శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 314

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 314)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [భీ]
ఏతచ ఛరుత్వా తు వచనం కృతాత్మా కృతనిశ్చయః
ఆత్మనాత్మానమ ఆస్దాయ థృష్ట్వా చాత్మానమ ఆత్మనా
2 కృతకార్యః సుఖీ శాన్తస తూస్నీం పరాయాథ ఉథఙ ముఖః
శైశిరం గిరిమ ఉథ్థిశ్య సధర్మా మాతరిశ్వనః
3 ఏతస్మిన్న ఏవ కాలే తు థేవర్షిర నారథస తథా
హిమవన్తమ ఇయాథ థరష్టుం సిథ్ధచారణసేవితమ
4 తమ అప్సరొగణాకీర్ణం గీతస్వననినాథితమ
కింనరాణాం సమూహైశ చ భృఙ్గరాజైస తదైవ చ
5 మథ్గుభిః ఖఞ్జరీతైశ చ విచిత్రైర జీవ జీవకైః
చిత్రవర్ణైర మయూరైశ చ కేకా శతవిరాజితైః
రాజహంస సమూహైశ చ హృష్టైః పరభృతైస తదా
6 పక్షిరాజొ గరుత్మాంశ చ యం నిత్యమ అధిగచ్ఛతి
చత్వారొ లొకపాలశ చ థేవాః సర్షిగణాస తదా
యత్ర నిత్యం సమాయాన్తి లొకస్య హితకామ్యయా
7 విష్ణునా యత్ర పుత్రార్దే తపస తప్తం మహాత్మనా
యత్రైవ చ కుమారేణ బాల్యే కషిప్తా థివౌకసః
8 శక్తిర నయస్తా కషితితలే తరైలొక్యమ అవమన్య వై
యత్రొవాచ జగత సకన్థః కషిపన వాక్యమ ఇథం తథా
9 యొ ఽనయొ ఽసతి మత్తొ ఽభయధికొ విప్రా యస్యాధికం పరియాః
యొ బరహ్మణ్యొ థవితీయొ ఽసతి తరిషు లొకేషు వీర్యవాన
10 సొ ఽభయుథ్ధరత్వ ఇమాం శక్తిమ అద వా కమ్పయత్వ ఇతి
తచ ఛరుత్వా వయదితా లొకాః క ఇమామ ఉథ్ధరేథ ఇతి
11 అద థేవగణం సర్వం సంభ్రాన్తేన్థ్రియ మానసమ
అపశ్యథ భగవాన విష్ణుః కషిప్రం సాసురరాక్షసమ
కిం నవ అత్ర సుకృతం కార్యం భవేథ ఇతి విచిన్తయన
12 స నామృష్యత తం కషేపమ అవైక్షత చ పావకిమ
స పరహస్య విశుథ్ధాత్మా శక్తిం పరజ్వలితాం తథా
కమ్పయామ ఆస సవ్యేన పానినా పురుషొత్తమః
13 శక్త్యాం తు కమ్పయానాయాం విష్ణునా బలినా తథా
మేథినీ కమ్పితా సర్వా సశైలవనకాననా
14 శక్తేనాపి సముథ్ధర్తుం కమ్పితా సా న తూథ్ధృతా
రక్షతా సకన్థ రాజస్య ధర్షణాం పరభవిష్ణునా
15 తాం కమ్పయిత్వా భగవాన పరహ్రాథమ ఇథమ అబ్రవీత
పశ్య వీర్యం కుమారస్య నైతథ అన్యః కరిష్యతి
16 సొ ఽమృష్యమాణస తథ వాక్యం సముథ్ధరణ నిశ్చితః
జగ్రాహ తాం తస్య శక్తిం న చైనామ అప్య అకమ్పయత
17 నాథం మహాన్తం ముక్త్వా స మూర్చ్ఛితొ గిరిమూర్ధని
విహ్వలః పరాపతథ భూమౌ హిరణ్యకశిపొః సుతః
18 యత్రొత్తరాం థిశిం గత్వా శైలరాజస్య పార్శ్వతః
తపొ ఽతప్యత థుర్ధర్షస తాత నిత్యం వృషధ్వజః
19 పావకేన పరిక్షిప్తొ థీప్యతా తస్య చాశ్రమః
ఆథిత్యబన్ధనం నామ థుర్ధర్షమ అకృతాత్మభిః
20 న తత్ర శక్యతే గన్తుం యక్షరాక్షస థానవైః
థశయొజనవిస్తారమ అగ్నిజ్వాలా సమావృతమ
21 భగవాన పవకస తత్ర సవయం తిష్ఠతి వీర్యవా
సర్వవిఘ్నాన పరశమయన మహాథేవస్య ధీమతః
22 థివ్యం వర్షసహస్రం హి పాథేనైకేన తిష్ఠతః
థేవాన సంతాపయంస తత్ర మహాథేవొ ధృతవ్రతః
23 ఐన్థ్రీం తు థిశమ ఆస్దాయ శైలరాజస్య ధీమతః
వివిక్తే పర్వత తతే పారాశర్యొ మహాతపః
వేథాన అధ్యాపయామ ఆస వయాసః శిష్యాన మహాతపః
24 సుమన్తుం చ మహాభాగం వైశమ్పాయనమ ఏవ చ
జైమినిం చ మహాప్రాజ్ఞం పైలం చాపి తపస్వినమ
25 ఏభిః శిష్యైః పరివృతొ వయాస ఆస్తే మహాతపః
తత్రాశ్రమపథం పుణ్యం థథర్శ పితుర ఉత్తమమ
ఆరణేయొ విశుథ్ధాత్మా నభసీవ థివాకరః
26 అద వయాసః పరిక్షిప్తం జవజన్తమ ఇవ పావకమ
థథర్శ సుతమ ఆయాన్తం థివాకరసమప్రభమ
27 అసజ్జమానం వృక్షేషు శైలేషు విషమేషు చ
యొగయుక్తం మహాత్మానం యదా బానం గుణచ్యుతమ
28 సొ ఽభిగమ్య పితుః పాథావ అగృహ్ణాథ అరణీసుతః
యదొపజొషం తైశ చాపి సమాగచ్ఛన మహామునిః
29 తతొ నివేథయామ ఆస పిత్రే సర్వమ అశేషతః
శుకొ జనకరాజేన సంవాథం పరీతమానసః
30 ఏవమ అధ్యాపయఞ శిష్యాన వయాసః పుత్రం చ వీర్యవాన
ఉవాస హిమవత్పృష్ఠే పారాశర్యొ మహామునిః
31 తతః కథా చిచ ఛిష్యాస తం పరివార్యావతస్దిరే
వేథాధ్యయనసంపన్నాః శాన్తాత్మానొ జితేన్థ్రియాః
32 వేథేషు నిష్ఠాం సంప్రాప్య సాఙ్గేష్వ అతితపస్వినః
అదొచుస తే తథా వయాసం శిష్యాః పరాఞ్జలయొ గురుమ
33 మహతా శరేయసా యుక్తా యశసా చ సమ వర్ధితాః
ఏకం తవ ఇథానీమ ఇచ్ఛామొ గురుణానుగ్రహం కృతమ
34 ఇతి తేషాం వచః శరుత్వా బరహ్మర్షిస తాన ఉవాచ హ
ఉచ్యతామ ఇతి తథ వత్సా యథ వః కార్యం పరియం మయా
35 ఏతథ వాక్యం గురొః శరుత్వా శిష్యాస తే హృష్టమానసాః
పునః పరాఞ్జలయొ భూత్వా పరనమ్య శిరసా గురుమ
36 ఊచుస తే సహితా రాజన్న ఇథం వచనమ ఉత్తమమ
యథి పరీత ఉపాధ్యాయొ ధన్యాః సమొ మునిసత్తమ
37 కాఙ్క్షామ అస్తు వయం సర్వే వరం థత్తం మహర్షిణా
సస్దః శిష్యొ న తే ఖయాతిం గచ్ఛేథ అత్ర పరసీథ నః
38 చత్వారస తే వయం శిష్యా గురుపుత్రశ చ పఞ్చమః
ఇహ వేథాః పరతిష్ఠేరన్న ఏష నః కాఙ్క్షితొ వరః
39 శిష్యాణాం వచనం శరుత్వా వయాసొ వేథార్ద తత్త్వవిత
పరాశరాత్మజొ ధీమాన పరలొకార్ద చిన్తకః
ఉవాచ శిష్యాన ధర్మాత్మా ధర్మ్యం నైఃశ్రేయసం వచః
40 బరాహ్మణాయ సథా థేయం బరహ్మ శుశ్రూసవే భవేత
బరహ్మలొకే నివాసం యొ ధరువం సమభికాఙ్క్షతి
41 భవన్తొ బహులాః సన్తు వేథొ విస్తార్యతామ అయమ
నాశిష్యే సంప్రథాతవ్యొ నావ్రతే నాకృతాత్మని
42 ఏతే శిష్యగుణాః సర్వే విజ్ఞాతవ్యా యదార్దతః
నాపరీక్షిత చారిత్రే విథ్యా థేయా కదం చన
43 యదా హి కనకం శుథ్ధం తాపఛేథనిఘర్షణైః
పరీక్షేత తదా శిష్యాన ఈక్షేత కులగుణాథిభిః
44 న నియొజ్యాశ చ వః శిష్యా అనియొగే మహాభయే
యదామతియదా పాదం తదా విథ్యా ఫలిష్యతి
45 సర్వస తరతు థుర్గాని సర్వొ భథ్రాణి పశ్యతు
శరావయేచ చతురొ వర్ణాన కృత్వా బరాహ్మణమ అగ్రతః
46 వేథస్యాధ్యయనం హీథం తచ చ కార్యం మహత సమృతమ
సతుత్యర్దమ ఇహ థేవానాం వేథాః సృష్టాః సవయమ్భువా
47 యొ నిర్వథేత సంమొహాథ బరాహ్మణం వేథపారగమ
సొ ఽపధ్యానాథ బరాహ్మణస్య పరాభూయాథ అసంశయమ
48 యశ చాధర్మేణ విబ్రూయాథ యశ చాధర్మేణ పృచ్ఛతి
తయొర అన్యతరః పరైతి విథ్వేషం వాధిగచ్ఛతి
49 ఏతథ వః సర్వమ ఆఖ్యాతం సవాధ్యాయస్య విధిం పరతి
ఉపకుర్యాచ చ శిష్యాణామ ఏతచ చ హృథి వొ భవేత