శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 44
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 44) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వై]
తతొ ఽభిషేకా సంభారాన సర్వాన సంభృత్య శాస్త్రతః
బృహస్పతిః సమిథ్ధే ఽగనౌ జుహావాజ్యం యదావిధి
2 తతొ హిమవతా థత్తే మణిప్రవర శొభితే
థీవ్య రత్నాచితే థివ్యే నిషణ్ణః పరమాసనే
3 సర్వమఙ్గల సంభారైర విధిమన్త్రపురస్కృతమ
ఆభిషేచనికం థరవ్యం గృహీత్వా థేవతా గణాః
4 ఇన్థ్రావిష్ణూ మహావీర్యౌ సూర్యాచన్థ్రమసౌ తదా
ధాతా చైవ విధాతా చ తదా చైవానిలానలౌ
5 పూష్ణా భగేనార్యమ్ణా చ అంశేన చ వివస్వతా
రుథ్రశ చ సహితొ ధీమాన మిత్రేణ వరుణేన చ
6 రుథ్రైర వసుభిర ఆథిత్యైర అశ్విభ్యాం చ వృతః పరభుః
విశ్వే థేవైర మరుథ్భిశ చ సాధ్యైశ చ పితృభిః సహ
7 గన్ధర్వైర అప్సరొభిశ చ యక్షరాక్షస పన్నగైః
థేవర్షిభిర అసంఖ్యేయైస తదా బరహ్మర్షిభిర వరైః
8 వైఖానసైర వాలఖిల్యైర వాయ్వాహారైర మరీచిపైః
భృగుభిశ చాఙ్గిరొభిశ చ యతిభిశ చ మహాత్మభిః
సర్వైర విథ్యాధరైః పుణ్యైర యొగసిథ్ధైస తదా వృతః
9 పితామహః పులస్త్యశ చ పులహశ చ మహాతపాః
అఙ్గిరాః కశ్యపొ ఽతరిశ చ మరీచిర భృగుర ఏవ చ
10 ఋతుర హరః పరచేతాశ చ మనుర థక్షస తదైవ చ
ఋతవశ చ గరహాశ చైవ జయొతీంషి చ విశాం పతే
11 మూర్తిమత్యశ చ సరితొ వేథాశ చైవ సనాతనాః
సముథ్రాశ చ హరథాశ చైవ తీర్దాని వివిధాని చ
పృదివీ థయౌర థిశశ చైవ పాథపాశ చ జనాధిప
12 అథితిర థేవ మాతా చ హరీః శరీః సవాహా సరస్వతీ
ఉమా శచీ సినీవాలీ తదా చానుమతిః కుహూః
రాకా చ ధిషణా చైవ పత్న్యశ చాన్యా థివౌకసామ
13 హిమవాంశ చైవ విన్ధ్యశ చ మేరుశ చానేక శృఙ్గవాన
ఐరావతః సానుచరః కలాః కాష్టాస తదైవ చ
మాసార్ధ మాసా ఋతవస తదా రాత్ర్యహనీ నృప
14 ఉచ్చైఃశ్రవా హయశ్రేష్ఠొ నాగరాజశ చ వామనః
అరుణొ గరుడశ చైవ వృక్షాశ చౌషధిభిః సహ
15 ధర్మశ చ భగవాన థేవః సమాజగ్ముర హి సంగతాః
కాలొ యమశ చ మృత్యుశ చ యమస్యానుచరాశ చ యే
16 బహులత్వాచ చ నొక్తా యే వివిధా థేవతా గణాః
తే కుమారాభిషేకార్దం సమాజగ్ముస తతస తతః
17 జగృహుస తే తథా రాజన సర్వ ఏవ థివౌకసః
ఆభిషేచనికం భాణ్డం మఙ్గలాని చ సర్వశః
18 థివ్యసంభార సంయుక్తైః కలశైః కాఞ్చనైర నృప
సరస్వతీభిః పుణ్యాభిర థివ్యతొయభిర ఏవ తు
19 అభ్యషిఞ్చన కుమారం వై సంప్రహృష్టా థివౌకసః
సేనాపతిం మహాత్మానమ అసురాణాం భయావహమ
20 పురా యదా మహారాజ వరుణం వై జలేశ్వరమ
తదాభ్యషిఞ్చథ భగవాన బరహ్మా లొకపితామహః
కశ్యపశ చ మహాతేజా యే చాన్యే నానుకీర్తితాః
21 తస్మై బరహ్మా థథౌ పరీతొ బలినొ వాతరంహసః
కామవీర్యధరాన సిథ్ధాన మహాపారిషథాన పరభుః
22 నన్థిషేణం లొహితాక్షం ఘణ్డా కర్ణం చ సంమతమ
చతుర్దమ అస్యానుచరం ఖయాతం కుముథమాలినమ
23 తతః సదాణుం మహావేగం మహాపారిషడం కరతుమ
మాయా శతధరం కామం కామవీర్యబలాన్వితమ
థథౌ సకన్థాయ రాజేన్థ్ర సురారివినిబర్హణమ
24 స హి థేవాసురే యుథ్ధే థైత్యానాం భీమకర్మణామ
జఘాన థొర్భ్యాం సంక్రుథ్ధః పరయుతాని చతుర్థశ
25 తదా థేవ థథుస తస్మై సేనాం నైరృతసాంకులామ
థేవశత్రుక్షయకరీమ అజయ్యాం విశ్వరూపిణీమ
26 జయశబ్థం తతశ చక్రుర థేవాః సర్వే సవాసవాః
గన్ధర్వయక్షా రక్షాంసి మునయః పితరస తదా
27 యమః పరాథాథ అనుచరౌ యమ కాలొపమావ ఉభౌ
ఉన్మాదం చ పరమాదం చ మహావీర్యౌ మహాథ్యుతీ
28 సుభ్రాజొ భాస్కరశ చైవ యౌ తౌ సూర్యానుయాయినౌ
తౌ సూర్యః కార్త్తికేయాయ థథౌ పరీతః పరతాపవాన
29 కైలాసశృఙ్గసంకాశౌ శవేతమాల్యానులేపనౌ
సొమొ ఽపయ అనుచరౌ పరాథాన మణిం సుమణిమ ఏవ చ
30 జవాలా జిహ్వం తదా జయొతిర ఆత్మజాయ హుతాశనః
థథావ అనుచరౌ శూరౌ పరసైన్యప్రమాదినౌ
31 పరిఘం చ వటం చైవ భీమం చ సుమహాబలమ
థహతిం థహనం చైవ పరచణ్డౌ వీర్యసంమతౌ
అంశొ ఽపయ అనుచరాన పఞ్చ థథౌ సకన్థాయ ధీమతే
32 ఉత్క్రొశం పఙ్కజం చైవ వజ్రథణ్డధరావ ఉభౌ
థథావ అనల పుత్రాయ వాసవః పరవీరహా
తౌ హి శత్రూన మహేన్థ్రస్య జఘ్నతుః సమరే బహూన
33 చక్రం విక్రమకం చైవ సంక్రమం చ మహాబలమ
సకన్థాయ తరీన అనుచరాన థథౌ విష్ణుర మహాయశాః
34 వర్ధనం నన్థనం చైవ సర్వవిథ్యా విశారథౌ
సకన్థాయ థథతుః పరీతావ అశ్వినౌ భరతర్షభ
35 కున్థనం కుసుమం చైవ కుముథం చ మహాయశాః
డమ్బరాడమ్బరౌ చైవ థథౌ ధాతా మహాత్మనే
36 వక్రానువక్రౌ బలినౌ మేషవక్త్రౌ బలొత్కటౌ
థథౌ తవష్టా మహామాయౌ సకన్థాయానుచరౌ వరౌ
37 సువ్రతం సత్యసంధం చ థథౌ మిత్రొ మహాత్మనే
కుమారాయ మహాత్మానౌ తపొ విథ్యాధరౌ పరభుః
38 సుథర్శనీయౌ వరథౌ తరిషు లొకేషు విశ్రుతౌ
సుప్రభం చ మహాత్మానం శుభకర్మాణమ ఏవ చ
కార్త్తికేయాయ సంప్రాథాథ విధాతా లొకవిశ్రుతౌ
39 పాలితకం కాలికం చ మహామాయావినావ ఉభౌ
పూషా చ పార్షథౌ పరాథాత కార్త్తికేయాయ భారత
40 బలం చాతిబలం చైవ మహావక్త్రౌ మహాబలౌ
పరథథౌ కార్త్తికేయాయ వాయుర భరతసత్తమ
41 ఘసం చాతిఘసం చైవ తిమివక్త్రౌ మహాబలౌ
పరథథౌ కార్త్తికేయాయ వరుణః సత్యసంగరః
42 సువర్చ్చసం మహాత్మానం తదైవాప్య అతివర్చసామ
హిమవాన పరథథౌ రాజన హుతాశనసుతాయ వై
43 కాఞ్చనం చ మహాత్మానం మేఘమాలినమ ఏవ చ
థథావ ఆనుచరౌ మేరుర అగ్నిపుత్రాయ భారత
44 సదిరం చాతిస్దిరం చైవ మేరుర ఏవాపరౌ థథౌ
మహాత్మనే ఽగనిపుత్రాయ మహాబలపరాక్రమౌ
45 ఉచ్ఛ్రితం చాతిశృఙ్గం చ మహాపాషాణ యొధనౌ
పరథథావ అగ్నిపుత్రాయ విన్ధ్యః పారిషథావ ఉభౌ
46 సంగ్రహం విగ్రహం చైవ సముథ్రొ ఽపి గథాధరౌ
పరథథావ అగ్నిపుత్రాయ మహాపారిషథావ ఉభౌ
47 ఉన్మాథం పుష్పథన్తం చ శఙ్కుకర్ణం తదైవ చ
పరథథావ అగ్నిపుత్రాయ పార్వతీ శుభథర్శనా
48 జయం మహాజయం చైవ నాగౌ జవలనసూనవే
పరథథౌ పురుషవ్యాఘ్ర వాసుకిః పన్నగేశ్వరః
49 ఏవం సాఖ్యాశ చ రుథ్రాశ చ వసవః పితరస తదా
సాగరాః సరితశ చైవ గిరయశ చ మహాబలాః
50 థథుః సేనాగణాధ్యక్షాఞ శూలపట్టిశధారిణః
థివ్యప్రహరణొపేతాన నానావేషవిభూషితాన
51 శృణు నామాని చాన్యేషాం యే ఽనయే సకన్థస్య సైనికాః
వివిధాయుధసంపన్నాశ చిత్రాభరణ వర్మిణః
52 శఙ్కుకర్ణొ నికుమ్భశ చ పథ్మః కుముథ ఏవ చ
అనన్తొ థవాథశ భుజస తదా కృష్ణొపకృష్ణకౌ
53 థరొణ శరవాః కపిస్కన్ధః కాఞ్చనాక్షొ జలం ధమః
అక్షసంతర్జనొ రాజన కునథీకస తమొ ఽభరకృత
54 ఏకాక్షొ థవాథశాక్షశ చ తదైవైక జటః పరభుః
సహస్రబాహుర వికటొ వయాఘ్రాక్షః కషితికమ్పనః
55 పుణ్యనామా సునామా చ సువక్త్రః పరియథర్శనః
పరిశ్రుతః కొక నథః పరియ మాల్యానులేపనః
56 అజొథరొ గజశిరాః సకన్ధాక్షః శతలొచనః
జవాలా జిహ్వః కరాలశ చ సితకేశొ జటీ హరిః
57 చతుర్థంష్ట్రొ ఽషట జిహ్వశ చ మేఘనాథః పృదుశ్రవాః
విథ్యుథ అక్షొ ధనుర వక్త్రొ జఠరొ మారుతాశనః
58 ఉథరాక్షొ ఝషాక్షశ చ వజ్రనాభొ వసు పరభః
సముథ్రవేగొ రాజేన్థ్ర శైలకమ్పీ తదైవ చ
59 పుత్ర మేషః పరవాహశ చ తదా నన్థొపనన్థకౌ
ధూమ్రః శవేతః కలిఙ్గశ చ సిథ్ధార్దొ వరథస తదా
60 పరియకశ చైవ నన్థశ చ గొనన్థశ చ పరతాపవాన
ఆనన్థశ చ పరమొథశ చ సవస్తికొ ధరువకస తదా
61 కషేమవాపః సుజాతశ చ సిథ్ధయాత్రశ చ భారత
గొవ్రజః కనకాపీడొ మహాపారిషథేశ్వరః
62 గాయనొ హసనశ చైవ బాణః ఖడ్గశ చ వీర్యవాన
వైతాలీ చాతితాలీ చ తదా కతిక వాతికౌ
63 హంసజః పఙ్కథిగ్ధాఙ్గః సముథ్రొన్మాథనశ చ హ
రణొత్కటః పరహాసశ చ శవేతశీర్షశ చ నన్థకః
64 కాలకణ్ఠః పరభాసశ చ తదా కుమ్భాణ్డకొ ఽపరః
కాలకాక్షః సితశ చైవ భూతలొన్మదనస తదా
65 యజ్ఞవాహః పరవాహశ చ థేవ యాజీ చ సొమపః
సజాలశ చ మహాతేజాః కరద కరాదౌ చ భారత
66 తుహనశ చ తుహానశ చ చిత్రథేవశ చ వీర్యవాన
మధురః సుప్రసాథశ చ కిరీటీ చ మహాబలః
67 వసవొ మధువర్ణశ చ కలశొథర ఏవ చ
ధమన్తొ మన్మదకరః సూచీవక్త్రశ చ వీర్యవాన
68 శవేతవక్త్రః సువక్త్రశ చ చారు వక్త్రశ చ పాణ్డురః
థణ్డబాహుః సుబాహుశ చ రజః కొకిలకస తదా
69 అచలః కనకాక్షశ చ బాలానామ అయికః పరభుః
సంచారకః కొక నథొ గృధ్రవక్త్రశ చ జమ్బుకః
70 లొహాశ వక్త్రొ జఠరః కుమ్భవక్త్రశ చ కుణ్డకః
మథ్గుగ్రీవశ చ కృష్ణౌజా హంసవక్త్రశ చ చన్థ్ర భాః
71 పాణికూర్మా చ శమ్బూకః పఞ్చవక్త్రశ చ శిక్షకః
చాష వక్త్రశ చ జమ్బూకః శాకవక్త్రశ చ కుణ్డకః
72 యొగయుక్తా మహాత్మానః సతతం బరాహ్మణ పరియాః
పైతామహా మహాత్మానొ మహాపారిషథాశ చ హ
యౌవనస్దాశ చ బాలాశ చ వృథ్ధాశ చ జనమేజయ
73 సహస్రశః పారిషథాః కుమారమ ఉపతస్దిరే
వక్త్రైర నానావిధైర యే తు శృణు తాఞ జనమేజయ
74 కూర్మకుక్కుటవక్త్రాశ చ శశొలూక ముఖాస తదా
ఖరొష్ట్రవథనాశ చైవ వరాహవథనాస తదా
75 మనుష్యమేష వక్త్రాశ చ సృగాలవథనాస తదా
భీమా మకర వక్త్రాశ చ శిశుమార ముఖాస తదా
76 మార్జారశశవక్త్రాశ చ థీర్ఘవక్త్రాశ చ భారత
నకులొలూక వత్రాశ చ శవవాక్త్రాశ చ తదాపరే
77 ఆఖు బభ్రుక వక్త్రశ చ మయూరవథనాస తదా
మత్స్యమేషాననాశ చాన్యే అజావి మహిషాననాః
78 ఋక్షశార్థూల వక్త్రాశ చ థవీపిసింహాననాస తదా
భీమా గజాననాశ చైవ తదా నక్రముఖాః పరే
79 గరుడాననాః ఖడ్గముఖా వృకకాకముఖాస తదా
గొఖరొష్ట్ర ముఖాశ చాన్యే వృషథంశ ముఖాస తదా
80 మహాజఠర పాథాఙ్గాస తారకాక్శాశ చ భారత
పారావత ముఖాశ చాన్యే తదా వృషముఖాః పరే
81 కొకిలా వథనాశ చాన్యే శయేనతిత్తిరికాననాః
కృకలాస ముఖాశ చైవ విరజొఽమబరధారిణః
82 వయాలవక్త్రాః శూలముఖాశ చణ్డవక్త్రాః శతాననాః
ఆశీవిషాశ చీరధరా గొనాసావరణాస తదా
83 సదూలొథరాః కృశాఙ్గాశ చ సదూలాఙ్గశ చ కృశొథరాః
హరస్వగ్రీవా మహాకర్ణా నానావ్యాలవిభూషితాః
84 గజేన్థ్ర చర్మ వసనాస తదా కృష్ణాజినామ్బరాః
సకన్ధే ముఖా మహారాజ తదా హయ ఉథరతొ ముఖాః
85 పృష్ఠే ముఖా హనుముఖాస తదా జఙ్ఘా ముఖా అపి
పార్శ్వాననాశ చ బహవొ నానాథేశముఖాస తదా
86 తదా కీట పతంగానాం సథృశాస్యా గణేశ్వరాః
నానావ్యాలముఖాశ చాన్యే బహు బాహుశిరొ ధరాః
87 నానావృక్షభుజాః కేచ చిత కటి శీర్షాస తదాపరే
భుజంగభొగ వథనా నానాగుల్మనివాసినః
88 చీరసంవృత గాత్రాశ చ తదా ఫలకవాససః
నానావేషధరాశ చైవ చర్మ వాసస ఏవ చ
89 ఉష్ణీషిణొ ముకుటినః కమ్బుగ్రీవాః సువర్చసః
కిరీటినః పఞ్చ శిఖాస తదా కఠిన మూర్ధజాః
90 తరిశిఠా థవిశిఖాశ చైవ తదా సప్త శిఖాః పరే
శిఖణ్డినొ ముకుటినొ ముణ్డాశ చ జటిలాస తదా
91 చిత్రమాల్యధరాః కేచ చిత కేచ చిథ రొమాననాస తదా
థివ్యమాల్యామ్బరధరాః సతతం పరియవిగ్రహాః
92 కృష్ణా నిర్మాంస వక్త్రాశ చ థీర్ఘపృష్టా నిరూథరాః
సదూలపృష్ఠా హరస్వపృష్ఠాః పరలమ్బొథర మేహనాః
93 మహాభుజా హరస్వభుజా హరస్వగాత్రశ చ వామనాః
కుబ్జాశ చ థీర్ఘజఙ్ఘాశ చ హస్తికర్ణ శిరొధరాః
94 హస్తినాసాః కూర్మనాసా వృకనాసాస తదాపరే
థీర్ఘౌష్ఠా థీర్ఘజిహ్వాశ చ వికరాలా హయ అధొముఖాః
95 మహాథంష్ట్రా హరస్వథంష్ట్రాశ చతుర్థంష్ట్రాస తదాపరే
వారణేన్థ్ర నిభాశ చాన్యే భీమా రాజన సహస్రశః
96 సువిభక్తశరీరాశ చ థీప్తిమన్తః సవలంకృతాః
పిఙ్గాక్షాః శఙ్కుకర్ణాశ చ వక్రనాసాశ చ భారత
97 పృదు థంష్ట్రామహా థంష్ట్రాః సదూలౌష్ఠా హరి మూర్ధజాః
నానా పాథౌష్ఠ థంష్ట్రాశ చ నాహా హస్తశిరొ ధరాః
నానా వర్మభిర ఆచ్ఛన్నా నానా భాషాశ చ భారత
98 కుశలా థేశభాషాసు జల్పన్తొ ఽనయొన్యమ ఈశ్వరాః
హృష్టాః పరిపతన్తి సమ మహాపారిషథాస తదా
99 థీర్ఘగ్రీవా థీర్ఘనఖా థీర్ఘపాథశిరొ భుజాః
పిఙ్గాక్షా నీలకణ్ఠాశ చ లమ్బకర్ణాశ చ భారత
100 వృకొథర నిభాశ చైవ కే చిథ అఞ్జనసంనిభాః
శవేతాఙ్గా లొహితగ్రీవాః పిఙ్గాక్షాశ చ తదాపరే
కల్మాషా బహవొ రాజంశ చిత్రవర్ణాశ చ భారత
101 చామరాపీడక నిభాః శవేతలొహిత రాజయః
నానావర్ణాః సవర్ణాశ చ మయూరసథృశప్రభాః
102 పునః పరహరణాన్య ఏషాం కీర్త్యమానాని మే శృణు
శేషైః కృతం పారిషథైర ఆయుధానాం పరిగ్రహమ
103 పాశొథ్యత కరాః కే చిథ వయాథితాస్యాః ఖరాననాః
పృద్వ అక్షా నీలకణ్ఠాశ చ తదా పరిఘబాహవః
104 శతఘ్నీ చక్రహస్తాశ చ తదా ముసలపాణయః
శూలాసిహస్తాశ చ తదా మహాకాయా మహాబలాః
105 గథా భుశుణ్డి హస్తాశ చ తదా తొమరపాణయః
అసి ముథ్గరహస్తాశ చ థణ్డహస్తాశ చ భారత
106 ఆయుధైర వివిధైర ఘొరైర మహాత్మానొ మహాజవాః
మహాబలా మహావేగా మహాపారిషథాస తదా
107 అభిషేకం కుమారస్య థృష్ట్వా హృష్టా రణప్రియాః
ఘణ్టాజాలపినథ్ధాఙ్గా ననృతుస తే మహౌజసః
108 ఏతే చాన్యే చ బహవొ మహాపారిషథా నృప
ఉపతస్దుర మహాత్మానం కార్త్తికేయం యశస్వినమ
109 థివ్యాశ చాప్య ఆన్తరిక్షాశ చ పార్దివాశ చానిలొపమాః
వయాథిష్టా థైవతైః శూరాః సకన్థస్యానుచరాభవన
110 తాథృశానాం సహస్రాణి పరయుతాన్య అర్బుథాని చ
అభిషిక్తం మహాత్మానం పరివార్యొపతస్దిరే