శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 140

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 140)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
యథ ఇథం ఘొరమ ఉథ్థిష్టమ అశ్రథ్ధేయమ ఇవానృతమ
అస్తి సవిథ థస్యు మర్యాథా యామ అహం పరివర్జయే
2 సంముహ్యామి విషీథామి ధర్మొ మే శిదిలీ కృతః
ఉథ్యమం నాధిగచ్ఛామి కుతశ చిత పరిచిన్తయన
3 [భ]
నైతచ ఛుథ్ధాగమాథ ఏవ తవ ధర్మానుశాసనమ
పరజ్ఞా సమవతారొ ఽయం కవిభిః సంభృతం మధు
4 బహ్వ్యః పరతివిధాతవ్యాః పరజ్ఞా రాజ్ఞా తతస తతః
నైకశాఖేన ధర్మేణ యాత్రైషా సంప్రవర్తతే
5 బుథ్ధిసంజననం రాజ్ఞాం ధర్మమ ఆచరతాం సథా
జయొ భవతి కౌరవ్య తథా తథ విథ్ధి మే వచః
6 బుథ్ధిశ్రేష్ఠా హి రాజానొ జయన్తి విజయైషిణః
ధర్మః పరతివిధాతవ్యొ బుథ్ధ్యా రాజ్ఞా తతస తతః
7 నైకశాకేన ధర్మేణ రాజ్ఞాం ధర్మొ విధీయతే
థుర్బలస్య కుతః పరజ్ఞా పురస్తాథ అనుథాహృతా
8 అథ్వైధజ్ఞః పది థవైధే సంశయం పరాప్తుమ అర్హతి
బుథ్ధిథ్వైధం వేథితవ్యం పురస్తాథ ఏవ భారత
9 పార్శ్వతః కరణం పరజ్ఞా విషూచీ తవ ఆపగా ఇవ
జనస తూచ్చారితం ధర్మం విజానాత్య అన్యదాన్యదా
10 సమ్యగ విజ్ఞానినః కే చిన మిద్యా విజ్ఞానినొ ఽపరే
తథ వై యదాతదం బుథ్ధ్వా జఞానమ ఆథథతే సతామ
11 పరిముష్ణన్తి శాస్త్రాణి ధర్మస్య పరిపన్దినః
వైషమ్యమ అర్దవిథ్యానాం నైరర్ద్యాత ఖయాపయన్తి తే
12 ఆజిజీవిషవొ విథ్యాం యశః కామాః సమన్తతః
తే సర్వే నరపాపిష్ఠా ధర్మస్య పరిపన్దినః
13 అపక్వ మతయొ మన్థా న జానన్తి యదాతదమ
సథా హయ అశాస్త్రకుశలాః సర్వత్రాపరినిష్ఠితాః
14 పరిముష్ణన్తి శాస్త్రాణి శాస్త్రథొషానుథర్శినః
విజ్ఞానమ అద విథ్యానాం న సమ్యగ ఇతి వర్తతే
15 నిన్థయా పరవిథ్యానాం సవాం విథ్యాం ఖయాపయన్తి యే
వాగ అస్త్రా వాక్ఛురీమత్త్వా థుగ్ధ విథ్యా ఫలా ఇవ
16 తాన విథ్యా వణిజొ విథ్ధి రక్షసాన ఇవ భారత
వయాజేన కృత్స్నొ విథితొ ధర్మస తే పరిహాస్యతే
న ధర్మవచనం వాచా న బుథ్ధ్యా చేతి నః శరుతమ
17 ఇతి బార్హస్పతం జఞానం పరొవాచ మఘవా సవయమ
న తవ ఏవ వచనం కిం చిథ అనిమిత్తాథ ఇహొచ్యతే
18 సవవినీతేన శాస్త్రేణ వయవస్యన్తి తదాపరే
లొకయాత్రామ ఇహైకే తు ధర్మమ ఆహుర మనీషిణః
19 సముథ్థిష్టం సతాం ధర్మం సవయమ ఊహేన న పణ్డితః
అమర్షాచ ఛాస్త్ర సంమొహాథ అవిజ్ఞానాచ చ భారత
20 శాస్త్రం పరాజ్ఞస్య వథతః సమూహే యాత్య అథర్శనమ
ఆగతాగమయా బుథ్ధ్యా వచనేన పరశస్యతే
21 అజ్ఞానాజ జఞానహేతుత్వాథ వచనం సాధు మన్యతే
అనపాహతమ ఏవేథం నేథం శాస్త్రమ అపార్దకమ
22 థైతేయాన ఉశనాః పరాహ సంశయచ ఛేథనే పురా
జఞానమ అవ్యపథేశ్యం హి యదా నాస్తి తదైవ తత
23 తేన తవం ఛిన్నమూలేన కం తొషయితుమ అర్హసి
అతద్య విహితం యొ వా నేథం వాక్యమ ఉపాశ్నుయాత
24 ఉగ్రాయైవ హి సృష్టొ ఽసి కర్మణే న తవ అవేక్షసే
అఙ్గేమామ అన్వవేక్షస్వ రాజనీతిం బుభూషితమ
యయా పరముచ్యతే తవ అన్యొ యథర్దం చ పరమొథతే
25 అజొ ఽశవః కషత్రమ ఇత్య ఏతత సథృశం బరహ్మణా కృతమ
తస్మాథ అభీష్ణ భూతానాం యాత్రా కా చిత పరసిధ్యతి
26 యస తవ అవధ్యవధే థొషః స వధ్యస్యావధే సమృతః
ఏషైవ ఖలు మర్యాథా యామ అయం పరివర్జయేత
27 తస్మాత తీక్ష్ణః పరజా రాజా సవధర్మే సదాపయేథ ఉత
అన్యొన్యం భక్షయన్తొ హి పరచరేయుర వృకా ఇవ
28 యస్య థస్యు గణా రాష్ట్రే ధవాఙ్క్షా మత్స్యాఞ జలాథ ఇవ
విహరన్తి పరస్వాని స వై కషత్రియపాంసనః
29 కులీనాన సచివాన కృత్వా వేథ విథ్యా సమన్వితాన
పరశాధి పృదివీం రాజన పరజా ధర్మేణ పాలయన
30 విహీనజమ అకర్మాణం యః పరగృహ్ణాతి భూమిపః
ఉభయస్యావిశేషజ్ఞస తథ వై కషత్రం నపుంసకమ
31 నైవొగ్రం నైవ చానుగ్రం ధర్మేణేహ పరశస్యతే
ఉభయం న వయతిక్రామేథ ఉగ్రొ భూత్వా మృథుర భవ
32 కష్టః కషత్రియ ధర్మొ ఽయం సౌహృథం తవయి యత సదితమ
ఉగ్రే కర్మణి సృష్టొ ఽసి తస్మాథ రాజ్యం పరశాధి వై
33 అశిష్ట నిగ్రహొ నిత్యం శిష్టస్య పరిపాలనమ
ఇతి శక్రొ ఽబరవీథ ధీమాన ఆపత్సు భరతర్షభ
34 [య]
అస్తి సవిథ థస్యు మర్యాథా యామ అన్యొ నాతిలఙ్ఘయేత
పృచ్ఛామి తవాం సతాం శరేష్ఠ తన మే బరూహి పితామహ
35 [భ]
బరాహ్మణాన ఏవ సేవేత విథ్యా వృథ్ధాంస తపస్వినః
శరుతచారిత్రవృత్తాఢ్యాన పవిత్రం హయ ఏతథ ఉత్తమమ
36 యా థేవతాసు వృత్తిస తే సాస్తు విప్రేషు సర్వథా
కరుథ్ధైర హి విప్రైః కర్మాణి కృతాని బహుధా నృప
37 తేషాం పరీత్యా యశొ ముఖ్యమ అప్రీత్యా తు విపర్యయః
పరీత్యా హయ అమృతవథ విప్రాః కరుథ్ధాశ చైవ యదా విషమ