శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 12

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 12)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వైషమ్పాయన]
అర్జునస్య వచొ శరుత్వా నకులొ వాక్యమ అబ్రవీత
రాజానమ అభిసంప్రేక్ష్య సర్వధర్మభృతాం వరమ
2 అనురుధ్య మహాప్రాజ్ఞొ భరాతుశ చిత్తమ అరింథమః
వయూఢొరః కొ మహాబాహుస తామ్రాస్యొ మిత భాషితా
3 విశాఖ యూపే థేవానాం సర్వేషామ అగ్నయశ చితాః
తస్మాథ విథ్ధి మహారాజ థేవాన కర్మ పది సదితాన
4 అనాస్తికాన ఆస్తికానాం పరాణథాః పితరశ చ యే
తే ఽపి కర్మైవ కుర్వన్తి విధిం పశ్యస్వ పార్దివ
వేథవాథాపవిథ్ధాంస తు తాన విథ్ధి భృశనాస్తికాన
5 న హి వేథొక్తమ ఉత్సృజ్య విప్రః సర్వేషు కర్మసు
థేవ యానేన నాకస్య పృష్ఠమ ఆప్నొతి భారత
6 అత్య ఆశ్రమాన అయం సర్వాన ఇత్య ఆహుర వేథ నిశ్చయాః
బరాహ్మణాః శరుతిసంపన్నాస తాన నిబొధ జనాధిప
7 విత్తాని ధర్మలబ్ధాని కరతుముఖ్యేష్వ అవాసృజన
కృతాత్మసు మహారాజ స వై తయాగీ సమృతొ నరః
8 అనవేక్ష్య సుఖాథానం తదేవొర్ధ్వం పరతిష్ఠితః
ఆత్మత్యాగీ మహారాజ స తయాగీ తామసః పరభొ
9 అనికేతః పరిపతన వృక్షమూలాశ్రయొ మునిః
అపాచకః సథా యొగీ స తయాగీ పార్ద భిక్షుకః
10 కరొధహర్షావ అనాథృత్య పైశున్యం చ విశాం పతే
విప్రొ వేథాన అధీతే యః స తయాగీ గురు పూజకః
11 ఆశ్రమాంస తులయా సర్వాన ధృతాన ఆహుర మనీషిణః
ఏకతస తే తరయొ రాజన గృహస్దాశ్రమ ఏకతః
12 సమీక్షతే తు యొ ఽరదం వై కామస్వర్గం చ భారత
అయం పన్దా మహర్షీణామ ఇయం లొకవిథాం గతిః
13 ఇతి యః కురుతే భావం స తయాగీ భరతర్షభ
న యః పరిత్యజ్య గృహాన వనమ ఏతి విమూఢవత
14 యథా కామాన సమీక్షేత ధర్మవైతంసికొ ఽనృజుః
అదైనం మృత్యుపాశేన కణ్ఠే బధ్నాతి మృత్యురాజ
15 అభిమాన కృతం కర్మ నైతత ఫలవథ ఉచ్యతే
తయాగయుక్తం మహారాజ సర్వమ ఏవ మహాఫలమ
16 శమొ థమస తపొ థానం సత్యం శౌచమ అదార్జవమ
యజ్ఞొ ధృతిశ చ ధర్మశ చ నిత్యమ ఆర్షొ విధిః సమృతః
17 పితృథేవాతిది కృతే సమారమ్భొ ఽతర శస్యతే
అత్రైవ హి మహారాజ తరివర్గః కేవలం ఫలమ
18 ఏతస్మిన వర్తమానస్య విధౌ విప్రనిషేవితే
తయాగినః పరకృతస్యేహ నొచ్ఛిత్తిర విథ్యతే కవ చిత
19 అసృజథ ధి పరజా రాజన పరజాపతిర అకల్మషః
మాం యక్ష్యన్తీతి శాన్తాత్మా యజ్ఞైర వివిధథక్షిణైః
20 వీరుధశ చైవ వృక్షాంశ చ యజ్ఞార్దం చ తదౌషధీః
పశూంశ చైవ తదా మేధ్యాన యజ్ఞార్దాని హవీంషి చ
21 గృహస్దాశ్రమిణస తచ చ యజ్ఞకర్మ విరొధకమ
తస్మాథ గార్హస్ద్యమ ఏవేహ థుష్కరం థుర్లభం తదా
22 తత సంప్రాప్య గృహస్దా యే పశుధాన్య సమన్వితాః
న యజన్తే మహారాజ శాశ్వతం తేషు కిల్బిషమ
23 సవాధ్యాయయజ్ఞా ఋషయొ జఞానయజ్ఞాస తదాపరే
అదాపరే మహాయజ్ఞాన మనసైవ వితన్వతే
24 ఏవం థానసమాధానం మార్గమ ఆతిష్ఠతొ నృప
థవిజాతేర బరహ్మభూతస్య సపృహయన్తి థివౌకసః
25 స రత్నాని విచిత్రాణి సంభృతాని తతస తతః
మఖేష్వ అనభిసంత్యజ్య నాస్తిక్యమ అభిజల్పసి
కుటుమ్బమ ఆస్దితే తయాగం న పశ్యామి నరాధిప
26 రాజసూయాశ్వమేధేషు సర్వమేధేషు వా పునః
య చాన్యే కరతవస తాత బరాహ్మణైర అభిపూజితాః
తైర యజస్వ మహారాజ శక్రొ థేవపతిర యదా
27 రాజ్ఞః పరమాథథొషేణ థస్యుభిః పరిముష్యతామ
అశరణ్యః పరజానాం యః స రాజా కలిర ఉచ్యతే
28 అశ్వాన గాశ చైవ థాసీశ చ కరేణూశ చ సవలం కృతాః
గరామాఞ జనపథాంశ చైవ కషేత్రాణి చ గృహాణి చ
29 అప్రథాయ థవిజాతిభ్యొ మాత్సర్యావిష్ట చేతసః
వయం తే రాజకలయొ భవిష్యామొ విశాం పతే
30 అథాతారొ ఽశరణ్యాశ చ రాజకిల్బిష భాగినః
థుఃఖానామ ఏవ భొక్తారొ న సుఖానాం కథా చన
31 అనిష్ట్వా చ మహాయజ్ఞైర అకృత్వాచ పితృస్వధామ
తీర్దేష్వ అనభిసంత్యజ్య పరవ్రజిష్యసి చేథ అద
32 ఛిన్నాభ్రమ ఇవ గన్తాసి విలయం మారుతేరితమ
లొకయొర ఉభయొర భరష్టొ హయ అన్తరాలే వయవస్దితః
33 అన్తర బహిశ చ యత కిం చిన మనొ వయాసఙ్గ కారకమ
పరిత్యజ్య భవేత తయాగీ న యొ హిత్వా పరతిష్ఠతే
34 ఏతస్మిన వర్తమానస్య విధౌ విప్రనిషేవితే
బరాహ్మణస్య మహారాజ నొచ్ఛిత్తిర విథ్యతే కవ చిత
35 నిహత్య శత్రూంస తరసా సమృథ్ధాన; శక్రొ యదా థైత్య బలాని సంఖ్యే
కః పార్ద శొచేన నిరతః సవధర్మే; పూర్వైః సమృతే పార్దివ శిష్టజుష్టే
36 కషాత్రేణ ధర్మేణ పరాక్రమేణ; జిత్వా మహీం మన్త్రవిథ్భ్యః పరథాయ
నాకస్య పృష్ఠే ఽసి నరేన్థ్ర గన్తా; న శొచితవ్యం భవతాథ్య పార్ద