శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 237

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 237)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [షుక్ర]
వర్తమానస తదైవాత్ర వానప్రస్దాశ్రమే యదా
యొక్తవ్యొ ఽఽతమా యదాశక్త్యా పరం వై కాఙ్క్షతా పథమ
2 [వయాస]
పరాప్య సంస్కారమ ఏతాభ్యామ ఆశ్రమాభ్యాం తతః పరమ
యత కార్యం పరమార్దార్దం తథ ఇహైకమనాః శృణు
3 కసాయం పాచయిత్వా తు శరేణి సదానేషు చ తరిషు
పరవ్రజేచ చ పరం సదానం పరివ్రజ్యామ అనుత్తమామ
4 తథ భవాన ఏవమ అభ్యస్య వర్తతాం శరూయతాం తదా
ఏక ఏవ చరేన నిత్యం సిథ్ధ్యర్దమ అసహాయవాన
5 ఏకశ చరతి యః పశ్యన న జహాతి న హీయతే
అనగ్నిర అనికేతః సయాథ గరామమ అన్నార్దమ ఆశ్రయేత
6 అశ్వస్తన విధానః సయాన మునిర భావసమన్వితః
లఘ్వాశీ నియతాహారః సకృథ అన్ననిషేవితా
7 కపాలం వృక్షమూలాని కుచేలమ అసహాయతా
ఉపేక్షా సర్వభూతానామ ఏతావథ భిక్ష లక్షణమ
8 యస్మిన వాచః పరవిశన్తి కూపే పరాప్తాః శిలా ఇవ
న వక్తారం పునర యాన్తి స కైవల్యాశ్రమే వసేత
9 నైవ పశ్యేన న శృణుయాథ అవాచ్యం జాతు కస్య చిత
బరాహ్మణానాం విశేషేణ నైవ బరూయాత కదంచనన
10 యథ బరాహ్మణస్య కుశలం తథ ఏవ సతతం వథేత
తూస్నీమ ఆసీత నిన్థాయాం కుర్వన భేషజమ ఆత్మనః
11 యేన పూర్ణమ ఇవాకాశం భవత్య ఏకేన సర్వథా
శూన్యం యేన జనాకీర్ణం తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
12 యేన కేన చిథ ఆఛన్నొ యేన కేన చిథ ఆశితః
యత్రక్వ చన శాయీ చ తం థేవా పరాభమం విథుః
13 అహేర ఇవ గణాథ భీతః సౌహిత్యాన నరకాథ ఇవ
కునపాథ ఇవ స సత్రీభ్యస తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
14 న కరుధ్యేన న పరహృష్యేచ చ మానితొ ఽమానితశ చ యః
సర్వభూతేష్వ అభయథస తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
15 నాభినన్థేత మరణం నాభినన్థేత జీవితమ
కాలమ ఏవ పరతీక్షేత నిథేశం భృతకొ యదా
16 అనభ్యాహత చిత్తః సయాథ అనభ్యాహత వాక తదా
నిర్ముక్తః సర్వపాపేభ్యొ నిరమిత్రస్య కిం భయమ
17 అభయం సర్వభూతేభ్యొ భూతానామ అభయం యతః
తస్య థేహాథ విముక్తస్య భయం నాస్తి కుతశ్చనన
18 యదా నాగపథే ఽనయాని పథాని పథగామినామ
సర్వాణ్య ఏవాపిధీయన్తే పథజాతాని కౌఞ్చరే
19 ఏవం సర్వమ అహింసాయాం ధర్మార్దమ అపిధీయతే
అమృతః సనిత్యం వసతి యొ ఽహింసాం పరతిపథ్యతే
20 అహింసకః సమః సత్యొ ధృతిమాన నియతేన్థ్రియః
శరణ్యః సర్వభూతానాం గతిమ ఆప్నొత్య అనుత్తమామ
21 ఏవం పరజ్ఞాన తృప్తస్య నిర్భయస్య మనీషిణః
న మృత్యుర అతిగొ భావః స మృత్యుమ అధిగచ్ఛతి
22 విముక్తం సర్వసఙ్గేభ్యొ మునిమ ఆకాశవత సదితమ
అస్వమ ఏకచరం శాన్తం తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
23 జీవితం యస్య ధర్మార్దం ధర్మొ ఽరత్య అర్దమ ఏవ చ
అహొరాత్రాశ చ పుణ్యార్దం తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
24 నిరాశిషమ అనారమ్భం నిర్నమస్కారమ అస్తుతిమ
అక్షీణ కషీణకర్మాణం తం థేవా బరాహ్మణం విథుః
25 సర్వాణి భూతాని సుఖే రమన్తే; సర్వాణి థుఃఖస్య భృశం తరసన్తి
తేషాం భయొత్పాథన జాతఖేథః; కుర్యాన న కర్మాణి హి శరథ్థధానః
26 థానం హి భూతాభయ థక్షిణాయాః; సర్వాణి థానాన్య అధితిష్ఠతీహ
తీక్ష్ణాం తనుం యః పరదమం జహాతి; సొ ఽనన్తమ ఆప్నొత్య అభయం పరజాభ్యః
27 ఉత్తాన ఆస్యేన హవిర జుహొతి; లొకస్య నాభిర జగతః పరతిష్ఠా
తస్యాఙ్గమ అఙ్గాని కృతాకృతం చ; వైశ్వానరః సర్వమ ఏవ పరపేథే
28 పరాథేశ మాత్రే హృథి నిశ్రితం యత; తస్మిన పరానాన ఆత్మయాజీ జుహొతి
తస్యాగ్నిహొత్రం హుతమ ఆత్మసంస్దం; సర్వేషు లొకేషు సథైవ తేషు
29 థైవం తరిధాతుం తరివృతం సుపర్ణం; యే విథ్యుర అగ్ర్యం పరమార్దతాం చ
తే సర్వలొకేషు మహీయమానా; థేవాః సమర్దాః సుకృతం వరజన్తి
30 వేథాంశ చ వేథ్యం చ విధిం చ కృత్స్నమ; అదొ నిరుక్తం పరమార్దతాం చ
సర్వం శరీరాత్మని యః పరవేథ; తస్మై సమ థేవాః సపృహయన్తి నిత్యమ
31 భూమావ అసక్తం థివి చాప్రమేయం; హిరన మయం యొ ఽనథజమ అన్థమధ్యే
పతత్రిణం పక్షిణమ అన్తరిక్షే; యొ వేథ భొగ్యాత్మని థీప్తరశ్మిః
32 ఆవర్తమామ అజరం వివర్తనం; సొ నేమికం థవాథశారం సుపర్వ
యస్యేథమ ఆస్యే పరియాతి విశ్వం; తత కాలచక్రం నిహితం గుహాయామ
33 యః సంప్రసాథం జగతః శరీరం; సర్వాన స లొకాన అధిగచ్ఛతీహ
తస్మిన హుతం తర్పయతీహ థేవాంస; తే వై తృప్తాస తర్పయన్త్య ఆస్యమ అస్య
34 తేజొమయొ నిత్యతనుః పురాణొ; లొకాన అనన్తాన అభయాన ఉపైతి
భూతాని యస్మాన న తరసన్తే కథా చిత; స భూతేభ్యొ న తరసతే కథా చిత
35 అగర్హణీయొ న చ గర్హతే ఽనయాన; స వై విప్రః పరమాత్మానమ ఈక్షేత
వినీతమొహొ వయపనీతకల్మషొ; న చేహ నాముత్ర చ యే ఽరదమ ఋచ్ఛతి
36 అరొష మొహః సమ లొష్ట కాఞ్చనః; పరహీన శొకొ గతసంధి విగ్రహః
అపేతనిన్థాస్తుతిర అప్రియాప్రియశ; చరన్న ఉథాసీనవథ ఏష భిక్షుకః