భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 37

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 37)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 శరీభగవాన ఉవాచ
ఊర్ధ్వమూలమ అధఃశాఖమ అశ్వత్దం పరాహుర అవ్యయమ
ఛన్థాంసి యస్య పర్ణాని యస తం వేథ స వేథవిత
2 అధశ చొర్ధ్వం పరసృతాస తస్య శాఖా; గుణప్రవృథ్ధా విషయప్రవాలాః
అధశ చ మూలాన్య అనుసంతతాని; కర్మానుబన్ధీని మనుష్యలొకే
3 న రూపమ అస్యేహ తదొపలభ్యతే; నాన్తొ న చాథిర న చ సంప్రతిష్ఠా
అశ్వత్దమ ఏనం సువిరూఢమూలమ; అసఙ్గశస్త్రేణ థృఢేన ఛిత్త్వా
4 తతః పథం తత్పరిమార్గితవ్యం; యస్మిన గతా న నివర్తన్తి భూయః
తమ ఏవ చాథ్యం పురుషం పరపథ్యే; యతః పరవృత్తిః పరసృతా పురాణీ
5 నిర్మానమొహా జితసఙ్గథొషా; అధ్యాత్మనిత్యా వినివృత్తకామాః
థవన్థ్వైర విముక్తాః సుఖథుఃఖసంజ్ఞైర; గచ్ఛన్త్య అమూఢాః పథమ అవ్యయం తత
6 న తథ భాసయతే సూర్యొ న శశాఙ్కొ న పావకః
యథ గత్వా న నివర్తన్తే తథ ధామ పరమం మమ
7 మమైవాంశొ జీవలొకే జీవభూతః సనాతనః
మనఃషష్ఠానీన్థ్రియాణి పరకృతిస్దాని కర్షతి
8 శరీరం యథ అవాప్నొతి యచ చాప్య ఉత్క్రామతీశ్వరః
గృహీత్వైతాని సంయాతి వాయుర గన్ధాన ఇవాశయాత
9 శరొత్రం చక్షుః సపర్శనం చ రసనం ఘరాణమ ఏవ చ
అధిష్ఠాయ మనశ చాయం విషయాన ఉపసేవతే
10 ఉత్క్రామన్తం సదితం వాపి భుఞ్జానం వా గుణాన్వితమ
విమూఢా నానుపశ్యన్తి పశ్యన్తి జఞానచక్షుషః
11 యతన్తొ యొగినశ చైనం పశ్యన్త్య ఆత్మన్య అవస్దితమ
యతన్తొ ఽపయ అకృతాత్మానొ నైనం పశ్యన్త్య అచేతసః
12 యథ ఆథిత్యగతం తేజొ జగథ భాసయతే ఽఖిలమ
యచ చన్థ్రమసి యచ చాగ్నౌ తత తేజొ విథ్ధి మామకమ
13 గామ ఆవిశ్య చ భూతాని ధారయామ్య అహమ ఓజసా
పుష్ణామి చౌషధీః సర్వాః సొమొ భూత్వా రసాత్మకః
14 అహం వైశ్వానరొ భూత్వా పరాణినాం థేహమ ఆశ్రితః
పరాణాపానసమాయుక్తః పచామ్య అన్నం చతుర్విధమ
15 సర్వస్య చాహం హృథి సంనివిష్టొ; మత్తః సమృతిర జఞానమ అపొహనం చ
వేథైశ చ సర్వైర అహమ ఏవ వేథ్యొ; వేథాన్తకృథ వేథవిథ ఏవ చాహమ
16 థవావ ఇమౌ పురుషౌ లొకే కషరశ చాక్షర ఏవ చ
కషరః సర్వాణి భూతాని కూటస్దొ ఽకషర ఉచ్యతే
17 ఉత్తమః పురుషస తవ అన్యః పరమాత్మేత్య ఉథాహృతః
యొ లొకత్రయమ ఆవిశ్య బిభర్త్య అవ్యయ ఈశ్వరః
18 యస్మాత కషరమ అతీతొ ఽహమ అక్షరాథ అపి చొత్తమః
అతొ ఽసమి లొకే వేథే చ పరదితః పురుషొత్తమః
19 యొ మామ ఏవమ అసంమూఢొ జానాతి పురుషొత్తమమ
స సర్వవిథ భజతి మాం సర్వభావేన భారత
20 ఇతి గుహ్యతమం శాస్త్రమ ఇథమ ఉక్తం మయానఘ
ఏతథ బుథ్ధ్వా బుథ్ధిమాన సయాత కృతకృత్యశ చ భారత