భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 54
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 54) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
తతస తే పార్దివాః కరుథ్ధాః ఫల్గునం వీక్ష్య సంయుగే
రదైర అనేకసాహస్రైః సమన్తాత పర్యవారయన
2 అదైనం రదవృన్థేన కొష్టకీ కృత్యభారత
శరైః సుబహు సాహస్రైః సమన్తాథ అభ్యవారయన
3 శక్తీశ చ విమలాస తీక్ష్ణా గథాశ చ పరిఘైః సహ
పరాసాన పరశ్వధాంశ చైవ ముథ్గరాన ముసలాన అపి
చిక్షిపుః సమరే కరుథ్ధాః ఫల్గునస్య రదం పరతి
4 శస్త్రాణామ అద తాం వృష్టిం శలభానామ ఇవాయతిమ
రురొధ సర్వతః పార్దః శరైః కనకభూషణైః
5 తత్ర తల లాఘవం థృష్ట్వా బీభత్సొర అతిమానుషమ
థేవథానవగన్ధర్వాః పిశాచొరగరాక్షసాః
సాధు సాధ్వ ఇతి రాజేన్థ్ర ఫల్గునం పరత్యపూజయన
6 సాత్యకిం చాభిమన్యుం చ మహత్యా సేనయా సహ
గాన్ధారాః సమరే శూరా రురుధుః సహ సౌబలాః
7 తత్ర సౌబలకాః కరుథ్ధా వార్ష్ణేయస్య రదొత్తమమ
తిలశశ చిచ్ఛిథుః కరొధాచ ఛస్త్రైర నానావిధైర యుధి
8 సాత్యకిస తు రదం తయక్త్వా వర్తమానే మహాభయే
అభిమన్యొ రదం తూర్ణమ ఆరురొహ పరంతపః
9 తావ ఏకరదసంయుక్తౌ సౌబలేయస్య వాహినీమ
వయధమేతాం శితైస తూర్ణం శరైః సంనతపర్వభిః
10 థరొణ భీష్మౌ రణే యత్తౌ ధర్మరాజస్య వాహినీమ
నాశయేతాం శరైస తీక్ష్ణైః కఙ్కపత్ర పరిచ్ఛథైః
11 తతొ ధర్మసుతొ రాజా మాథ్రీపుత్రౌ చ పాణ్డవౌ
మిషతాం సర్వసైన్యానాం థరొణానీకమ ఉపాథ్రవన
12 తత్రాసీత సుమహథ యుథ్ధం తుములం లొమహర్షణమ
యదా థేవాసురం యుథ్ధం పూర్వమ ఆసీత సుథారుణమ
13 కుర్వాణౌ తు మహత కర్మ భీమసేన ఘటొత్కచౌ
థుర్యొధనస తతొ ఽభయేత్య తావ ఉభావ అభ్యవారయత
14 తత్రాథ్భుతమ అపశ్యామ హైడిమ్బస్య పరాక్రమమ
అతీత్య పితరం యుథ్ధే యథ అయుధ్యత భారత
15 భీమసేనస తు సంక్రుథ్ధొ థుర్యొధనమ అమర్షణమ
హృథ్య అవిధ్యత పృషత్కేన పరహసన్న ఇవ పాణ్డవః
16 తతొ థుర్యొధనొ రాజా పరహార వరమొహితః
నిషసాథ రదొపస్దే కశ్మలం చ జగామ హ
17 తం విసం జఞమ అదొ జఞాత్వా తవరమాణొ ఽసయ సారదిః
అపొవాహ రణాథ రాజంస తతః సైన్యమ అభిథ్యత
18 తతస తాం కౌరవీం సేనాం థరవమాణాం సమన్తతః
నిఘ్నన భీమః శరైస తీక్ష్ణైర అనువవ్రాజ పృష్ఠతః
19 పార్షతశ చ రతః శరేష్ఠొ ధర్మపుత్రశ చ పాణ్డవః
థరొణస్య పశ్యతః సైన్యం గాఙ్గేయస్య చ పశ్యతః
జఘ్నతుర విశిఖైస తీక్ష్ణైః పరానీక విశాతనైః
20 థరవమాణం తు తత సైన్యం తవ పుత్రస్య సంయుగే
నాశక్నుతాం వారయితుం భీష్మథ్రొణౌ మహారదౌ
21 వార్యమాణం హి భీష్మేణ థరొణేన చ విశాం పతే
విథ్రవత్య ఏవ తత సైన్యం పశ్యతొర థరొణ భీష్మయొః
22 తతొ రదసహస్రేషు విథ్రవత్సు తతస తతః
తావ ఆస్దితావ ఏకరదం సౌభథ్ర శినిపుంగవౌ
సౌబలీం సమరే సేనాం శాతయేతాం సమన్తతః
23 శుశుభాతే తథా తౌ తు శైనేయ కురుపుంగవౌ
అమావాస్యాం గతౌ యథ్వత సొమసూర్యౌ నభస్తలే
24 అర్జునస తు తతః కరుథ్ధస తవ సైన్యం విశాం పతే
వవర్ష శరవర్షేణ ధారాభిర ఇవ తొయథః
25 వధ్యమానం తతస తత తు శరైః పార్దస్య సంయుగే
థుథ్రావ కౌరవం సైన్యం విషాథభయకమ్పితమ
26 థరవతస తాన సమాలొక్య భీష్మథ్రొణౌ మహారదౌ
నయవారయేతాం సంరబ్ధౌ థుర్యొధనహితైషిణౌ
27 తతొ థుర్యొధనొ రాజా సమాశ్వస్య విశాం పతే
నయవర్తయత తత సైన్యం థరవమాణం సమన్తతః
28 యత్ర యత్ర సుతం తుభ్యం యొ యః పశ్యతి భారత
తత్ర తత్ర నయవర్తన్త కషత్రియాణాం మహారదాః
29 తాన నివృత్తాన సమీక్ష్యైవ తతొ ఽనయే ఽపీతరే జనాః
అన్యొన్యస్పర్ధయా రాజఁల లజ్జయాన్యే ఽవతస్దిరే
30 పునరావర్తతాం తేషాం వేగ ఆసీథ విశాం పతే
పూర్యతః సాగరస్యేవ చన్థ్రస్యొథయనం పరతి
31 సంనివృత్తాంస తతస తాంస తు థృష్ట్వా రాజా సుయొధనః
అబ్రవీత తవరితొ గత్వా భీష్మం శాంతనవం వచః
32 పితామహ నిబొధేథం యత తవా వక్ష్యామి భారత
నానురూపమ అహం మన్యే తవయి జీవతి కౌరవ
33 థరొణే చాస్త్రవిథాం శరేష్ఠే సపుత్రే స సుహృజ్జనే
కృపే చైవ మహేష్వాసే థరవతీయం వరూదినీ
34 న పాణ్డవాః పరతిబలాస తవ రాజన కదం చన
తదా థరొణస్య సంగ్రామే థరౌణేశ చైవ కృపస్య చ
35 అనుగ్రాహ్యాః పాణ్డుసుతా నూనం తవ పితామహ
యదేమాం కషమసే వీరవధ్యమానాం వరూదినీమ
36 సొ ఽసమి వాచ్యస తవయా రాజన పూర్వమ ఏవ సమాగమే
న యొత్స్యే పాణ్డవాన సంఖ్యే నాపి పార్షత సాత్యకీ
37 శరుత్వా తు వచనం తుభ్యమ ఆచార్యస్య కృపస్య చ
కర్ణేన సహితః కృత్యం చిన్తయానస తథైవ హి
38 యథి నాహం పరిత్యాజ్యొ యువాభ్యామ ఇహ సంయుగే
విక్రమేణానురూపేణ యుధ్యేతాం పురుషర్షభౌ
39 ఏతచ ఛరుత్వా వచొ భీష్మః పరహసన వై ముహుర ముహుః
అబ్రవీత తనయం తుభ్యం కరొధాథ ఉథ్వృత్య చక్షుషీ
40 బహుశొ హి మయా రాజంస తద్యమ ఉక్తం హితం వచః
అజేయాః పాణ్డవా యుథ్ధే థేవైర అపి స వాసవైః
41 యత తు శక్యం మయా కర్తుం వృథ్ధేనాథ్య నృపొత్తమ
కరిష్యామి యదాశక్తి పరేక్షేథానీం స బాన్ధవః
42 అథ్య పాణ్డుసుతాన సర్వాన స సైన్యాన సహ బన్ధుభిః
మిషతొ వారయిష్యామి సర్వలొకస్య పశ్యతః
43 ఏవమ ఉక్తే తు భీష్మేణ పుత్రాస తవ జనేశ్వర
థధ్ముః శఙ్ఖాన ముథా యుక్తా భేరీశ చ జఘ్నిరే భృశమ
44 పాణ్డవాపి తతొ రాజఞ శరుత్వా తం నినథం మహత
థధ్ముః శఙ్ఖాంశ చ భేరీశ చ మురజాంశ చ వయనాథయన