శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 3
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 3) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
శృణు రాజన్న అవహితొ యదావృత్తొ మహాన కషయః
కురూణాం పాణ్డవానాం చ సమాసాథ్య పరస్పరమ
2 నిహతే సూతపుత్రే తు పాణ్డవేన మహాత్మనా
విథ్రుతేషు చ సైన్యేషు సమానీతేషు చాసకృత
3 విముఖే తవ పుత్రే తు శొకొపహతచేతసి
భృశొథ్విగ్నేషు సైన్యేషు థృష్ట్వా పార్దస్య విక్రమమ
4 ధయాయమానేషు సైన్యేషు థుఃఖం పరాప్తేషు భారత
బలానాం మధ్యమానానాం శరుత్వా నినథమ ఉత్తమమ
5 అభిజ్ఞానం నరేన్థ్రాణాం వికృతం పరేక్ష్య సంయుగే
పతితాన రదనీడాంశ చ రదాంశ చాపి మహాత్మనామ
6 రణే వినిహతాన నాగాన థృష్ట్వా పత్తీంశ చ మారిష
ఆయొధనం చాతిఘొరం రుథ్రస్యాక్రీడ సంనిభమ
7 అప్రఖ్యాతిం గతానాం తు రాజ్ఞాం శతసహస్రశః
కృపావిష్టః కృపొ రాజన వయః శీలసమన్వితః
8 అబ్రవీత తత్ర తేజస్వీ సొ ఽభిసృత్య జనాధిపమ
థుర్యొధనం మన్యువశాథ వచనం వచనక్షమః
9 థుర్యొధన నిబొధేథం యత తవా వక్ష్యామి కౌరవ
శరుత్వా కురు మహారాజ యథి తే రొచతే ఽనఘ
10 న యుథ్ధధర్మాచ ఛరేయాన వై పన్దా రాజేన్థ్ర విథ్యతే
యం సమాశ్రిత్య యుధ్యన్తే కషత్రియాః కషత్రియర్షభ
11 పుత్రొ భరాతా పితా చైవ సవస్రేయొ మాతులస తదా
సంబన్ధిబన్ధవాశ చైవ యొధ్యా వై కషత్రజీవినా
12 వధే చైవ పరొ ధర్మస తదాధర్మః పలాయనే
తే సమ ఘొరాం సమాపన్నా జీవికాం జీవితార్దినః
13 తత్ర తవాం పరతివక్ష్యామి కిం చిథ ఏవ హితం వచః
హతే భీష్మే చ థరొణే చ కర్ణే చైవ మహారదే
14 జయథ్రదే చ నిహతే తవ భరాతృషు చానఘ
లక్ష్మణే తవ పుత్రే చ కిం శేషం పర్యుపాస్మహే
15 యేషు భారం సమాసజ్య రాజ్యే మతిమ అకుర్మహి
తే సంత్యజ్య తనూర యాతాః శూరా బరహ్మ విథాం గతిమ
16 వయం తవ ఇహ వినా భూతా గుణవథ్భిర మహారదైః
కృపణం వర్తయిష్యామ పాతయిత్వా నృపాన బహూన
17 సర్వైర అపి చ జీవథ్భిర బీభత్సుర అపరాజితః
కృష్ణ నేత్రొ మహాబాహుర థేవైర అపి థురాసథః
18 ఇన్థ్ర కార్ముకవజ్రాభమ ఇన్థ్రకేతుమ ఇవొచ్ఛ్రితమ
వానరం కేతుమ ఆసాథ్య సంచచాల మహాచమూః
19 సింహనాథేన భీమస్య పాఞ్చజన్య సవనేన చ
గాణ్డీవస్య చ నిర్ఘొషాత సంహృష్యన్తి మనాంసి నః
20 చరన్తీవ మహావిథ్యున ముష్ణన్తి నయనప్రభామ
అలాతమ ఇవ చావిథ్ధం గాణ్డీవం సమథృశ్యత
21 జామ్బూనథవిచిత్రం చ ధూయమానం మహథ ధనుః
థృశ్యతే థిక్షు సర్వాసు విథ్యుథ అభ్రఘనేష్వ ఇవ
22 ఉథ్యమానశ చ కృష్ణేన వాయునేవ బలాహకః
తావకం తథ బలం రాజన్న అర్జునొ ఽసత్రవిథాం వరః
గహనం శిశిరే కక్షం థథాహాగ్నిర ఇవొత్దితః
23 గాహమానమ అనీకాని మహేన్థ్రసథృశప్రభమ
ధనంజయమ అపశ్యామ చతుర్థన్తమ ఇవ థవిపమ
24 విక్షొభయన్తం సేనాం తే తరాసయన్తం చ పార్దివాన
ధనంజయమ అపశ్యామ నలినీమ ఇవ కుఞ్జరమ
25 తరాసయన్తం తదా యొధాన ధనుర ఘొషేణ పాణ్డవమ
భూయ ఏనమ అపశ్యామ సింహం మృగగణా ఇవ
26 సర్వలొకమహేష్వాసౌ వృషభౌ సర్వధన్వినామ
ఆముక్తకవచౌ కృష్ణౌ లొకమధ్యే విరేజతుః
27 అథ్య సప్త థశాహాని వర్తమానస్య భారత
సంగ్రామస్యాతిఘొరస్య వధ్యతాం చాభితొ యుధి
28 వాయునేవ విధూతాని తవానీకాని సర్వశః
శరథ అమ్భొథ జాలాని వయశీర్యన్త సమన్తతః
29 తాం నావమ ఇవ పర్యస్తాం భరాన్తవాతాం మహార్ణవే
తవ సేనాం మహారాజ సవ్యసాచీ వయకమ్పయత
30 కవ ను తే సూతపుత్రొ ఽభూత కవ ను థరొణః సహానుగః
అహం కవ చ కవ చాత్మా తే హార్థిక్యశ చ తదా కవ ను
థుఃశాసనశ చ భరాతా తే భరాతృభిః సహితః కవ ను
31 బాణగొచర సంపాప్తం పరేక్ష్య చైవ జయథ్రదమ
సంబన్ధినస తే భరాతౄంశ చ సహాయాన మాతులాంస తదా
32 సర్వాన విక్రమ్య మిషతొ లొకాంశ చాక్రమ్య మూర్ధని
జయథ్రదొ హతొ రాజన కిం ను శేషమ ఉపాస్మహే
33 కొ వేహ స పుమాన అస్తి యొ విజేష్యతి పాణ్డవమ
తస్య చాస్త్రాణి థివ్యాని వివిధాని మహాత్మనః
గాణ్డీవస్య చ నిర్ఘొషొ వీర్యాణి హరతే హి నః
34 నష్టచన్థ్రా యదా రాత్రిః సేనేయం హతనాయకా
నాగభగ్నథ్రుమా శుష్కా నథీవాకులతాం గతా
35 ధవజిన్యాం హతనేత్రాయాం యదేష్టం శవేతవాహనః
చరిష్యతి మహాబాహుః కక్షే ఽగనిర ఇవ సంజ్వలన
36 సాత్యకేశ చైవ యొ వేగొ భీమసేనస్య చొభయొః
థరయేత గిరీన సర్వాఞ శొషయేత చ సాగరాన
37 ఉవాచ వాక్యం యథ భీమః సభామధ్యే విశాం పతే
కృతం త సకలం తేన భూయశ చైవ కరిష్యతి
38 పరముఖస్దే తథా కర్ణే బలం పాణ్డవ రక్షితమ
థురాసథం తదా గుప్తం గూఢం గాణ్డీవధన్వనా
39 యుష్మాభిస తాని చీర్ణాని యాన్య అసాహూని సాధుషు
అకారణకృతాన్య ఏవ తేషాం వః ఫలమ ఆగతమ
40 ఆత్మనొ ఽరదే తవయా లొకొ యత్నతః సర్వ ఆహృతః
స తే సంశయితస తాత ఆత్మా చ భరతర్షభ
41 రక్ష థుర్యొధనాత్మానమ ఆత్మా సర్వస్య భాజనమ
భిన్నే హి భాజనే తాత థిశొ గచ్ఛతి తథ్గతమ
42 హీయమానేన వై సంధిః పర్యేష్టవ్యః సమేన చ
విగ్రహొ వర్ధమానేన నీతిర ఏషా బృహస్పతేః
43 తే వయం పాణ్డుపుత్రేభ్యొ హీనాః సవబలశక్తితః
అత్ర తే పాణ్డవైః సార్ధం సంధిం మన్యే కషమం పరభొ
44 న జానీతే హి యః శరేయః శరేయసశ చావమన్యతే
స కషిప్రం భరశ్యతే రాజ్యాన న చ శరేయొ ఽనువిన్థతి
45 పరణిపత్య హి రాజానం రాజ్యం యథి లభేమహి
శరేయః సయాన న తు మౌఢ్యేన రాజన గన్తుం పరాభవమ
46 వైచిత్రవీర్య వచనాత కృపా శీల్లొ యుధిష్ఠిరః
వినియుఞ్జీత రాజ్యే తవాం గొవిన్థ వచనేన చ
47 యథ బరూయాథ ధి హృషీకేశొ రాజానమ అపరాజితమ
అర్జునం భీమసేనం చ సర్వం కుర్యుర అసంశయమ
48 నాతిక్రమిష్యతే కృష్ణొ వచనం కౌరవస్య హ
ధృతరాష్ట్రస్య మన్యే ఽహం నాపి కృష్ణస్య పాణ్డవః
49 ఏతత కషమమ అహం మన్యే తవ పార్దైర అవిగ్రహమ
న తవ బరవీమి కార్పణ్యాన న పరాణపరిరక్షణాత
పద్యం రాజన బరవీమి తవాం తత్పరాసుః సమరిష్యసి
50 ఇతి వృథ్ధొ విలప్యైతత కృపః శారథ్వతొ వచః
థీర్ఘమ ఉష్ణం చ నిఃశ్వస్య శుశొచ చ ముమొహ చ