భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 90

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 90)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
సవసైన్యం నిహతం థృష్ట్వా రాజా థుర్యొధనః సవయమ
అభ్యధావత సంక్రుథ్ధొ భీమసేనమ అరింథమమ
2 పరగృహ్య సుమహచ చాపమ ఇన్థ్రాశనిసమస్వనమ
మహతా శరవర్షేణ పాణ్డవం సమవాకిరత
3 అర్ధచన్థ్రం చ సంధాయ సుతీక్ష్ణం లొమవాహినమ
భీమసేనస్య చిచ్ఛేథ చాపం కరొధసమన్వితః
4 తథన్తరం చ సంప్రేక్ష్య తవరమాణొ మహారదః
సంథధే నిశితం బాణం గిరీణామ అపి థారణమ
తేనొరసి మహాబాహుర భీమసేనమ అతాడయత
5 స గాఢవిథ్ధొ వయదితః సృక్కిణీ పరిసంలిహన
సమాలలమ్బే తేజస్వీ ధవజం హేమపరిష్కృతమ
6 తదా విమనసం థృష్ట్వా భీమసేనం ఘటొత్కచః
కరొధేనాభిప్రజజ్వాల థిధక్షన్న ఇవ పావకః
7 అభిమన్యుముఖాశ చైవ పాణ్డవానాం మహారదాః
సమభ్యధావన కరొశన్తొ రాజానం జాతసంభ్రమాః
8 సంప్రేక్ష్య తాన ఆపతతః సంక్రుథ్ధాఞ జాతసంభ్రమాన
భారథ్వాజొ ఽబరవీథ వాక్యం తావకానాం మహారదాన
9 కషిప్రం గచ్ఛత భథ్రం వొ రాజానం పరిరక్షత
సంశయం పరమం పరాప్తం మజ్జన్తం వయసనార్ణవే
10 ఏతే కరుథ్ధా మహేష్వాసాః పాణ్డవానాం మహారదాః
భీమసేనం పురస్కృత్య థుర్యొధనమ ఉపథ్రుతాః
11 నానావిధాని శస్త్రాణి విసృజన్తొ జయే రతాః
నథన్తొ భైరవాన నాథాంస తరాసయన్తశ చ భూమ ఇమామ
12 తథ ఆచార్య వచః శరుత్వా సొమథత్త పురొగమాః
తావకాః సమవర్తన్త పాణ్డవానామ అనీకినీమ
13 కృపొ భూరి శవరాః శల్యొ థరొణపుత్రొ వివింశతిః
చిత్రసేనొ వికర్ణశ చ సైన్ధవొ ఽద బృహథ్బలః
ఆవన్త్యౌ చ మహేష్వాసౌ కౌరవం పర్యవారయన
14 తే వింశతిపథం గత్వా సంప్రహారం పరచక్రిరే
పాణ్డవా ధార్తరాష్ట్రాశ చ పరస్పరజిఘాంసవః
15 ఏవమ ఉక్త్వా మహాబాహుర మహథ విస్ఫార్య కార్ముకమ
భారథ్బాజస తతొ భీమం షడ్వింశత్యా సమార్పయత
16 భూయశ చైనం మహాబాహుః శరైః శీఘ్రమ అవాకిరత
పర్వతం వారిధారాభిః శరథీవ బలాహకః
17 తం పత్యవిధ్యథ థశభిర భీమసేనః శిలీముఖైః
తవరమాణొ మహేష్వాసః సవ్యే పార్శ్వే మహాబలః
18 స గాఢవిథ్ధొ వయదితొ వయొవృథ్ధశ చ భారత
పరనష్టసంజ్ఞః సహసా రదొపస్ద ఉపావిశత
19 గురుం పరవ్యదితం థృష్ట్వా రాజా థుర్యొధనః సవయమ
థరౌణాయనిశ చ సంక్రుథ్ధౌ భీమసేనమ అభిథ్రుతౌ
20 తావ ఆపతన్తౌ సంప్రేక్ష్య కాలాన్తకయమొపమౌ
భీమసేనొ మహాబాహుర గథామ ఆథాయ స తవరః
21 అవప్లుత్య రదాత తూర్ణం తస్దౌ గిరిర ఇవాచలః
సముథ్యమ్య గథాం గుర్వీం యమథణ్డొపమాం రణే
22 తథ ఉథ్యతగథం థృష్ట్వా కైలాసమ ఇవ శృఙ్గిణమ
కౌరవొ థరొణపుత్రశ చ సహితావ అభ్యధావతామ
23 తావ ఆపతన్తౌ సహితౌ తవరితౌ బలినాం వరౌ
అభ్యధావత వేగేన తవరమాణొ వృకొథరః
24 తమ ఆపతన్తం సంప్రేక్ష్య సంక్రుథ్ధం భీమథర్శనమ
సమభ్యధావంస తవరితాః కౌరవాణాం మహారదాః
25 భారథ్వాజ ముఖాః సర్వే భీమసేనజిఘాంసయా
నానావిధాని శస్త్రాణి భీమస్యొరస్య అపాతయన
సహితాః పాణ్డవం సర్వే పీడయన్తః సమన్తతః
26 తం థృష్ట్వా సంశయం పరాప్తం పీడ్యమానం మహారదమ
అభిమన్యుప్రభృతయః పాణ్డవానాం మహారదాః
అభ్యధావన పరీప్సన్తః పరాణాంస తయక్త్వా సుథుస్త్యజాన
27 అనూపాధిపతిః శూరొ భీమస్య థయితః సఖా
నీలొ నీలామ్బుథప్రఖ్యః సంక్రుథ్ధొ థరౌణిమ అభ్యయాత
సపర్ధతే హి మహేష్వాసొ నిత్యం థరొణసుతేన యః
28 స విస్ఫార్య మహచ చాపం థరౌణిం వివ్యాధ పత్రిణా
యదా శక్రొ మహారాజ పురా వివ్యాధ థానవమ
29 విప్రచిత్తిం థురాధర్షం థేవతానాం భయం కకమ
యేన లొకత్రయం కరొధాత తరాసితం సవేన తేజసా
30 తదా నీలేన నిర్భిన్నః సుముఖేన పతత్రిణా
సంజాతరుధిరొత్పీడొ థరౌణిః కరొధసమన్వితః
31 స విస్ఫార్య ధనుశ చిత్రమ ఇన్థ్రాశనిసమస్వనమ
థధ్రే నీలవినాశాయ మతిం మతిమతాం వరః
32 తతః సంధాయ విమలాన భల్లాన కర్మారపాయితాన
జఘాన చతురొ వాహాన పాతయామ ఆస చ ధవజమ
33 సప్తమేన చ భల్లేన నీలం వివ్యాధ వక్షసి
స గాఢవిథ్ధొ వయదితొ రదొపస్ద ఉపావిశత
34 మొహితం వీక్ష్య రాజానం నీలమ అభ్రచయొపమమ
ఘటొత్కచొ ఽపి సంక్రుథ్ధొ భరాతృభిః పరివారితః
35 అభిథుథ్రావ వేగేన థరౌణిమ ఆహవశొభినమ
తదేతరే అభ్యధావన రాక్షసొ యుథ్ధథుర్మథాః
36 తమ ఆపతన్తం సంప్రేక్ష్య రాక్షసం ఘొరథర్శనమ
అభ్యధావత తేజస్వీ భారథ్వాజాత్మజస తవరన
37 నిజఘాన చ సంక్రుథ్ధొ రాక్షసాన భీమథర్శనాన
యొ ఽభవన్న అగ్రతః కరుథ్ధా రాక్షసస్య పురఃసరాః
38 విముఖాంశ చైవ తాన థృష్ట్వా థరౌణిచాపచ్యుతైః శరైః
అక్రుధ్యత మహాకాయొ భైమసేనిర ఘటొత్కచః
39 పరాథుశ్చక్రే మహామాయాం ఘొరరూపాం సుథారుణామ
మొహయన సమరే థరౌణిం మాయావీ రాక్షసాధిపః
40 తతస తే తావకాః సర్వే మాయయా విముఖీకృతాః
అన్యొన్యం సమపశ్యన్త నికృత్తాన మేథినీ తలే
విచేష్టమానాన కృపణాఞ శొణితేన సముక్షితాన
41 థరొణం థుర్యొధనం శల్యమ అశ్వత్దామానమ ఏవ చ
పరాయశశ చ మహేష్వాసా యే పరధానాశ చ కౌరవాః
42 విధ్వస్తా రదినః సర్వే గజాశ చ వినిపాతితాః
హయాశ చ సహయారొహా వినికృత్తాః సహస్రశః
43 తథ థృష్ట్వా తావకం సైన్యం విథ్రుతం శిబిరం పరతి
మమ పరాక్రొశతొ రాజంస తదా థేవవ్రతస్య చ
44 యుధ్యధ్వం మా పలాయధ్వం మాయైషా రాక్షసీ రణే
ఘటొత్కచ పరయుక్తేతి నాతిష్ఠన్త విమొహితాః
నైవ తే శరథ్థధుర భీతా వథతొర ఆవయొర వచః
45 తాంశ చ పరథ్రవతొ థృష్ట్వా జయం పరాప్తాంశ చ పాణ్డవాః
ఘటొత్కచేన సహితాః సింహనాథాన పరచక్రిరే
శఙ్ఖథున్థుభిఘొషాశ చ సమన్తాత సస్వనుర భృశమ
46 ఏవం తవ బలం సర్వం హైడిమ్బేన థురాత్మనా
సూర్యాస్తమయ వేలాయాం పరభగ్నం విథ్రుతం థిశః