భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 16

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 16)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
తవథ యుక్తొ ఽయమ అనుప్రశ్నొ మహారాజ యదార్హసి
న తు థుర్యొధనే థొషమ ఇమమ ఆసక్తుమ అర్హసి
2 య ఆత్మనొ థుశ్చరితాథ అశుభం పరాప్నుయాన నరః
ఏనసా తేన నాన్యం స ఉపాశఙ్కితుమ అర్హతి
3 మహారాజ మనుష్యేషు నిన్థ్యం యః సర్వమ ఆచరేత
స వధ్యః సర్వలొకస్య నిన్థితాని సమాచరన
4 నికారొ నికృతిప్రజ్ఞైః పాణ్డవైస తవత్ప్రతీక్షయా
అనుభూతః సహామాత్యైః కషాన్తం చ సుచిరం వనే
5 హయానాం చ గజానాం చ శూరాణాం చామితౌజసామ
పరత్యక్షం యన మయా థృష్టం థృష్టం యొగబలేన చ
6 శృణు తత పృదివీపాల మా చ శొకే మనః కృదాః
థిష్టమ ఏతత పురా నూనమ ఏవం భావి నరాధిప
7 నమస్కృత్వా పితుస తే ఽహం పారాశర్యాయ ధీమతే
యస్య పరసాథాథ థివ్యం మే పరాప్తం జఞానమ అనుత్తమమ
8 థృష్టిశ చాతీన్థ్రియా రాజన థూరాచ ఛరవణమ ఏవ చ
పరచిత్తస్య విజ్ఞానమ అతీతానాగతస్య చ
9 వయుత్దితొత్పత్తివిజ్ఞానమ ఆకాశే చ గతిః సథా
శస్త్రైర అసఙ్గొ యుథ్ధేషు వరథానాన మహాత్మనః
10 శృణు మే విస్తరేణేథం విచిత్రం పరమాథ్భుతమ
భారతానాం మహథ యుథ్ధం యదాభూల లొమహర్షణమ
11 తేష్వ అనీకేషు యత తేషు వయూఢేషు చ విధానతః
థుర్యొధనొ మహారాజ థుఃశాసనమ అదాబ్రవీత
12 థుఃశాసన రదాస తూర్ణం యుజ్యన్తాం భీష్మరక్షిణః
అనీకాని చ సర్వాణి శీఘ్రం తవమ అనుచొథయ
13 అయం మా సమనుప్రాప్తొ వర్షపూగాభిచిన్తితః
పాణ్డవానాం స సైన్యానాం కురూణాం చ సమాగమః
14 నాతః కార్యతమం మన్యే రణే భీష్మస్య రక్షణాత
హన్యాథ గుప్తొ హయ అసౌ పార్దాన సొమకాంశ చ స సృఞ్జయాన
15 అబ్రవీచ చ విశుథ్ధాత్మా నాహం హన్యాం శిఖణ్డినమ
శరూయతే సత్రీ హయ అసౌ పూర్వం తస్మాథ వర్జ్యొ రణే మమ
16 తస్మాథ భీష్మొ రక్షితవ్యొ విశేషేణేతి మే మతిః
శిఖణ్డినొ వధే యత్తాః సర్వే తిష్ఠన్తు మామకాః
17 తదా పరాచ్యాశ పరతీచ్యాశ చ థాక్షిణాత్యొత్తరా పదాః
సర్వశస్త్రాస్త్రకుశలాస తే రక్షన్తు పితామహమ
18 అరక్ష్యమాణం హి వృకొ హన్యాత సింహం మహాబలమ
మా సింహం జమ్బుకేనేవ ఘాతయామః శిఖణ్డినా
19 వామం చక్రం యుధామన్యుర ఉత్తమౌజాశ చ థక్షిణమ
గొప్తారౌ ఫల్గునస్యైతౌ ఫల్గునొ ఽపి శిఖణ్డినః
20 సంరక్ష్యమాణః పార్దేన భీష్మేణ చ వివర్జితః
యదా న హన్యాథ గాఙ్గేయం థుఃశాసన తదా కురు
21 తతొ రజన్యాం వయుష్టాతాం శబ్థః సమభవన మహాన
కరొశతాం భూమిపాలానాం యుజ్యతాం యుజ్యతామ ఇతి
22 శఙ్ఖథున్థుభినిర్ఘొషైః సింహనాథైశ చ భారత
హయహేషిత శబ్థైశ చ రదనేమి సవనైస తదా
23 గజానాం బృంహతాం చైవ యొధానాం చాభిగర్జతామ
కష్వేడితాస్ఫొటితొత్క్రుష్టైస తుములం సర్వతొ ఽభవత
24 ఉథతిష్ఠన మహారాజ సర్వం యుక్తమ అశేషతః
సూర్యొథయే మహత సైన్యం కురుపాణ్డవసేనయొః
తవ రాజేన్థ్ర పుత్రాణాం పాణ్డవానాం తదైవ చ
25 తత్ర నాగా రదాశ చైవ జామ్బూనథపరిష్కృతాః
విభ్రాజమానా థృశ్యన్తే మేఘా ఇవ స విథ్యుతః
26 రదానీకాన్య అథృశ్యన్త నగరాణీవ భూరిశః
అతీవ శుశుభే తత్ర పితా తే పూర్ణచన్థ్రవత
27 ధనుర్భిర ఋష్టిభిః ఖడ్గైర గథాభిః శక్తితొమరైః
యొధాః పరహరణైః శుభ్రైః సవేష్వ అనీకేష్వ అవస్దితాః
28 గజా రదాః పథాతాశ చ తురగాశ చ విశాం పతే
వయతిష్ఠన వాగురాకారాః శతశొ ఽద సహస్రశః
29 ధవజా బహువిధాకారా వయథృశ్యన్త సముచ్ఛ్రితాః
సవేషాం చైవ పరేషాం చ థయుతిమన్తః సహస్రశః
30 కాఞ్చనా మణిచిత్రాఙ్గా జవలన్త ఇవ పావకాః
అర్చిష్మన్తొ వయరొచన్త ధవజా రాజ్ఞాం సహస్రశః
31 మహేన్థ్ర కేతవః శుభ్రా మహేన్థ్ర సథనేష్వ ఇవ
సంనథ్ధాస తేషు తే వీరా థథృశుర యుథ్ధకాఙ్క్షిణః
32 ఉథ్యతైర ఆయుధైర చిత్రాస తలబథ్ధాః కలాపినః
ఋషభాక్షా మనుష్యేన్థ్రాశ చమూముఖగతా బభుః
33 శకునిః సౌబలః శల్యః సౌన్ధవొ ఽద జయథ్రదః
విన్థానువిన్థావ ఆవన్త్యౌ కామ్బొజశ చ సుథక్షిణః
34 శరుతాయుధశ చ కాలిఙ్గొ జయత్సేనశ చ పార్దివః
బృహథ్బలశ చ కౌశల్యః కృతవర్మా చ సత్వతః
35 థశైతే పురుషవ్యాఘ్రః శూరాః పరిఘబాహవః
అక్షౌహిణీనాం పతయొ యజ్వానొ భూరిథక్షిణాః
36 ఏతే చాన్యే చ బహవొ థుర్యొధన వశానుగాః
రాజానొ రాజపుత్రాశ చ నీతిమన్తొ మహాబలాః
37 సంనథ్ధాః సమథృశ్యన్త సవేష్వ అనీకేష్వ అవస్దితాః
బథ్ధకృష్ణాజినాః సర్వే ధవజినొ ముఞ్జ మాలినః
38 సృష్టా థుర్యొధనస్యార్దే బరహ్మలొకాయ థీక్షితాః
సమృథ్ధా థశవాహిన్యః పరిగృహ్య వయవస్దితాః
39 ఏకాథశీ ధార్తరాష్ట్రీ కౌరవాణాం మహాచమూః
అగ్రతః సర్వసైన్యానాం యత్ర శాంతనవొ ఽగరణీః
40 శవేతొష్ణీషం శవేతహయం శవేతవర్మాణమ అచ్యుతమ
అపశ్యామ మహారాజ భీష్మం చన్థ్రమ ఇవొథితమ
41 హేమతాలధ్వజం భీష్మం రాజతే సయన్థనే సదితమ
శవేతాభ్ర ఇవ తీక్ష్ణాంశుం థథృశుః కురుపాణ్డవాః
42 థృష్ట్వా చమూముఖే భీష్మం సమకమ్పన్త పాణ్డవాః
సృఞ్జయాశ చ మహేష్వాసా ధృష్టథ్యుమ్నపురొగమాః
43 జృమ్భమాణం మహాసింహం థృష్ట్వా కషుథ్రమృగా యదా
ధృష్టథ్యుమ్నముఖాః సర్వే సముథ్వివిజిరే ముహుః
44 ఏకాథశైతాః శరీజుష్టా వాహిన్యస తవ భారత
పాణ్డవానాం తదా సప్త మహాపురుషపాలితాః
45 ఉన్మత్తమకరావర్తౌ మహాగ్రాహసమాకులౌ
యుగాన్తే సముపేతౌ థవౌ థృశ్యేతే సాగరావ ఇవ
46 నైవ నస తాథృశొ రాజన థృష్టపూర్వొ న చ శరుతః
అనీకానాం సమేతానాం సమవాయస తదావిధః