శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 38
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 38) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [యుధిస్ఠిర]
శరొతుమ ఇచ్ఛామి భగవన విస్తరేణ మహామునే
రాజధర్మాన థవిజశ్రేష్ఠ చాతుర్వర్ణ్యస్య చాఖిలాన
2 ఆపత్సు చ యదా నీతిర విధాతవ్యా మహీక్షితా
ధర్మ్యమ ఆలమ్బ్య పన్దానం విజయేయం కదం మహీమ
3 పరాయశ్చిత్త కదా హయ ఏషా భక్ష్యాభక్ష్య వివర్ధితా
కౌతూహలానుప్రవణా హర్షం జనయతీవ మే
4 ధర్మచర్యా చ రాజ్యం చ నిత్యమ ఏవ విరుధ్యతే
యేన ముహ్యతి మే చేతశ చిన్తయానస్య నిత్యశః
5 [వైషమ్పాయన]
తమ ఉవాచ మహాతేజా వయాసొ వేథ విథాం వరః
నారథం సమభిప్రేక్ష్య సర్వం జానన పురాతనమ
6 శరొతుమ ఇచ్ఛసి చేథ ధర్మాన అఖిలేన యుధిష్ఠిర
పరైహి భీష్మం మహాబాహొ వృథ్ధం కురుపితామహమ
7 స తే సర్వరహస్యేషు సంశయాన మనసి సదితాన
ఛేత్త్రా భాగీరదీ పుత్రః సర్వజ్ఞః సర్వధర్మవిత
8 జనయామ ఆస యం థేవీ థివ్యా తరిపద గా నథీ
సాక్షాథ థథర్శ యొ థేవాన సర్వాఞ శక్రపురొగమాన
9 బృహస్పతిపురొ గాంశ చ థేవర్షీన అసకృత పరభుః
తొషయిత్వొపచారేణ రాజనీతిమ అధీతవాన
10 ఉశనా వేథ యచ ఛాస్త్రం థేవాసురగురుర థవిజః
తచ చ సర్వం స వైయాఖ్యం పరాప్తవాన కురుసత్తమః
11 భార్గవాచ చయవనాచ చాపి వేథాన అఙ్గొపబృంహితాన
పరతిపేథే మహాబుథ్ధిర వసిష్ఠాచ చ యతవ్రతాత
12 పితామహసుతం జయేష్ఠం కుమారం థీప్తతేజసమ
అధ్యాత్మగతితత్త్వజ్ఞమ ఉపాశిక్షత యః పురా
13 మార్కణ్డేయ ముఖాత కృత్స్నం యతి ధర్మమ అవాప్తవాన
రామాథ అస్త్రాణి శక్రాచ చ పరాప్తవాన భరతర్షభ
14 మృత్యుర ఆత్మేచ్ఛయా యస్య జాతస్య మనుజేష్వ అపి
తదానపత్యస్య సతః పుణ్యలొకా థివి శరుతాః
15 యస్య బరహ్మర్షయః పుణ్యా నిత్యమ ఆసన సభా సథః
యస్య నావిథితం కిం చిజ జఞానజ్ఞేయేషు విథ్యతే
16 స తే వక్ష్యతి ధర్మజ్ఞః సూక్ష్మధర్మార్దతత్త్వవిత
తమ అభ్యేహి పురా పరాణాన స విముఞ్చతి ధర్మవిత
17 ఏవమ ఉక్తస తు కౌన్తేయొ థీర్ఘప్రజ్ఞొ మహాథ్యుతిః
ఉవాచ వథతాం శరేష్ఠం వయాసం సత్యవతీ సుతమ
18 వైశసం సుమహత కృత్వా జఞాతీనాం లొమహర్షణమ
ఆగః కృత సర్వలొకస్య పృదివీ నాశ కారకః
19 ఘాతయిత్వా తమ ఏవాజౌ ఛలేనాజిహ్మ యొధినమ
ఉపసంప్రష్టుమ అర్హామి తమ అహం కేన హేతునా
20 తతస తం నృపతిశ్రేష్ఠం చాతుర్వర్ణ్యహితేప్సయా
పునర ఆహ మహాబాహుర యథుశ్రేష్ఠొ మహాథ్యుతిః
21 నేథానీమ అతినిర్బన్ధం శొకే కర్తుమ ఇహార్హసి
యథ ఆహ భగవాన వయాసస తత కురుష్వ నృపొత్తమ
22 బరాహ్మణాస తవాం మహాబాహొ భరాతరశ చ మహౌజసః
పర్జన్యమ ఇవ ఘర్మార్తా ఆశంసానా ఉపాసతే
23 హతశిష్టాశ చ రాజానః కృత్స్నం చైవ సమాగతమ
చాతుర్వర్ణ్యం మహారాజ రాష్ట్రం తే కురుజాఙ్గలమ
24 పరియార్దమ అపి చైతేషాం బరాహ్మణానాం మహాత్మనామ
నియొగాథ అస్య చ గురొర వయాసస్యామిత తేజసః
25 సుహృథాం చాస్మథ ఆథీనాం థరౌపథ్యాశ చ పరంతప
కురు పరియమ అమిత్రఘ్న లొకస్య చ హితం కురు
26 ఏవమ ఉక్తస తు కృష్ణేన రాజా రాజీవలొచనః
హితార్దం సర్వలొకస్య సముత్తస్దౌ మహాతపాః
27 సొ ఽనునీతొ నరవ్యాఘ్రొ విష్టర శరవసా సవయమ
థవైపాయనేన చ తదా థేవస్దానేన జిష్ణునా
28 ఏతైశ చాన్యైశ చ బహుభిర అనునీతొ యుధిష్ఠిరః
వయజహాన మానసం థుఃఖం సంతాపం చ మహామనాః
29 శరుతవాక్యః శరుతనిధిః శరుతశ్రవ్య విశారథః
వయవస్య మనసః శాన్తిమ అగచ్ఛత పాణ్డునన్థనః
30 స తైః పరివృతొ రాజా నక్షత్రైర ఇవ చన్థ్రమాః
ధృతరాష్ట్రం పురస్కృత్య సవపురం పరవివేశ హ
31 పరవివిక్షుః స ధర్మజ్ఞః కున్తీపుత్రొ యుధిష్ఠిరః
అర్చయామ ఆస థేవాంశ చ బరాహ్మణాంశ చ సహస్రశః
32 తతొ రదం నవం శుభ్రం కమ్బలాజిన సంవృతమ
యుక్తం షొడశభిర గొభిః పాణ్డురైః శుభలక్షణైః
33 మన్త్రైర అభ్యర్చితః పుణ్యైః సతూయమానొ మహర్షిభిః
ఆరురొహ యదా థేవః సొమొ ఽమృతమయం రదమ
34 జగ్రాహ రశ్మీన కౌన్తేయొ భీమొ భీమపరాక్రమః
అర్జునః పాణ్డురం ఛత్రం ధారయామ ఆస భానుమత
35 ధరియమాణం తు తచ ఛత్రం పాణ్డురం తస్య మూర్ధని
శుశుభే తారకా రాజసితమ అభ్రమ ఇవామ్బరే
36 చామరవ్యజనే చాస్య వీరౌ జగృహతుస తథా
చన్థ్రరశ్మిప్రభే శుభ్రే మాథ్రీపుత్రావ అలం కృతే
37 తే పఞ్చ రదమ ఆస్దాయ భరాతరః సమలం కృతాః
భూతానీవ సమస్తాని రాజన థథృశిరే తథా
38 ఆస్దాయ తు రదం శుభ్రం యుక్తమ అశ్వైర మహాజవైః
అన్వయాత పృష్ఠతొ రాజన యుయుత్సుః పాణ్డవాగ్ర జమ
39 రదం హేమమయం శుభ్రం సైన్యసుగ్రీవ యొజితమ
సహ సాత్యకినా కృష్ణః సమాస్దాయాన్వయాత కురూన
40 నరయానేన తు జయేష్ఠః పిత్రా పార్దస్య భారత
అగ్రతొ ధర్మరాజస్య గాన్ధారీ సహితొ యయౌ
41 కురు సత్రియశ చ తాః సర్వాః కున్తీ కృష్ణా చ థరౌపథీ
యానైర ఉచ్చావచైర జగ్ముర విథురేణ పురస్కృతాః
42 తతొ రదాశ చ బహులా నాగాశ చ సమలం కృతాః
పాథాతాశ చ హయాశ చైవ పృష్ఠతః సమనువ్రజన
43 తతొ వైతాలికైః సూతైర మాగధైశ చ సుభాషితైః
సతూయమానొ యయౌ రాజా నగరం నాగసాహ్వయమ
44 తత పరయాణం మహాబాహొర బభూవాప్రతిమం భువి
ఆకులాకులమ ఉత్సృష్టం హృష్టపుష్ట జనాన్వితమ
45 అభియానే తు పార్దస్య నరైర నగరవాసిభిః
నగరం రాజమార్గశ చ యదావత సమలం కృతమ
46 పాణ్డురేణ చ మాల్యేన పతాకాభిశ చ వేథిభిః
సంవృతొ రాజమార్గశ చ ధూపనైశ చ సుధూపితః
47 అద చూర్ణైశ చ గన్ధానాం నానాపుష్పైః పరియఙ్గుభిః
మాల్యథామభిర ఆసక్తై రాజవేశ్మాభిసంవృతమ
48 కుమ్భాశ చ నగరథ్వారి వారిపూర్ణా థృఢా నవాః
కన్యాః సుమనసశ ఛాగాః సదాపితాస తత్ర తత్ర హ
49 తదా సవలం కృతథ్వారం నగరం పాణ్డునన్థనః
సతూయమానః శుభైర వాక్యైః పరవివేశ సుహృథ్వృతః