శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 18

వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 18)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
పాతితే యుధి థుర్ధర్షొ మథ్రరాజే మహారదే
తావకాస తవ పుత్రాశ చ పరాయశొ విముఖాభవన
2 వణిజొ నావి భిన్నాయాం యదాగాధే ఽపలవే ఽరణవే
అపారే పారమ ఇచ్ఛన్తొ హతే శూరే మహాత్మని
3 మథ్రరాజే మహారాజ విత్రస్తాః శరవిక్షతాః
అనాదా నాదమ ఇచ్ఛన్తొ మృగాః సింహార్థితా ఇవ
4 వృషా యదా భగ్నశృఙ్గాః శీర్ణథన్తా గజా ఇవ
మధ్యాహ్నే పరత్యపాయామ నిర్జితా ధర్మసూనునా
5 న సంధాతుమ అనీకాని న చ రాజన పరాక్రమే
ఆసీథ బుథ్ధిర హతే శల్యే తవ యొధస్య కస్య చిత
6 భీష్మే థరొణే చ నిహతే సూతపుత్రే చ భారత
యథ థుఃఖం తవ యొధానాం భయం చాసీథ విశాం పతే
తథ్భయం స చ నః శొకొ భూయ ఏవాభ్యవర్తత
7 నిరశాశ చ జయే తస్మిన హతే శల్యే మహారదే
హతప్రవీరా విధ్వస్తా వికృత్తాశ చ శితైః శరైః
మథ్రరాజే హతే రాజన యొధాస తే పరాథ్రవన భయాత
8 అశ్వాన అన్యే గజాన అన్యే రదాన అన్యే మహారదాః
ఆరుహ్య జవసంపన్నాః పాథాతాః పరాథ్రవన భయాత
9 థవిసాహస్రాశ చ మాతఙ్గా గిరిరూపాః పరహారిణః
సంప్రాథ్రవన హతే శల్యే అఙ్కుశాఙ్గుష్ఠ చొథితాః
10 తే రణాథ భరతశ్రేష్ఠ తావకాః పరాథ్రవన థిశః
ధావన్తశ చాప్య అథృశ్యన్త శవసమానాః శరాతులాః
11 తాన పరభగ్నాన థరుతాన థృష్ట్వా హతొత్సాహాన పరాజితాన
అభ్యథ్రవన్త పాఞ్చాలాః పాణ్డవాశ చ జయైషిణః
12 బాణశబ్థరవశ చాపి సింహనాథశ చ పుష్కలః
శఙ్ఖశబ్థశ చ శూరాణాం థారుణః సమపథ్యత
13 థృష్ట్వా తు కౌరవం సైన్యం భయత్రస్తం పరవిథ్రుతమ
అన్యొన్యం సమభాషన్త పాఞ్చాలాః పాణ్డవైః సహ
14 అథ్య రాజా సత్యధృతిర జితామిత్రొ యుధిష్ఠిరః
అథ్య థుర్యొధనొ హీనా థీప్తయా నృపతిశ్రియా
15 అథ్య శరుత్వా హతం పుత్రం ధృతరాష్ట్రొ జనేశ్వరః
నిఃసంజ్ఞః పతితొ భూమౌ కిల్బిషం పరతిపథ్యతామ
16 అథ్య జానాతు కౌన్తేయం సమర్దం సర్వధన్వినామ
అథ్యాత్మానం చ థుర్మేధా గర్హయిష్యతి పాపకృత
అథ్య కషత్తుర వచః సత్యం సమరతాం బరువతొ హితమ
17 అథ్య పరభృతి పార్దాంశ చ పరేష్యభూత ఉపాచరన
విజానాతు నృపొ థుఃఖం యత పరాప్తం పాణ్డునన్థనైః
18 అథ్య కృష్ణస్య మాహాత్మ్యం జానాతు స మహీపతిః
అథ్యార్జున ధనుర ఘొషం ఘొరం జానాతు సంయుగే
19 అస్త్రాణాం చ బలం సర్వం బాహ్వొశ చ బలమ ఆహవే
అథ్య జఞాస్యతి భీమస్య బలం ఘొరం మహాత్మనః
20 హతే థుర్యొధనే యుథ్ధే శక్రేణేవాసురే మయే
యత్కృతం భీమసేనేన థుఃఖాసన వధే తథా
నాన్యః కర్తాస్తి లొకే తథ ఋతే భీమం మహాబలమ
21 జానీతామ అథ్య జయేష్ఠస్య పాణ్డవస్య పరాక్రమమ
మథ్రరాజం హతం శరుత్వా థేవైర అపి సుథుఃసహమ
22 అథ్య జఞాస్యతి సంగ్రామే మాథ్రీపుత్రౌ మహాబలౌ
నిహతే సౌబలే శూరే గాన్ధారేషు చ సర్వశః
23 కదం తేషాం జయొ న సయాథ యేషాం యొథ్ధా ధనంజయః
సాత్యకిర భీమసేనశ చ ధృష్టథ్యుమ్నశ చ పార్షతః
24 థరౌపథ్యాస తనయాః పఞ్చ మాథ్రీపుత్రౌ చ పాణ్డవౌ
శిఖణ్డీ చ మహేష్వాసొ రాజా చైవ యుధిష్ఠిరః
25 యేషాం చ జగతాం నాదొ నాదః కృష్ణొ జనార్థనః
కదం తేషాం జయొ న సయాథ యేషాం ధర్మొ వయపాశ్రయః
26 భీష్మం థరొణం చ కర్ణం చ మథ్రరాజానమ ఏవ చ
తహాన్యన నృపతీన వీరాఞ శతశొ ఽద సహస్రశః
27 కొ ఽనయః శక్తొ రణే జేతుమ ఋతే పార్దం యుధిష్ఠిరమ
యస్య నాదొ హృషీకేశః సథా ధర్మయశొ నిధిః
28 ఇత్య ఏవం వథమానాస తే హర్షేణ మహతా యుతాః
పరభగ్నాంస తావకాన రాజన సృఞ్జయాః పృష్ఠతొ ఽనవయుః
29 ధనంజయొ రదానీకమ అభ్యవర్తత వీర్యవాన
మాథ్రీపుత్రౌ చ శకునిం సాత్యకిశ చ మహారదః
30 తాన పరేక్ష్య థరవతః సర్వాన భీమసేనభయార్థితాన
థుర్యొధనస తథా సూతమ అబ్రవీథ ఉత్స్మయన్న ఇవ
31 న మాతిక్రమతే పార్దొ ధనుష్పాణిమ అవస్దితమ
జఘనే సర్వసైన్యానాం మమాశ్వాన పరతిపాథయ
32 జఘనే యుధ్యమానం హి కౌన్తేయొ మాం ధనంజయః
నొత్సహేతాభ్యతిక్రాన్తుం వేలామ ఇవ మహొథధిః
33 పశ్య సైన్యం మహత సూత పాణ్డవైః సమభిథ్రుతమ
సైన్యరేణుం సముథ్ధూతం పశ్యస్వైనం సమన్తతః
34 సింహనాథాంశ చ బహుశః శృణు ఘొరాన భయానకాన
తస్మాథ యాహి శనైః సూత జఘనం పరిపాలయ
35 మయి సదితే చ సమరే నిరుథ్ధేషు చ పాణ్డుషు
పునరావర్తతే తూర్ణం మామకం బలమ ఓజసా
36 తచ ఛరుత్వా తవ పుత్రస్య శూరాగ్ర్య సథృశం వచః
సారదిర హేమసంఛన్నాఞ శనైర అశ్వాన అచొథయత
37 గజాశ్వరదిభిర హీనాస తయక్తాత్మానః పథాతయః
ఏకవింశతిసాహస్రాః సంయుగాయావతస్దిరే
38 నానాథేశసముథ్భూతా నాన రఞ్జిత వాససః
అవస్దితాస తథా యొధాః పరార్దయన్తొ మహథ యశః
39 తేషామ ఆపతతాం తత్ర సంహృష్టానాం పరస్పరమ
సంమర్థః సుమహాఞ జజ్ఞే ఘొరరూపొ భయానకః
40 భీమసేనం తథా రాజన ఘృష్టథ్యుమ్నం చ పార్షతమ
బలేన చతురఙ్గేణ నానాథేశ్యా నయవారయన
41 భీమమ ఏవాభ్యవర్తన్త రణే ఽనయే తు పథాతయః
పరక్ష్వేడ్యాస్ఫొట్య సంహృష్టా వీరలొకం యియాసవః
42 ఆసాథ్య భీమసేనం తు సంరబ్ధా యుథ్ధథుర్మథాః
ధార్తరాష్ట్రా వినేథుర హి నాన్యాం చాకదయన కదామ
పరివార్య రణే భీమం నిజఘ్నుర తే సమన్తతః
43 స వధ్యమానః సమరే పథాతిగణసంవృతః
న చచాల రదొపస్దే మైనాక ఇవ పర్వతః
44 తే తు కరుథ్ధా మహారాజ పాణ్డవస్య మహారదమ
నిగ్రహీతుం పరచక్రుర హి యొధాంశ చాన్యాన అవారయన
45 అక్రుధ్యత రణే భీమస తైస తథా పర్యవస్దితైః
సొ ఽవతీర్య రదాత తూర్ణం పథాతిః సమవస్దితః
46 జాతరూపపరిచ్ఛన్నాం పరగృహ్య మహతీం గథామ
అవధీత తావకాన యొధాన థణ్డపాణిర ఇవాన్తకః
47 రదాశ్వథ్విపహీనాంస తు తాన భీమొ గథయా బలీ
ఏకవింశతిసాహస్రాన పథాతీన అవపొదయత
48 హత్వా తత పురుషానీకం భీమః సత్యపరాక్రమః
ధృష్టథ్యుమ్నం పురస్కృత్య నచిరాత పరత్యథృశ్యత
49 పాథాతా నిహతా భూమౌ శిశ్యిరే రుధిరొక్షితాః
సంభగ్నా ఇవ వాతేన కర్ణికారాః సుపుష్పితాః
50 నానాపుష్పస్రజొపేతా నానా కుణ్డలధారిణః
నానా జాత్యా హతాస తత్ర నాథా థేశసమాగతాః
51 పతాకాధ్వజసంఛన్నం పథాతీనాం మహథ బలమ
నికృత్తం విబభౌ తత్ర ఘొరరూపం భయానకమ
52 యుధిష్ఠిరపురొగాస తు సర్వసైన్యమహారదాః
అభ్యధావన మహాత్మానం పుత్రం థుర్యొధనం తవ
53 తే సర్వే తావకాన థృష్ట్వా మహేష్వాసాన పరాఙ్ముఖాన
నాభ్యవర్తన్త తే పుత్రం వేలేవ మకలాలయమ
54 తథ అథ్భుతమ అపశ్యామ తవ పుత్రస్య పౌరుషమ
యథ ఏకం సహితాః పార్దా న శేకుర అతివర్తితుమ
55 నాతిథూరాపయాతం తు కృతబుథ్ధిం పలాయనే
థుర్యొధనః సవకం సైన్యమ అబ్రవీథ భృశవిక్షతమ
56 న తం థేశం పరపశ్యామి పృదివ్యాం పర్వతేషు వా
యత్ర యాతాన న వొ హన్యుః పాణ్డవాః కిం సృతేన వః
57 అల్పం చ బలమ ఏతేషాం కృష్ణౌ చ భృశవిక్షతౌ
యథి సర్వే ఽతర తిష్ఠామొ ధరువొ నొ విజయొ భవేత
58 విప్రయాతాంస తు వొ భిన్నాన పాణ్డవాః కృతకిల్బిషాన
అనుసృత్య హనిష్యన్తి శరేయొ నః సమరే సదితమ
59 శృణుధ్వం కషత్రియాః సర్వే యావన్తః సద సమాగతాః
యథా శూరం చ భీరుం చ మారయత్య అన్తకః సథా
కొ ను మూఢొ న యుధ్యేత పురుషః కషత్రియ బరువః
60 శరేయొ నొ భీమసేనస్య కరుథ్ధస్య పరముఖే సదితమ
సుఖః సాంగ్రామికొ మృత్యుః కషత్రధర్మేణ యుధ్యతామ
జిత్వేహ సుఖమ ఆప్నొతి హతః పరేత్య మహత ఫలమ
61 న యుథ్ధధర్మాచ ఛరేయాన వై పన్దాః సవర్గస్య కౌరవాః
అచిరేణ జితాఁల లొకాన హతొ యుథ్ధే సమశ్నుతే
62 శరుత్వా తు వచనం తస్య పూజయిత్వా చ పార్దివాః
పునర ఏవాన్వవర్తన్త పాణ్డవాన ఆతతాయినః
63 తాన ఆపతత ఏవాశు వయూఢానీకాః పరహారిణః
పరత్యుథ్యయుస తథా పార్దా జయ గృధ్రాః పరహారిణః
64 ధనంజయొ రదేనాజావ అభ్యవర్తత వీర్యవాన
విశ్రుతం తరిషు లొకేషు గాణ్డీవం విక్షిపన ధనుః
65 మాథ్రీపుత్రౌ చ శకునిం సాత్యకిశ చ మహాబలః
జవేనాభ్యపతన హృష్టా యతొ వై తావకం బలమ