భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 75

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 75)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
తతొ థుర్యొధనొ రాజా లొహితాయతి భాస్కరే
సంగ్రామరభసొ భీమం హన్తుకామొ ఽభయధావత
2 తమ ఆయాన్తమ అభిప్రేక్ష్య నృవీరం థృఢవైరిణమ
భీమసేనః సుసంక్రుథ్ధ ఇథం వచనమ అబ్రవీత
3 అయం స కాలః సంప్రాప్తొ వర్షపూగాభికాఙ్క్షితః
అథ్య తవాం నిహనిష్యామి యథి నొత్సృజసే రణమ
4 అథ్య కున్త్యాః పరిక్లేషం వనవాసం చ కృత్స్నశః
థరౌపథ్యాశ చ పరిక్లేశం పరణొత్స్యామి హతే తవయి
5 యత తవం థురొథరొ భూత్వా పాణ్డవాన అవమన్యసే
తస్య పాపస్య గాన్ధారే పశ్య వయసనమ ఆగతమ
6 కర్ణస్య మతమ ఆజ్ఞాయ సౌబలస్య చ యత పురా
అచిన్త్యపాణ్డవాన కామాథ యదేష్టం కృతవాన అసి
7 యాచమానం చ యన మొహాథ థాశార్హమ అవమన్యసే
ఉలూకస్య సమాథేశం యథ థథాసి చ హృష్టవత
8 అథ్య తవా నిహనిష్యామి సానుబన్ధం స బాన్ధవమ
సమీకరిష్యే తత పాపం యత పురా కృతవాన అసి
9 ఏవమ ఉక్త్వా ధనుర ఘొరం వికృష్యొథ్భ్రామ్య చాసకృత
సమాథాయ శరాన ఘొరాన మహాశని సమప్రభాన
10 షడ్వింశత తరసా కరుథ్ధొ ముమొచాశు సుయొధనే
జవలితాగ్నిశిఖాకారాన వజ్రకల్పాన అజిహ్మగాన
11 తతొ ఽసయ కార్ముకం థవాభ్యాం సూతం థవాభ్యాం చ వివ్యధే
చతుర్భిర అశ్వాఞ జవనాన అనయథ యమసాథనమ
12 థవాభ్యాం చ సువికృష్టాభ్యాం శరాభ్యామ అరిమర్థనః
ఛత్రం చిచ్ఛేథ సమరే రాజ్ఞస తస్య రదొత్తమాత
13 తరిభిశ చ తస్య చిచ్ఛేథ జవలన్తం ధవజమ ఉత్తమమ
ఛిత్త్వా తం చ ననాథొచ్చైస తవ పుత్రస్య పశ్యతః
14 రదాచ చ స ధవజః శరీమాన నానారత్నవిభూషితః
పపాత సహసా భూమిం విథ్యుజ జలధరాథ ఇవ
15 జవలన్తం సూర్యసంకాశం నాగం మణిమయం శుభమ
ధవజం కురుపతేశ ఛిన్నం థథృశుః సర్వపార్దివాః
16 అదైనం థశభిర బాణైస తొత్త్రైర ఇవ మహాగజమ
ఆజఘాన రణే భీమః సమయన్న ఇవ మహారదః
17 తతస తు రాజా సిన్ధూనాం రదశ్రేష్ఠొ జయథ్రదః
థుర్యొధనస్య జగ్రాహ పార్ష్ణిసత్పురుషొచితామ
18 కృపశ చ రదినాం శరేష్ఠ కౌరవ్యమ అమితౌజసమ
ఆరొపయథ రదం రాజన థుర్యొధనమ అమర్షణమ
19 స గాఢవిథ్ధొ వయదితొ భీమసేనేన సంయుగే
నిషసాథ రదొపస్దే రాజా థుర్యొధనస తథా
20 పరివార్య తతొ భీమం హన్తుకామొ జయథ్రదః
రదైర అనేకసాహస్రైర భీమస్యావారయథ థిశః
21 ధృష్టకేతుస తతొ రాజన్న అభిమన్యుశ చ వీర్యవాన
కేకయా థరౌపథేయాశ చ తవ పుత్రాన అయొధయన
22 చిత్రసేనః సుచిత్రశ చ చిత్రాశ్వశ చిత్రథర్శనః
చారు చిత్రః సుచారుశ చ తదా నన్థొపనన్థకౌ
23 అష్టావ ఏతే మహేష్వాసాః సుకుమారా యశస్వినః
అభిమన్యురదం రాజన సమన్తాత పర్యవారయన
24 ఆజఘాన తతస తూర్ణమ అభిమన్యుర మహామనాః
ఏకైకం పఞ్చభిర విథ్ధ్వా శరైః సంనతపర్వభిః
వజ్రమృత్యుప్రతీకాశైర విచిత్రాయుధ నిఃసృతైః
25 అమృష్యమాణాస తే సర్వే సౌభథ్రం రదసత్తమమ
వవర్షుర మార్గణైస తీక్ష్ణైర గిరిం మేరుమ ఇవామ్బుథాః
26 స పీడ్యమానః సమరే కృతాస్త్రొ యుథ్ధథుర్మథః
అభిమన్యుర మహారాజ తావకాన సమకమ్పయత
యదా థేవాసురే యుథ్ధే వజ్రపాణిర మహాసురాన
27 వికర్ణస్య తతొ భల్లాన పరేషయామ ఆస భారత
చతుర్థశ రదశ్రేష్ఠొ ఘొరాన ఆశీవిషొపమాన
ధవజం సూతం హయాంశ చాస్య ఛిత్త్వా నృత్యన్న ఇవాహవే
28 పునశ చాన్యాఞ శరాన పీతాన అకుణ్ఠాగ్రాఞ శిలాశితాన
పరేషయామ ఆస సౌభథ్రొ వికర్ణాయ మహాబలః
29 తే వికర్ణం సమాసాథ్య కఙ్కబర్హిణ వాససః
భిత్త్వా థేహం గతా భూమిం జవలన్త ఇవ పన్నగాః
30 తే శరా హేమపుఙ్ఖాగ్రా వయథృశ్యన్త మహీతలే
వికర్ణ రుధిరక్లిన్నా వమన్త ఇవ శొణితమ
31 వికర్ణం వీక్ష్య నిర్భిన్నం తస్యైవాన్యే సహొథరాః
అభ్యథ్రవన్త సమరే సౌభథ్రప్రముఖాన రదాన
32 అభియాత్వా తదైవాశు రదస్దాన సూర్యవర్చసః
అవిధ్యన సమరే ఽనయొన్యం సంరబ్ధా యుథ్ధథుర్మథాః
33 థుర్ముఖః శరుతకర్మాణం విథ్ధ్వా సప్తభిర ఆశుగైః
ధవజమ ఏకేన చిచ్ఛేథ సారదిం చాస్య సప్తభిః
34 అశ్వాఞ జామ్బూనథైర జాలైః పరచ్ఛన్నాన వాతరంహసః
జఘాన షడ్భిర ఆసాథ్య సారదిం చాభ్యపాతయత
35 స హతాశ్వే రదే తిష్ఠఞ శరుతకర్మా మహారద
శక్తిం చిక్షేప సంక్రుథ్ధొ మహొల్కాం జవలితామ ఇవ
36 సా థుర్ముఖస్య విపులం వర్మ భిత్త్వా యశస్వినః
విథార్య పరావిశథ భూమిం థీప్యమానా సుతేజనా
37 తం థృష్ట్వా విరదం తత్ర సుత సొమొ మహాబలః
పశ్యతాం సర్వసైన్యానాం రదమ ఆరొపయత సవకమ
38 శరుతకీర్తిస తదా వీరొ జయత్సేనం సుతం తవ
అభ్యయాత సమరే రాజన హన్తుకామొ యశస్వినమ
39 తస్య విక్షిపతశ చాపం శరుతకీర్తిర మహాత్మనః
చిచ్ఛేథ సమరే రాజఞ జయత్సేనః సుతస తవ
కషురప్రేణ సుతీక్ష్ణేన పరహసన్న ఇవ భారత
40 తం థృష్ట్వా ఛిన్నధన్వానం శతానీకః సహొథరమ
అభ్యపథ్యత తేజస్వీ సింహవథ వినథన ముహుః
41 శతానీకస తు సమరే థృఢం విస్ఫార్య కార్ముకమ
వివ్యాధ థశభిస తూర్ణం జయత్సేనం శిలీముఖైః
42 అదాన్యేన సుతీక్ష్ణేన సర్వావరణభేథినా
శతానీకొ జయత్సేనం వివ్యాధ హృథయే భృశమ
43 తదా తస్మిన వర్తమానే థుష్కర్ణొ భరాతుర అన్తికే
చిచ్ఛేథ సమరే చాపం నాకులేః కరొధమూర్ఛితః
44 అదాన్యథ ధనుర ఆథాయ భారసాధనమ ఉత్తమమ
సమాథత్త శితాన బాణాఞ శతానీకొ మహాబలః
45 తిష్ఠ తిష్ఠేతి చామన్త్ర్య థుష్కర్ణం భరాతుర అగ్రతః
ముమొచ నిశితాన బాణాఞ జవలితాన పన్నగాన ఇవ
46 తతొ ఽసయ ధనుర ఏకేన థవాభ్యాం సూతం చ మారిష
చిచ్ఛేథ సమరే తూర్ణం తం చ వివ్యాధ సప్తభిః
47 అశ్వాన మనొజవాంశ చాస్య కల్మాషాన వీతకల్మషః
జఘాన నిశితైస తూర్ణం సర్వాన థవాథశభిః శరైః
48 అదాపరేణ భల్లేన సుముక్తేన నిపాతినా
థుష్కర్ణం సమరే కరుథ్ధొ వివ్యాధ హృథయే భృశమ
49 థుష్కర్ణం నిహతం థృష్ట్వా పఞ్చ రాజన మహారదాః
జిఘాంసన్తః శతానీకం సర్వతః పర్యవారయన
50 ఛాథ్యమానం శరవ్రాతైః శతానీకం యశస్వినమ
అభ్యధావన్త సంరబ్ధాః కేకయాః పఞ్చ సొథరాః
51 తాన అభ్యాపతతః పరేక్ష్య తవ పుత్రా మహారదాః
పరత్యుథ్యయుర మహారాజ గజా ఇవ మహాగజాన
52 థుర్ముఖొ థుర్జయశ చైవ తదా థుర్మర్షణొ యువా
శత్రుంజయః శత్రుసహః సర్వే కరుథ్ధా యశస్వినః
పరత్యుథ్యాతా మహారాజ కేకయాన భరాతరః సమమ
53 రదైర నగరసంకాశైర హయైర యుక్తైర మనొజవైః
నానావర్ణవిచిత్రాభిః పతాకాభిర అలంకృతైః
54 వచ చాపధరా వీరా విచిత్రకవచ ధవజాః
వివిశుస తే పరం సైన్యం సింహా ఇవ వనాథ వనమ
55 తేషాం సుతుములం యుథ్ధవ్యతిషక్త రహ థవిపమ
అవర్తత మహారౌథ్రం నిఘ్నతామ ఇతరేతరమ
అన్యొన్యాగః కృతాం రాజన యమ రాష్ట్రవివర్ధనమ
56 ముహూర్తాస్తమితే సూర్యే చక్రుర యుథ్ధం సుథారుణమ
రదినః సాథినశ చైవ వయకీర్యన్త సహస్రశః
57 తతః శాంతనవః కరుథ్ధః శరైః సంనతపర్వభిః
నాశయామ ఆస సేనాం వై భీష్మస తేషాం మహాత్మనామ
పాఞ్చాలానాం చ సైన్యాని శరైర నిన్యే యమక్షయమ
58 ఏవం భిత్త్వా మహేష్వాసః పాణ్డవానామ అనీకినామ
కృత్వావహారం సైన్యానాం యయౌ సవశిబిరం నృప
59 ధర్మరాజొ ఽపి సంప్రేక్ష్య ధృష్టథ్యుమ్న వృకొథరౌ
మూర్ధ్ని చైతావ ఉపాఘ్రాయ సంహృష్టః శిబిరం యయౌ