శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 175

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 175)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
కుతః సృష్టమ ఇథం విశ్వం జగత సదావరజఙ్గమమ
పరలయే చ కమ అభ్యేతి తన మే బరూహి పితామహ
2 ససాగరః సగగనః సశైలః సబలాహకః
సభూమిః సాగ్నిపవనొ లొకొ ఽయం కేన నిర్మితః
3 సదం సృష్టాని భూతాని కదం వర్ణవిభక్తయః
శౌచాశౌచం కదం తేషాం ధర్మాధర్మావ అదొ కదమ
4 కీథృశొ జీవతాం జీవః కవ వా గచ్ఛన్తి యే మృతాః
అస్మాల లొకాథ అముం లొకం సర్వం శంసతు నొ భవాన
5 [భస]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
భృగుణాభిహితం శరేష్ఠం భరథ్వాజాయ పృచ్ఛతే
6 కైలాసశిఖరే థృష్ట్వా థీప్యమానమ ఇవౌజసా
భృగుం మహర్షిమ ఆసీనం భరథ్వాజొ ఽనవపృచ్ఛత
7 ససాగరః సగగనః సశైలః సబలాహకః
సభూమిః సాగ్నిపవనొ లొకొ ఽయం కేన నిర్మితః
8 కదం సృష్టాని భూతాని కదం వర్ణవిభక్తయః
శౌచాశౌచం కదం తేషాం ధర్మాధర్మావ అదొ కదమ
9 కీథృశొ జీవతాం జీవః కవ వా గచ్ఛన్తి యే మృతాః
పరలొకమ ఇమం చాపి సర్వం శంసతు నొ భగాన
10 ఏవం స భగవాన పృష్టొ భరథ్వాజేన సంశయమ
మహర్షిర బరహ్మ సంకాశః సర్వం తస్మై తతొ ఽబరవీత
11 మానసొ నామ విఖ్యాతః శరుతపూర్వొ మహర్షిభిః
అనాథి నిధనొ థేవస తదాభేథ్యొ ఽజరామరః
12 అవ్యక్త ఇతి విఖ్యాతః శాశ్వతొ ఽదాక్షరొ ఽవయయః
యతః సృష్టాని భూతాని జాయన్తే చ మరియన్తి చ
13 సొ ఽసృజత పరదమం థేవొ మహాన్తం నామ నామతః
ఆకాశమ ఇతి విఖ్యాతం సర్వభూతధరః పరభుః
14 ఆకాశాథ అభవథ వారి సలిలాథ అగ్నిమారుతౌ
అగ్నిమారుత సంయొగాత తతః సమభవన మహీ
15 తతస తేజొమయం థివ్యం పథ్మం సృష్టం సవయమ్భువా
తస్మాత పథ్మాత సమభవథ బరహ్మా వేథమయొ నిధిః
16 అహంకార ఇతి ఖయాతః సర్వభూతాత్మభూతకృత
బరహ్మా వై సుమహాతేజా య ఏతే పఞ్చ ధాతవః
17 శైలాస తస్యాస్ది సంజ్ఞాస తు మేథొ మాంసం వ మేథినీ
సముథ్రాస తస్య రుధిరమ ఆకాశమ ఉథరం తదా
18 పవనశ చైవ నిఃశ్వాసస తేజొ ఽగనిర నిమ్నగాః సిరాః
అగ్నీసొమౌ తు చన్థ్రార్కౌ నయనే తస్య విశ్రుతే
19 నభశ చొర్ధ్వం శిరస తస్య కషితిః పాథౌ థిశొ భుజౌ
థుర్విజ్ఞేయొ హయ అనన్తత్వాత సిథ్ధైర అపి న సంశయః
20 స ఏవ భగవాన విష్ణుర అనన్త ఇతి విశ్రుతః
సర్వభూతాత్మభూతస్దొ థుర్విజ్ఞేయొ ఽకృతాత్మభిః
21 అహంకారస్య యః సరష్టా సర్వభూతభవాయ వై
యతః సమభవథ విశ్వం పృష్టొ ఽహం యథ ఇహ తవయా
22 [భరథ్వాజ]
గగనస్య థిశాం చైవ భూతలస్యానిలస్య చ
కాన్య అత్ర పరిమానాని సంశయం ఛిన్ధి మే ఽరదతః
23 [భృగు]
అనన్తమ ఏతథ ఆకాశం సిథ్ధచారణసేవితమ
రమ్యం నానాశ్రయాకీర్ణం యస్యాన్తొ నాధిగమ్యతే
24 ఊర్ధ్వం గతేర అధస్తాత తు చన్థ్రాథిత్యౌ న థృశ్యతః
తత్ర థేవాః సవయం థీప్తా భాస్వరాశ చాగ్నివర్చసః
25 తే చాప్య అన్తం న పశ్యన్తి నభసః పరదితౌజసః
థుర్గమత్వాథ అనన్తత్వాథ ఇతి మే విథ్ధి మానథ
26 ఉపరిష్టొపరిష్టాత తు పరజ్వలథ్భిః సవయంప్రభైః
నిరుథ్ధమ ఏతథ ఆకాశమ అప్రమేయం సురైర అపి
27 పృదివ్య అన్తే సముథ్రాస తు సముథ్రాన్తే తమః సమృతమ
తమసొ ఽనతే జలం పరాహుర జలస్యాన్తే ఽగనిర ఏవ చ
28 రసాతలాన్తే సలిలం జలాన్తే పన్నగాధిపః
తథ అన్తే పునర ఆకాశమ ఆకాశాన్తే పునర జలమ
29 ఏవమ అన్తం భగవతః పరమానం సలిలస్య చ
అగ్నిమారుత తొయేభ్యొ థుర్జ్ఞేయం థైవతైర అపి
30 అగ్నిమారుత తొయానాం వర్ణాః కషితితలస్య చ
ఆకాశసథృశా హయ ఏతే భిథ్యన్తే తత్త్వథర్శనాత
31 పదన్తి చైవ మునయః శాస్త్రేషు వివిధేషు చ
తరైలొక్యే సాగరే చైవ పరమానం విహితం యదా
అథృశ్యాయ తవ అగమ్యాయ కః పరమానమ ఉథాహరేత
32 సిథ్ధానాం థేవతానాం చ యథా పరిమితా గతిః
తథా గౌనమ అనన్తస్య నామానన్తేతి విశ్రుతమ
నామధేయానురూపస్య మానసస్య మహాత్మనః
33 యథా తు థివ్యం తథ రూపం హరసతే వర్ధతే పునః
కొ ఽనయస తథ వేథితుం శక్తొ యొ ఽపి సయాత తథ్విధొ ఽపరః
34 తతః పుష్కరతః సృష్టః సర్వజ్ఞొ మూర్తిమాన పరభుః
బరహ్మా ధర్మమయః పూర్వః పరజాపతిర అనుత్తమః
35 [భ]
పుష్కరాథ యథి సంభూతొ జయేష్ఠం భవతి పుష్కరమ
బరహ్మాణం పూర్వజం చాహ భవాన సంథేహ ఏవ మే
36 [భ]
మానసస్యేహ యా మూర్తిర బరహ్మత్వం సముపాగతా
తస్యాసన విధానార్దం పృదివీ పథ్మమ ఉచ్యతే
37 కనికా తస్య పథ్యస్య మేరుర గగనమ ఉచ్ఛ్రితః
తస్య మధ్యే సదితొ లొకాన సృజతే జగతః పరభుః