శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 110

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 110)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
కదం ధర్మే సదాతుమ ఇచ్ఛన నరొ వర్తేత భారత
విథ్వఞ జిజ్ఞాసమానాయ పరబ్రూహి భరతర్షభ
2 సత్యం చైవానృతం చొభే లొకాన ఆవృత్య తిష్ఠతః
తయొః కిమ ఆచరేథ రాజన పురుషొ ధర్మనిశ్చితాః
3 కిం సవిత సత్యం కృమ అనృతం కిం సవిథ ధర్మ్యం సనాతనమ
కస్మిన కాలే వథేత సత్యం కస్మిన కాలే ఽనృతం వథేత
4 [భ]
సత్యస్య వచనం సాధు న సత్యాథ విథ్యతే పరమ
యథ భూలొకే సుథుర్జ్ఞాతం తత తే వక్ష్యామి భారత
5 భవేత సత్యం న వక్తవ్యం వక్తవ్యమ అనృతం భవేత
యత్రానృతం భవేత సత్యం సత్యం వాప్య అనృతం భవేత
6 తాథృశే ముహ్యతే బాలొ యత్ర సత్యమ అనిష్ఠితమ
సత్యానృతే వినిశ్చిత్య తతొ భవతి ధర్మవిత
7 అప్య అనార్యొ ఽకృతప్రజ్ఞః పురుషొ ఽపి సుథారుణః
సుమహత పరాప్నుయాత పుణ్యం బలాకొ ఽనధవధాథ ఇవ
8 కిమ ఆశ్చర్యం చ యన మూఢొ ధర్మకామొ ఽపయ అధర్మవిత
సుమహత పరాప్నుయాత పాపం గఙ్గాయామ ఇవ కౌశికః
9 తాథృశొ ఽయమ అనుప్రశ్నొ యత్ర ధర్మః సుథుర్వచః
థుష్కరః పరతిసంఖ్యాతుం తర్కేణాత్ర వయవస్యతి
10 పరభావార్దాయ భూతానాం ధర్మప్రవచనం కృతమ
యత సయాథ అహింసా సంయుక్తం స ధర్మ ఇతి నిశ్చయః
11 ధారణాథ ధర్మ ఇత్య ఆహుర ధర్మేణ విధృతాః పరజాః
యత సయాథ ధారణ సంయుక్తం స ధర్మ ఇతి నిశ్చయః
12 శరుతిధర్మ ఇతి హయ ఏకే నేత్య ఆహుర అపరే జనాః
న తు తత పరత్యసూయామొ న హి సర్వం విధీయతే
13 యే ఽనయాయేన జిహీర్షన్తొ ధనమ ఇచ్ఛన్తి కర్హి చిత
తేభ్యస తన న తథ ఆఖ్యేయం స ధర్మ ఇతి నిశ్చయః
14 అకూజనేన చేన మొక్షొ నాత్ర కూజేత కదం చన
అవశ్యం కూజితవ్యం వా శఙ్కేరన వాప్య అకూజనాత
15 శరేయస తత్రానృతం వక్తుం సత్యాథ ఇతి విచారితమ
యః పాపైః సహ సంబన్ధాన ముచ్యతే శపదాథ ఇతి
16 న చ తేభ్యొ ధనం థేయం శక్యే సతి కదం చన
పాపేభ్యొ హి ధనం థత్తం థాతారమ అపి పీడయేత
17 సవశరీరొపరొధేన వరమ ఆథాతుమ ఇచ్ఛతః
సత్యసంప్రతిపత్త్యర్దం యే బరూయుః సాక్షిణః కవ చిత
అనుక్త్వా తత్ర తథ వాచ్యం సర్వే తే ఽనృతవాథినః
18 పరాణాత్యయే వివాహే చ వక్తవ్యమ అనృతం భవేత
అర్దస్య రక్షణార్దాయ పరేషాం ధర్మకారణాత
పరేషాం ధర్మమ ఆకాఙ్క్షన నీచః సయాథ ధర్మభిక్షుకః
19 పరతిశ్రుత్య తు థాతవ్యం శవః కార్యస తు బలాత్కృతః
యః కశ చిథ ధర్మసమయాత పరచ్యుతొ ఽధర్మమ ఆస్దితః
20 శఠః సవధర్మమ ఉత్సృజ్య తమ ఇచ్ఛేథ ఉపజీవితుమ
సర్వొపాయైర నిహన్తవ్యః పాపొ నికృతిజీవనః
21 ధనమ ఇత్య ఏవ పాపానాం సర్వేషామ ఇహ నిశ్చయః
యే ఽవిషహ్యా హయ అసంభొజ్యా నికృత్యా పతనం గతాః
22 చయుతా థేవమనుష్యేభ్యొ యదా పరేతాస తదైవ తే
ధనాథానాథ థుఃఖతరం జీవితాథ విప్రయొజనమ
23 అయం వొ రొచతాం ధర్మ ఇతి వాచ్యః పరయత్నతః
న కశ చిథ అస్తి పాపానాం ధర్మ ఇత్య ఏష నిశ్చయః
24 తదాగతం చ యొ హన్యాన నాసౌ పాపేన లిప్యతే
సవకర్మణా హతం హన్తి హత ఏవ స హన్యతే
తేషు యః సమయం కశ చిత కుర్వీత హతబుథ్ధిషు
25 యదా కాకశ చ గృధ్రశ చ తదైవొపధి జీవినః
ఊర్ధ్వం థేహవిమొక్షాన్తే భవన్త్య ఏతాసు యొనిషు
26 యస్మిన యదా వర్తతే యొ మనుష్యస; తస్మింస తదా వర్తితవ్యం స ధర్మః
మాయాచారొ మాయయా వర్తితవ్యః; సాధ్వ ఆచారః సాధునా పరత్యుథేయః