విరాట పర్వము - అధ్యాయము - 49

వ్యాస మహాభారతము (విరాట పర్వము - అధ్యాయము - 49)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వై]
స శత్రుసేనాం తరసా పరణుథ్య; గాస తా విజిత్యాద ధనుర్ధరాగ్ర్యః
థుర్యొధనాయాభిముఖం పరయాతొ; భూయొ ఽరజునః పరియమ ఆజౌ చికీర్షన
2 గొషు పరయాతాసు జవేన మత్స్యాన; కిరీటినం కృతకార్యం చ మత్వా
థుర్యొధనాయాభిముఖం పరయాన్తం; కురుప్రవీరాః సహసాభిపేతుః
3 తేషామ అనీకాని బహూని గాడ్ఢం; వయూఢాని థృష్ట్వా బలుల ధవజాని
మత్స్యస్య పుత్రం థవిషతాం నిహన్తా; వైరాటిమ ఆమన్త్ర్య తతొ ఽభయువాచ
4 ఏతేన తూర్ణం పరతిపాథయేమాఞ; శవేతాన హయాన కాఞ్చనరశ్మి యొక్త్రాన
జవేన సర్వేణ కురు పరయత్నమ; ఆసాథయైతథ రదసింహవృన్థమ
5 గజొ గజేనేవ మయా థురాత్మా; యొ యొథ్ధుమ ఆకాఙ్క్షతి సూతపుత్రః
తమ ఏవ మాం పరాపయ రాజపుత్ర; థుర్యొధనాపాశ్రయ జాతథర్పమ
6 స తైర హయైర వాతజవైర బృహథ భిః; పుత్రొ విరాటస్య సువర్ణకక్ష్యైః
విధ్వంసయంస తథ్రదినామ అనీకం; తతొ ఽవహత పాణ్డవమ ఆజిమధ్యే
7 తం చిత్రసేనొ విశిఖైర విపాఠైః; సంగ్రామజిచ ఛత్రుసహొ జయశ చ
పరత్యుథ్యయుర భారతమ ఆపతన్తం; మహారదాః కర్ణమ అభీప్సమానాః
8 తతః స తేషాం పురుషప్రవీరః; శరాసనార్చిః శరవేగతాపః
వరాతాన రదానామ అథహత స మన్యుర; వనం యదాగ్నిః కురుపుంగవానామ
9 తస్మింస తు యుథ్ధే తుములే పరవృత్తే; పార్దం వికర్ణొ ఽతిరదం రదేన
విపాఠ వర్షేణ కురుప్రవీరొ; భీమేన భీమానుజమ ఆససాథ
10 తతొ వికర్ణస్య ధనుర వికృష్య; జామ్బూనథాగ్ర్యొపచితం థృఢజ్యమ
అపాతయథ ధవజమ అస్య పరమద్య; ఛిన్నధ్వజః సొ ఽపయ అపయాజ జవేన
11 తం శాత్రవాణాం గణబాధితారం; కర్మాణి కుర్వాణమ అమానుషాణి
శత్రుం తపః కొపమ అమృష్యమాణః; సమర్పయత కూర్మనఖేన పార్దమ
12 స తేన రాజ్ఞాతిరదేన విథ్ధొ; విగాహమానొ ధవజినీం కురూణామ
శత్రుం తపం పఞ్చభిర ఆశు విథ్ధ్వా; తతొ ఽసయ సూతం థశభిర జఘాన
13 తతః స విథ్ధొ భరతర్షభేణ; బాణేన గాత్రావరణాతిగేన
గతాసుర ఆజౌ నిపపాత భూమౌ; నగొ గనాగ్రాథ ఇవ వాతరుగ్ణః
14 రదర్షభాస తే తు రదర్షభేణ; వీరా రణే వీరతరేణ భగ్నాః
చకమ్పిరే వాతవశేన కాలే; పరకమిప్తానీవ మహావనాని
15 హతాస తు పార్దేన నరప్రవీరా; భూమౌ యువానః సుషుపుః సువేషాః
వసు పరథా వాసవతుల్యవీర్యాః; పరాజితా వాసవ జేన సంఖ్యే
సువర్ణకార్ష్ణాయస వర్మ నథ్ధా; నాగా యదా హైవవతాః పరవృథ్ధాః
16 తదా స శత్రూన సమరే వినిఘ్నన; గాణ్డీవధన్వా పురుషప్రవీరః
చచార సంఖ్యే పరథిశొ థిశశ చ; థహన్న ఇవాగ్నిర వనమ ఆతపాన్తే
17 పరకీర్ణపర్ణాని యదా వసన్తే; విశాతయిత్వాత్యనిలొ నుథన ఖే
తదా సపత్నాన వికిరన కిరీటీ; చచార సంఖ్యే ఽతి రదొ రదేన
18 శొణాశ్వవాహస్య హయాన నిహత్య; వైకర్తన భరాతుర అథీనసత్త్వః
ఏకేన సంగ్రామజితః శరేణ; శిరొ జహారాద కిరీటమాలీ
19 తస్మిన హతే భరాతరి సూతపుత్రొ; వైకర్తనొ వీర్యమ అదాథథానః
పరగృహ్య థన్తావ ఇవ నాగరాజొ; మహర్షభం వయాఘ్ర ఇవాభ్యధావత
20 స పాణ్డవం థవాథశభిః పృషత్కైర; వైకర్తనః శీఘ్రమ ఉపాజఘాన
వివ్యాధ గాత్రేషు హయాంశ చ సర్వాన; విరాట పుత్రం చ శరైర నిజఘ్నే
21 స హస్తినేవాభిహతొ గజేన్థ్రః; పరగృహ్య భల్లాన నిశితాన నిషఙ్గాత
ఆ కర్ణ పూర్ణం చ ధనుర వికృష్య; వివ్యాధ బాణైర అద సూతపుత్రమ
22 అదాస్య బాహూరుశిరొ లలాటం; గరీవాం రదాఙ్గాని పరావమర్థీ
సదితస్య బాణైర యుధి నిర్బిభేథ; గాణ్డీవముక్తైర అశనిప్రకాశైః
23 స పార్ద ముక్తైర విశిఖైః పరణున్నొ; గజొ గజేనేవ జితస తరస్వీ
విహాయ సంగ్రామశిరః పరయాతొ; వైకర్తనః పాణ్డవ బాణతప్తః