శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 173
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 173) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [యుధిస్ఠిర]
బాన్ధవాః కర్మ విత్తం వా పరజ్ఞా వేహ పితామహ
నరస్య కా పరతిష్ఠా సయాథ ఏతత పృష్ఠొ వథస్వ మే
2 [భీస్మ]
పరజ్ఞా పరతిష్ఠా భూతానాం పరజ్ఞా లాభః పరొ మతః
పరజ్ఞా నిఃశ్రేయసీ లొకే పరజ్ఞా సవర్గొ మతః సతామ
3 పరజ్ఞయా పరాపితార్దొ హి బలిర ఐశ్వర్యసంక్షయే
పరహ్రాథొ నముచిర మఙ్కిస తస్యాః కిం విథ్యతే పరమ
4 అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
ఇన్థ్ర కాశ్యప సంవాథం తన నిబొధ యుధిష్ఠిర
5 వైశ్యః కశ చిథ ఋషిం తాత కాశ్యపం సంశితవ్రతమ
రదేన పాతయామ ఆస శరీమాన థృప్తస తపస్వినమ
6 ఆర్తః స పతితః కరుథ్ధస తయక్త్వాత్మానమ అదాబ్రవీత
మరిష్యామ్య అధనస్యేహ జీవితార్దొ న విథ్యతే
7 తదా ముమూర్షమ ఆసీనమ అకూజన్తమ అచేతసమ
ఇన్థ్రః సృగాలరూపేణ బభాసే కరుథ్ధ మానసమ
8 మనుష్యయొనిమ ఇచ్ఛన్తి సర్వభూతాని సర్వశః
మనుష్యత్వే చ విప్రత్వం సర్వ ఏవాభినన్థతి
9 మనుష్యొ బరాహ్మణశ చాపి శరొత్రియశ చాసి కాశ్యప
సుథుర్లభమ అవాప్యైతథ అథొషాన మర్తుమ ఇచ్ఛసి
10 సర్వే లాభాః సాభిమానా ఇతి సత్యా బత శరుతిః
సంతొషణీయ రూపొ ఽసి లొభాథ యథ అభిమన్యసే
11 అహొ సిథ్ధార్దతా తేషాం యేషాం సన్తీహ పానయః
పానిమథ్భ్యః సపృహాస్మాకం యదా తవ ధనస్య వై
12 న పాని లాభాథ అధికొ లాభః కశ చన విథ్యతే
అపానిత్వాథ వయం బరహ్మన కన్తకాన నొథ్ధరామహే
13 అద యేషాం పునః పానీ థేవథత్తౌ థశాఙ్గులీ
ఉథ్ధరన్తి కృమీన అఙ్గాథ థశమానాన కసన్తి చ
14 హిమవర్షాతపానాం చ పరిత్రాణాని కుర్వతే
చేలమ అన్నం సుఖం శయ్యాం నివాతం చొపభుజ్ఞతే
15 అధిష్ఠాయ చ గాం లొకే భుజ్ఞతే వాహయన్తి చ
ఉపాయైర బహుభిశ చైవ వశ్యాన ఆత్మని కుర్వతే
16 యే ఖల్వ అజిహ్వాః కృపణా అల్పప్రానా అపానయః
సహన్తే తాని థుఃఖాని థిష్ట్యా తవం న తదా మునే
17 థిష్ట్యా తవం న సృగాలొ వై న కృమిర న చ మూషకః
న సర్పొ న చ మన్థూకొ న చాన్యః పాపయొనిజః
18 ఏతావతాపి లాభేన తొష్టుమ అర్హసి కాశ్యప
కిం పునర యొ ఽసి సత్త్వానాం సర్వేషాం బరాహ్మణొత్తమః
19 ఇమే మాం కృమయొ ఽథన్తి తేషామ ఉథ్ధరణాయ మే
నాస్తి శక్తిర అపానిత్వాత పశ్యావస్దామ ఇమాం మమ
20 అకార్యమ ఇతి చైవేమం నాత్మానం సంత్యజామ్య అహమ
నేతః పాపీయసీం యొనిం పతేయమ అపరామ ఇతి
21 మధ్యే వై పాపయొనీనాం సార్గాలీ యామ అహం గతః
పాపీయస్యొ బహుతరా ఇతొ ఽనయాః పాపయొనయః
22 జాత్యైవైకే సుఖతరాః సన్త్య అన్యే భృశథుఃఖితాః
నైకాన్త సుఖమ ఏవేహ కవ చిత పశ్యామి కస్య చిత
23 మనుష్యా హయ ఆధ్యతాం పరాప్య రాజ్యమ ఇచ్ఛన్త్య అనన్తరమ
రాజ్యాథ థేవత్వమ ఇచ్ఛన్తి థేవత్వాథ ఇన్థ్రతామ అపి
24 భవేస తవం యథ్య అపి తవ ఆధ్యొ న రాజా న చ థైవతమ
థేవత్వం పరాప్య చేన్థ్రత్వం నైవ తుష్యేస తదా సతి
25 న తృప్తిః పరియ లాభే ఽసతి తృష్ణా నాథ్భిః పరశామ్యతి
సంప్రజ్వలతి సా భూయః సమిథ్భిర ఇవ పావకః
26 అస్త్య ఏవ తవయి శొకొ వై హర్షశ చాస్తి తదా తవయి
సుఖథుఃఖే తదా చొభే తత్ర కా పరిథేవనా
27 పరిచ్ఛిథ్యైవ కామానాం సర్వేషాం చైవ కర్మణామ
మూలం రున్ధీన్థ్రియ గరామం శకున్తాన ఇవ పఞ్జరే
28 న ఖల్వ అప్య అరసజ్ఞస్య కామః కవ చన జాయతే
సంస్పర్శాథ థర్శనాథ వాపి శరవణాథ వాపి జాయతే
29 న తవం సమరసి వారుణ్యా లత్వాకానాం చ పక్షిణామ
తాభ్యాం చాభ్యధికొ భక్ష్యొ న కశ చిథ విథ్యతే కవ చిత
30 యాని చాన్యాని థూరేషు భక్ష్యభొజ్యాని కాశ్యప
యేషామ అభుక్త పూర్వం తే తేషామ అస్మృతిర ఏవ చ
31 అప్రాశనమ అసంస్పర్శమ అసంథర్శనమ ఏవ చ
పురుషస్యైష నియమొ మన్యే శరేయొ న సంశయః
32 పానిమన్తొ ధనైర యుక్తా బలవన్తొ న సంశయః
మనుష్యా మానుషైర ఏవ థాసత్వమ ఉపపాథితాః
33 వధబన్ధపరిక్లేశైః కలిశ్యన్తే చ పునః పునః
తే ఖల్వ అపి రమన్తే చ మొథన్తే చ హసన్తి చ
34 అపరే బాహుబలినః కృతవిథ్యా మనస్వినః
జుగుప్సితాం సుకృపణాం పాపాం వృత్తిమ ఉపాసతే
35 ఉత్సహన్తే చ తే వృత్తిమ అన్యామ అప్య ఉపసేవితుమ
సవకర్మణా తు నియతం భవితవ్యం తు తత తదా
36 న పుల్కసొ న చన్థాల ఆత్మానం తయక్తుమ ఇచ్ఛతి
అసంతుష్టః సవయా యొన్యా మాయాం పశ్యస్వ యాథృశీమ
37 థృష్ట్వా కునీన పక్షహతాన మనుష్యాన ఆమయావినః
సుసంపూర్ణః సవయా యొన్యా లబ్ధలాభొ ఽసి కాశ్యప
38 యథి బరాహ్మణ థేహస తే నిరాతఙ్కొ నిరామయః
అఙ్గాని చ సమగ్రాణి న చ లొకేషు ధిక్కృతః
39 న కేన చిత పరవాథేన సత్యేనైవాపహారిణా
ధర్మాయొత్తిష్ఠ విప్రర్షే నాత్మానం తయక్తుమ అర్హసి
40 యథి బరహ్మఞ శృణొష్య ఏతచ ఛరథ్థధాసి చ మే వచః
వేథొక్తస్య చ ధర్మస్య ఫలం ముఖ్యమ అవాప్స్యసి
41 సవాధ్యాయమ అగ్నిసంస్కారమ అప్రమత్తొ ఽనుపాలయ
సత్యం థమం చ థానం చ సపర్ధిష్ఠా మా చ కేన చిత
42 యే కే చన సవధ్యయనాః పరాప్తా యజన యాజనమ
కదం తే జాతు శొచేయుర ధయాయేయుర వాప్య అశొభనమ
43 ఇచ్ఛన్తస తే విహారాయ సుఖం మహథ అవాప్నుయుః
ఉత జాతాః సునక్షత్రే సుతీర్దాః సుముహూర్తజాః
44 నక్షత్రేష్వ ఆసురేష్వ అన్యే థుస్తీర్దా థుర్ముహూర్తజాః
సంపతన్త్య ఆసురీం యొనిం యజ్ఞప్రసవ వర్జితామ
45 అహమ ఆసం పణ్డితకొ హైతుకొ వేథ నిన్థకః
ఆన్వీక్షికీం తర్క విథ్యామ అనురక్తొ నిరర్దికామ
46 హేతువాథాన పరవథితా వక్తా సంసత్సు హేతుమత
ఆక్రొష్టా చాభివక్తా చ బరహ్మ యజ్ఞేషు వై థవిజాన
47 నాస్తికః సర్వశఙ్కీ చ మూర్ఖః పణ్డితమానికః
తస్యేయం ఫలనిర్వృత్తిః సృగాలత్వం మమ థవిజ
48 అపి జాతు తదా తత సయాథ అహొరాత్ర శతైర అపి
యథ అహం మానుషీం యొనిం సృగాలః పరాప్నుయాం పునః
49 సంతుష్టశ చాప్రమత్తశ చ యజ్ఞథానతపొ రతిః
జఞేయ జఞాతా భవేయం వై వర్జ్య వర్జయితా తదా
50 తతః స మునిర ఉత్దాయ కాశ్యపస తమ ఉవాచ హ
అహొ బహాసి కుశలొ బుథ్ధిమాన ఇతి విస్మితః
51 సమవైక్షత తం విప్రొ జఞానథీర్ఘేణ చక్షుషా
థథర్శ చైనం థేవానామ ఇన్థ్రం థేవం శచీపతిమ
52 తతః సంపూజయామ ఆస కాశ్యపొ హరివాహనమ
అనుజ్ఞాతశ చ తేనాద పరవివేశ సవమ ఆశ్రమమ