శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 76

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 76)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 యయా వృత్త్యా మహీపాలొ వివర్ధయతి మానవాన
పుణ్యాంశ చ లొకాఞ జయతి తన మే బరూహి పితా మహ
2 థానశీలొ భవేథ రాజా యజ్ఞశీలశ చ భారత
ఉపవాసతపః శీలః పరజానాం పాలనే రతః
3 సరాశ చైవ పరజా నిత్యం రాజా ధర్మేణ పాలయేత
ఉత్దానేనాప్రమాథేన పూజయేచ చైవ ధార్మికాన
4 రాజ్ఞా హి పూజితొ ధర్మస తతః సర్వత్ర పూజ్యతే
యథ యథ ఆచరతే రాజా తత పరజానాం హి రొచతే
5 నిత్యమ ఉథ్యతథణ్డశ చ భవేన మృత్యుర ఇవారిషు
నిహన్యాత సర్వతొ థస్యూన న కామాత కస్య చిత కషమేత
6 యం హి ధర్మం చరన్తీహ పరజా రాజ్ఞా సురక్షితాః
చతుర్దం తస్య ధర్మస్య రాజా భారత విన్థతి
7 యథ అధీతే యథ యజతే యథ థథాతి యథ అర్చతి
రాజా చతుర్ద భాక తస్య పరజా ధర్మేణ పాలయన
8 యథ రాష్ట్రే ఽకుశలం కిం చిథ రాజ్ఞొ ఽరక్షయతః పరజాః
చతుర్దం తస్య పాపస్య రాజా భారత విన్థతి
9 అప్య ఆహుః సర్వమ ఏవేతి భూయొ ఽరధమ ఇతి నిశ్చయః
కర్మణః పృదివీపాల నృశంసొ ఽనృతవాగ అపి
తాథృశాత కిల్బిషాథ రాజా శృణు యేన పరముచ్యతే
10 పరత్యాహర్తుమ అశక్యం సయాథ ధనం చొరైర హృతం యథి
సవకొశాత తత పరథేయం సయాథ అశక్తేనొపజీవతా
11 సర్వవర్ణైః సథా రక్ష్యం బరహ్మ సవం బరాహ్మణాస తదా
న సదేయం విషయే తేషు యొ ఽపకుర్యాథ థవిజాతిషు
12 బరహ్మ సవే రక్ష్యమాణే హి సర్వం భవతి రక్షితమ
తేషాం పరసాథే నిర్వృత్తే కృతకృత్యొ భవేన నృపః
13 పర్జన్యమ ఇవ భూతాని మహాథ్రుమమ ఇవ థవిజాః
నరాస తమ ఉపజీవన్తి నృపం సర్వార్దసాధకమ
14 న హి కామాత్మనా రాజ్ఞా సతతం శఠబుథ్ధినా
నృశంసేనాతి లుబ్ధేన శక్యాః పాలయితుం పరజాః
15 నాహం రాజ్యసుఖాన్వేషీ రాజ్యమ ఇచ్ఛామ్య అపి కషణమ
ధర్మార్దం రొచయే రాజ్యం ధర్మశ చాత్ర న విథ్యతే
16 తథ అలం మమ రాజ్యేన యత్ర ధర్మొ న విథ్యతే
వనమ ఏవ గమిష్యామి తస్మాథ ధర్మచికీర్షయా
17 తత్ర మేధ్యేష్వ అరణ్యేషు నయస్తథణ్డొ జితేన్థ్రియః
ధర్మమ ఆరాధయిష్యామి మునిర మూలఫలాశనః
18 వేథాహం తవ యా బుథ్ధిర ఆనృశంస్య గుణైవ సా
న చ శుథ్ధానృశంస్యేన శక్యం మహథ ఉపాసితుమ
19 అపి తు తవా మృథుం థాన్తమ అత్య ఆర్యమ అతి ధార్మికమ
కలీబం ధర్మఘృణాయుక్తం న లొకొ బహు మన్యతే
20 రాజధర్మాన అవేక్షస్వ పితృపైతామహొచితాన
నైతథ రాజ్ఞామ అదొ వృత్తం యదా తవం సదాతుమ ఇచ్ఛసి
21 న హి వైక్లవ్య సంసృష్టమ ఆనృశంస్యమ ఇహాస్దితః
పరజాపాలనసంభూతం పరాప్తా ధర్మఫలం హయ అసి
22 న హయ ఏతామ ఆశిషం పాణ్డుర న చ కున్త్య అన్వయాచత
న చైతాం పరజ్ఞతాం తాత యయా చరసి మేధయా
23 శౌర్యం బలం చ సత్త్వం చ పితా తవ సథాబ్రవీత
మాహాత్మ్యం బలమ ఔథార్యం తవ కున్త్య అన్వయాచత
24 నిత్యం సవాహా సవధా నిత్యమ ఉభే మానుషథైవతే
పుత్రేష్వ ఆశాసతే నిత్యం పితరొ థైవతాని చ
25 థానమ అధ్యయనం యజ్ఞః పరజానాం పరిపాలనమ
ధర్మమ ఏతమ అధర్మం వా జన్మనైవాభ్యజాయిదాః
26 కాలే ధురి నియుక్తానాం వహతాం భార ఆహితే
సీథతామ అపి కౌన్తేయ న కీర్తిర అవసీథతి
27 సమన్తతొ వినియతొ వహత్య అస్ఖలితొ హి యః
నిర్థొషకర్మవచనాత సిథ్ధిః కర్మణ ఏవ సా
28 నైకాన్త వినిపాతేన విచచారేహ కశ చన
ధర్మీ గృహీ వా రాజా వా బరహ్మ చార్య అద వా పునః
29 అల్పం తు సాధు భూయిష్ఠం యత కర్మొథారమ ఏవ తత
కృతమ ఏవాకృతాచ ఛరేయొ న పాపీయొ ఽసత్య అకర్మణః
30 యథా కులీనొ ధర్మజ్ఞః పరాప్నొత్య ఐశ్వర్యమ ఉత్తమమ
యొగక్షేమస తథా రాజన కుశలాయైవ కల్పతే
31 థానేనాన్యం బలేనాన్యమ అన్యం సూనృతయా గిరా
సర్వతః పరిగృహ్ణీయాథ రాజ్యం పరాప్యేహ ధార్మికః
32 యం హి వైథ్యాః కులే జాతా అవృత్తి భయపీడితాః
పరాప్య తృప్తాః పరతిష్ఠన్తి ధర్మః కొ ఽభయధికస తతః
33 కిం నవ అతః పరమం సవర్గ్యం కా నవ అతః పరీతిర ఉత్తమా
కిం నవ అతః పరమైశ్వర్యం బరూహి మే యథి మన్యసే
34 యస్మిన పరతిష్ఠితాః సమ్యక కషేమం విన్థన్తి తత్క్షణమ
సస్వర్గజిత తమొ ఽసమాకం సత్యమ ఏతథ బరవీమి తే
35 తవమ ఏవ పరీతిమాంస తస్మాత కురూణాం కురుసత్తమ
భవ రాజా జయ సవర్గం సతొ రక్షాసతొ జహి
36 అను తవా తాత జీవన్తు సుహృథః సాధుభిః సహ
పర్జన్యమ ఇవ భూతాని సవాథు థరుమమ ఇవాణ్డ జాః
37 ధృష్టం శూరం పరహర్తారమ అనృశంసం జితేన్థ్రియమ
వత్సలం సంవిభక్తారమ అను జీవన్తు తవాం జనాః