శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 183

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 183)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [భృగు]
సత్యం బరహ్మ తపః సత్యం సత్యం సృజతి చ పరజాః
సత్యేన ధార్యతే లొకః సవర్గం సత్యేన గచ్ఛతి
2 అనృతం తమసొ రూపం తమసా నీయతే హయ అధః
తమొ గరస్తా న పశ్యన్తి పరకాశం తమసావృతమ
3 సవర్గః పరకాశ ఇత్య ఆహుర నరకం తమ ఏవ చ
సత్యానృతాత తథ ఉభయం పరాప్యతే జగతీచరైః
4 తత్ర తవ ఏవంవిధా వృత్తిర లొకే సత్యానృతా భవేత
ధర్మాధర్మౌ పరకాశశ చ తమొ థుఃఖం సుఖం తదా
5 తత్ర యత సత్యం స ధర్మొ యొ ధర్మః స పరకాశొ యః పరకాశస తత సుఖమ ఇతి
తత్ర యథ అనృతం సొ ఽధర్మొ యొ ఽధర్మస తత తమొ యత తమస తథ్థుఃఖమ ఇతి
6 అత్రొచ్యతే
శారీరైర మానసైర థుఃఖైః సుఖైశ చాప్య అసుఖొథయైః
లొకసృష్టిం పరపశ్యన్తొ న ముహ్యన్తి విచక్షణాః
7 తత్ర థుఃఖవిమొక్షార్దం పరయతేత విచక్షణః
సుఖం హయ అనిత్యం భూతానామ ఇహ లొకే పరత్ర చ
8 రాహుగ్రస్తస్య సొమస్య యదా జయొత్స్నా న భాసతే
తదా తమొ ఽభిభూతానాం భూతానాం భరశ్యతే సుఖమ
9 తత ఖలు థవివిధం సుఖమ ఉచ్యతే శారీరం మానసం చ
ఇహ ఖల్వ అముష్మింశ చ లొకే సర్వారమ్భప్రవృత్తయః సుఖార్దాభిధీయన్తే
న హయ అతస తరివర్గఫలం విశిష్టతరమ అస్తి
సైష కామ్యొ గుణవిశేషొ ధర్మార్దయొర ఆరమ్భస తథ ధేతుర అస్యొత్పత్తిః సుఖప్రయొజనా
10 భరథ్వాజ ఉవాచ
యథ ఏతథ భవతాభిహితం సుఖానాం పరమాః సత్రియ ఇతి తన న గృహ్నీమః
న హయ ఏషామ ఋషీణాం మహతి సదితానామ అప్రాప్యైష గుణవిశేషొ న చైనమ అభిలసన్తి
శరూయతే చ భగవాంస తరిలొకకృథ బరహ్మా పరభ్వ ఏకాకీ తిష్ఠతి
బరహ్మచారీ న కామసుఖేష్వ ఆత్మానమ అవథధాతి
అపి చ భగవాన విశ్వేశ్వరొమా పతిః కామమ అభివర్తమానమ అనఙ్గత్వేన శమమ అనయత
తస్మాథ బరూమొ న మహాత్మభిర అయం పరతిగృహీతొ న తవ ఏష తావథ విశిష్టొ గుణ ఇతి నైతథ భగవతః పరత్యేమి
భగవతా తూక్తం సుఖానాం పరమాః సత్రియ ఇతి
లొకప్రవాథొ ఽపి చ భవతి థవివిధః ఫలొథయః సుకృతాత సుఖమ అవాప్యతే థుష్కృతాథ థుఃఖమ ఇతి
అత్రొచ్యతామ
11 భృగుర ఉవాచ
అనృతాత ఖలు తమః పరాథుర్భూతం తమొగ్రస్తా అధర్మమ ఏవానువర్తన్తే న ధర్మమ
కరొధలొభ మొహమానానృతాథిభిర అవచ్ఛన్నా న ఖల్వ అస్మిఁల లొకే న చాముత్ర సుఖమ ఆప్నువన్తి
వివిధవ్యాధిగణొపతాపైర అవకీర్యన్తే
వధబన్ధరొగ పరిక్లేశాథిభిశ చ కషుత్పిపాసా శరమకృతైర ఉపతాపైర ఉపతప్యన్తే
చణ్డ వాతాత్యుష్ణాతిశీత కృతైశ చ పరతిభయైః శారీరైర థుఃఖైర ఉపతప్యన్తే
బన్ధుధనవినాశ విప్రయొగ కృతైశ చ మానసైః శొకైర అభిభూయన్తే జరామృత్యుకృతైశ చాన్యైర ఇతి
12 యస తవ ఏతైః శారీరైర మానసైర థుఃఖైర న సపృశ్యతే స సుఖం వేథ
న చైతే థొషాః సవర్గే పరాథుర్భవన్తి
తత్ర భవతి ఖలు
13 సుసుఖః పవనః సవర్గే గన్ధశ చ సురభిస తదా
కషుత్పిపాసా శరమొ నాస్తి న జరా న చ పాపకమ
14 నిత్యమ ఏవ సుఖం సవర్గే సుఖం థుఃఖమ ఇహొభయమ
నరకే థుఃఖమ ఏవాహుః సమం తు పరమం పథమ
15 పృదివీ సర్వభూతానాం జనిత్రీ తవిధాః సత్రియః
పుమాన పరజాపతిస తత్ర శుక్రం తేజొమయం విథుః
16 ఇత్య ఏతల లొకనిర్మానం బరహ్మణా విహితం పురా
పరజా విపరివర్తన్తే సవైః సవైః కర్మభిర ఆవృతాః