సదితః
సమర్దాన యశ చ న థవేష్టి సమర్దాన కురుతే చ యః
27 యొ న కామాథ భయాల లొభాత కరొధాథ వా ధర్మమ ఉత్సృజేత
థక్షః పర్యాప్తవచనః స తే సయాత పరత్యనన్తరః
28 శూరశ చార్యశ చ విథ్వాంశ చ పరతిపత్తివిశారథః
కులీనః శీలసంపన్నస తితిక్షుర అనసూయకః
29 ఏతే హయ అమాత్యాః కర్తవ్యాః సర్వకర్మస్వ అవస్దితాః
పూజితాః సంవిభక్తాశ చ సుసహాయాః సవనుష్ఠితాః
30 కృత్స్నమ ఏతే వినిక్షిప్తాః పరతిరూపేషు కర్మసు
యుక్తా మహత్సు కార్యేషు శరేయాంస్య ఉత్పాథయన్తి చ
31 ఏతే కర్మాణి కుర్వన్తి సపర్ధమానా మిదః సథా
అనుతిష్ఠన్తి చైవార్దాన ఆచక్షాణాః పరస్పరమ
32 జఞాతిభ్యశ చైవ బిభ్యేదా మృత్యొర ఇవ యతః సథా
ఉపరాజేవ రాజర్ధిం జఞాతిర న సహతే సథా
33 ఋజొర మృథొర వథాన్యస్య హరీమతః సత్యవాథినః
నాన్యొ జఞాతేర మహాబాహొ వినాశమ అభినన్థతి
34 అజ్ఞాతితా నాతిసుఖా నావజ్ఞేయాస తవ అతః పరమ
అజ్ఞాతి మన్తం పురుషం పరే పరిభవన్త్య ఉత
35 నికృతస్య నరైర అన్యైర జఞాతిర ఏవ పరాయణమ
నాన్యైర నికారం సహతే జఞాతేర జఞాతిః కథా చన
36 ఆత్మానమ ఏవ జానాతి నికృతం బాన్ధవైర అపి
తేషు సన్తి గుణాశ చైవ నైర్గుణ్యం తేషు లక్ష్యతే
37 నాజ్ఞాతిర అనుగృహ్ణాతి నాజ్ఞాతిర థిగ్ధమ అస్యతి
ఉభయం జఞాతిలొకేషు థృశ్యతే సాధ్వ అసాధు చ
38 తాన మానయేత పూజయేచ చ నిత్యం వాచా చ కర్మణా
కుర్యాచ చ పరియమ ఏతేభ్యొ నాప్రియం కిం చిథ ఆచరేత
39 విశ్వస్తవథ అవిశ్వస్తస తేషు వర్తేత సర్వథా
న హి థొషొ గుణొ వేతి నిస్పృక్తస తేషు థృశ్యతే
40 తస్యైవం వర్తమానస్య పురుషస్యాప్రమాథినః
అమిత్రాః సంప్రసీథన్తి తదా మిత్రీ భవన్త్య అపి
41 య ఏవం వర్తతే నిత్యం జఞాతిసంబన్ధిమణ్డలే
మిత్రేష్వ అమిత్రేష్వ ఐశ్వర్యే చిరం యశసి తిష్ఠతి