శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 42

వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 42)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
సా శప్తా తేన కరుథ్ధేన విశ్వామిత్రేణ ధీమతా
తస్మింస తీర్దవరే శుభ్రే శొణితం సముపావహత
2 అదాజగ్ముస తతొ రాజన రాక్షసాస తత్ర భారత
తత్ర తే శొణితం సర్వే పిబన్తః సుఖమ ఆసతే
3 తృప్తాశ చ సుభృశం తేన సుఖితా విగతజ్వరాః
నృత్యన్తశ చ హసన్తశ చ యదా సవర్గజితస తదా
4 కస్య చిత తవ అద కాలస్య ఋషయః సతపొ ధనాః
తీర్దయాత్రాం సమాజగ్ముః సరస్వత్యాం మహీపతే
5 తేషు సర్వేషు తీర్దేషు ఆప్లుత్య మునిపుంగవాః
పరాప్య పరీతిం పరాం చాపి తపొ లుబ్ధా విశారథాః
పరయయుర హి తతొ రాజన యేన తీర్దం హి తత తదా
6 అదాగమ్య మహాభాగాస తత తీర్దం థారుణం తథా
థృష్ట్వా తొయం సరస్వత్యాః శొణితేన పరిప్లుతమ
పీయమానం చ రక్షొభిర బహుభిర నృపసత్తమ
7 తాన థృష్ట్వ రాక్షసాన రాజన మునయః సంశితవ్రతాః
పారిత్రాణే సరస్వత్యాః పరం యత్నం పరచక్రిరే
8 తే తు సర్వే మహాభాగాః సమాగమ్య మహావ్రతాః
ఆహూయ సరితాం శరేష్ఠామ ఇథం వచనమ అబ్రువన
9 కారణం బరూహి కల్యాణి కిమర్దం తే హరథొ హయ అయమ
ఏవమ ఆకులతాం యాతః శరుత్వా పాస్యామహే వయమ
10 తతః సా సర్వమ ఆచ్చష్ట యదావృత్తం పరవేపతీ
థుఃఖితామ అద తాం థృష్ట్వా త ఊచుర వై తపొధనాః
11 కారణం శరుతమ అస్మాభిః శాపాశ చైవ శరుతొ ఽనఘ
కరిష్యన్తి తు యత పరాప్తం సర్వ ఏవ తపొధనాః
12 ఏవమ ఉక్త్వా సరిచ్ఛ్రేష్ఠామ ఊచుస తే ఽద పరస్పరమ
విమొచయామహే సర్వే శాపాథ ఏతాం సరస్వతీమ
13 తేషాం తు వచనాథ ఏవ పరకృతిస్దా సరస్వతీ
పరసాన్న సాలిలా జజ్ఞే యదాపూర్వం తదైవ హి
విముక్తా చ సరిచ్ఛ్రేష్ఠా విబభౌ సా యదా పురా
14 థృష్ట్వా తొయం సరస్వత్యా మునిభిస తైస తదా కృతమ
కృతాఞ్జలీస తతొ రాజన రాక్షసాః కషుధయార్థితాః
ఊచుస తాన వై మునీ సర్వాన కృపా యుక్తాన పునః పునః
15 వయం హి కషుధితాశ చైవ ధార్మాథ ధీనాశ చ శాశ్వతాత
న చ నః కామకారొ ఽయం యథ వయం పాపకారిణః
16 యుష్మాకం చాప్రమాథేన థుష్కృతేన చ కర్మణా
పక్షొ ఽయం వర్ధతే ఽసమాకం యతః సమ బరహ్మరాక్షసాః
17 ఏవం హి వైశ్యశూథ్రాణాం కషత్రియాణాం తదైవ చ
యే బరాహ్మణాన పరథ్విషాన్తి తే భవన్తీహ రాక్షసాః
18 ఆచార్యమ ఋత్విజం చైవ గురుం వృథ్ధజనం తదా
పరాణినొ యే ఽవమన్యన్తే తే భవన్తీహ రాక్షసాః
యొషితాం చైవ పాపానాం యొనిథొషేణ వర్ధతే
19 తత కురుధ్వమ ఇహాస్మాకం కారుణ్యం థవిజసత్తమాః
శక్తా భవన్తః సర్వేషాం లొకానామ అపి తారణే
20 తేషాం తే మునయః శరుత్వా తుష్టువుస తాం మహానథీమ
మొక్షార్దం రక్షసాం తేషామ ఊచుః పరయత మానసాః
21 కషుత కీటావపన్నం చ యచ చొచ్ఛిష్టాశితం భవేత
కేశావపన్నమ ఆధూతమ ఆరుగ్ణమ అపి యథ భవేత
శవభిః సంస్పృష్టమ అన్నం చ భాగొ ఽసౌ రక్షసామ ఇహ
22 తస్మాజ జఞాత్వా సథా విథ్వాన ఏతాన్య అన్నాని వర్జయేత
రాక్షసాన్నమ అసౌ భుఙ్క్తే యొ భుఙ్క్తే హయ అన్నమ ఈథృశమ
23 శొధయిత్వా తతస తీర్దమ ఋషయస తే తపొధనాః
మొక్షార్దం రాక్షసానాం చ నథీం తాం పరత్యచొథయన
24 మహర్షీణాం మతం జఞాత్వా తతః సా సరితాం వరా
అరుణామ ఆనయామ ఆస సవాం తనుం పురుషర్షభ
25 తస్యాం తే రాక్షసాః సనాత్వా తనూస తయక్త్వా థివం గతాః
అరుణాయాం మహారాజ బరహ్మహత్యాపహా హి సా
26 ఏతమ అర్దమ అభిజ్ఞాయ థేవరాజః శతక్రతుః
తస్మింస తీర్దవరే సనాత్వా విముక్తః పాప్మనా కిల
27 [జ]
కిమర్దం భగవాఞ శక్రొ బరహ్మహత్యామ అవాప్తవాన
కదమ అస్మింశ చ తీర్దే వై ఆప్లుత్యాకల్మశొ ఽభవత
28 [వై]
శృణుష్వైతథ ఉపాఖ్యానం యదావృత్తం జనేశ్వర
యదా బిభేథ సమయం నముచేర వాసవః పురా
29 నముచిర వాసవాథ భీతః సూర్యరశ్మిం సమావిశత
తేనేన్థ్రః సఖ్యమ అకరొత సమయం చేథమ అబ్రవీత
30 నార్థ్రేణ తవా న శుష్కేణ న రాత్రౌ నాపి వాహని
వధిష్యామ్య అసురశ్రేష్ఠ సఖే సత్యేన తే శపే
31 ఏవం స కృత్వా సమయం సృష్ట్వా నీహారమ ఈశ్వరః
చిచ్ఛేథాస్య శిరొ రాజన్న అపాం ఫేనేన వాసవః
32 తచ్ఛిరొ నముచేశ ఛిన్నం పృష్ఠతః శక్రమ అన్వయాత
హే మిత్రహన పాప ఇతి బరువాణం శక్రమ అన్తికాత
33 ఏవం స శిరసా తేన చొథ్యమానః పునః పునః
పితామహాయ సంతప్త ఏవమ అర్దం నయవేథయత
34 తమ అబ్రవీల లొకగురుర అరుణాయాం యదావిధి
ఇష్టొపస్పృశ థేవేన్థ్ర బరహ్మహత్యాపహా హి సా
35 ఇత్య ఉక్తః సా సరస్వత్యాః కుఞ్జే వై జనమేజయ
ఇష్ట్వా యదావథ బలభిర అరుణాయామ ఉపాస్స్పృశత
36 స ముక్తః పాప్మనా తేన బరహ్మహత్యా కృతేన హ
జగామ సంహృష్టమనాస తరిథివం తరిథశేశ్వరః
37 శిరస తచ చాపి నముచేస తత్రైవాప్లుత్య భారత
లొకాన కామథుఘాన పరాప్తమ అక్షయాన రాజసత్తమ
38 తత్రాప్య ఉపస్పృశ్య బలొ మహాత్మా; థత్త్వా చ థానాని పృదగ్విధాని
అవాప్య ధర్మం పరమార్య కర్మా; జగామ సొమస్య మహత స తీర్దమ
39 యత్రాజయథ రాజసూయేన సొమః; సాక్షాత పురా విధివత పార్దివేన్థ్ర
అత్రిర ధీమాన విప్రముఖ్యొ బభూవ; హొతా యస్మిన కరతుముఖ్యే మహాత్మా
40 యస్యాన్తే ఽభూత సుమహాన థానవానాం; థైతేయానాం రాక్షసానాం చ థేవైః
స సంగ్రామస తారకాఖ్యః సుతీవ్రొ; యత్ర సకన్థస తారకాఖ్యం జఘాన
41 సేనాపత్యం లబ్ధవాన థేవతానాం; మహాసేనొ యత్ర థైత్యాన్త కర్తా
సాక్షాచ చాత్ర నయవసత కార్త్తికేయః; సథా కుమారొ యత్ర స పలక్షరాజః