భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 10
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 10) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [ధృ]
యథ ఇథం భారతం వర్షం యత్రేథం మూర్ఛితం బలమ
యత్రాతిమాత్రం లుబ్ధొ ఽయం పుత్రొ థుర్యొధనొ మమ
2 యత్ర గృథ్ధాః పాణ్డుసుతా యత్ర మే సజ్జతే మనః
ఏతన మే తత్త్వమ ఆచక్ష్వ కుశలొ హయ అసి సంజయ
3 [స]
న తత్ర పాణ్డవా గృథ్ధాః శృణు రాజన వచొ మమ
గృథ్ధొ థుర్యొధనస తత్ర శకునిశ చాపి సౌబలః
4 అపరే కషత్రియాశ చాపి నానాజనపథేశ్వరాః
యే గృథ్ధా భారతే వర్షే న మృష్యన్తి పరస్పరమ
5 అత్ర తే వర్ణయిష్యామి వర్షం భారత భారతమ
పరియమ ఇన్థ్రస్య థేవస్య మనొర వైవస్వతస్య చ
6 పృదొశ చ రాజన వైన్యస్య తదేక్ష్వాకొర మహాత్మనః
యయాతేర అమ్బరీషస్య మాన్ధాతుర నహుషస్య చ
7 తదైవ ముచుకున్థస్య శిబేర ఔశీనరస్య చ
ఋషభస్య తదైలస్య నృగస్య నృపతేస తదా
8 అన్యేషాం చ మహారాజ కషత్రియాణాం బలీయసామ
సర్వేషామ ఏవ రాజేన్థ్ర పరియం భారత భారతమ
9 తత తే వర్షం పరవక్ష్యామి యదా శుతమ అరింథమ
శృణు మే గథతొ రాజన యన మాం తవం పరిపృచ్ఛసి
10 మహేన్థ్రొ మలయః సహ్యః శుక్తిమాన ఋక్షవాన అపి
విన్ధ్యశ చ పారియాత్రశ చ సప్తైతే కులపర్వతాః
11 తేషాం సహస్రశొ రాజన పర్వతాస తు సమీపతః
అభిజ్ఞాతాః సారవన్తొ విపులాశ చిత్రసానవః
12 అన్యే తతొ ఽపరిజ్ఞాతా హరస్వా హరస్వొపజీవినః
ఆర్యా మలేచ్ఛాశ చ కౌరవ్య తైర మిశ్రాః పురుషా విభొ
13 నథీః పిబన్తి బహులా గఙ్గాం సిన్ధుం సరస్వతీమ
గొథావరీం నర్మథాం చ బాహుథాం చ మహానథీమ
14 శతథ్రుం చన్థ్రభాగాం చ యమునాం చ మహానథీమ
థృషథ్వతీం విపాశాం చ విపాపాం సదూలవాలుకామ
15 నథీం వేత్రవతీం చైవ కృష్ణ వేణాం చ నిమ్నగామ
ఇరావతీం వితస్తాం చ పయొష్ణీం థేవికామ అపి
16 వేథ సమృతిం వేతసినీం తరిథివామ ఇష్కు మాలినీమ
కరీషిణీం చిత్రవహాం చిత్రసేనాం చ నిమ్నగామ
17 గొమతీం ధూతపాపాం చ వన్థనాం చ మహానథీమ
కౌశికీం తరిథివాం కృత్యాం విచిత్రాం లొహతారిణీమ
18 రదస్దాం శతకుమ్భాం చ సరయూం చ నరేశ్వర
చర్మణ్వతీం వేత్రవతీం హస్తిసొమాం థిశం తదా
19 శతావరీం పయొష్ణీం చ పరాం భైమరదీం తదా
కావేరీం చులుకాం చాపి వాపీం శతబలామ అపి
20 నిచీరాం మహితాం చాపి సుప్రయొగాం నరాధిప
పవిత్రాం కుణ్డలాం సిన్ధుం వాజినీం పురమాలినీమ
21 పూర్వాభిరామాం వీరాం చ భీమామ ఓఘవతీం తదా
పలాశినీం పాపహరాం మహేన్థ్రం పిప్పలావతీమ
22 పారిషేణామ అసిక్నీం చ సరలాం భారమర్థినీమ
పురుహీం పరవరాం మేనాం మొఘాం ఘృతవతీం తదా
23 ధూమత్యామ అతికృష్ణాం చ సూచీం ఛావీం చ కౌరవ
సథానీరామ అధృష్యాం చ కుశ ధారాం మహానథీమ
24 శశికాన్తాం శివాం చైవ తదా వీరవతీమ అపి
వాస్తుం సువాస్తుం గౌరీం చ కమ్పనాం స హిరణ్వతీమ
25 హిరణ్వతీం చిత్రవతీం చిత్రసేనాం చ నిమ్నగామ
రదచిత్రాం జయొతిరదాం విశ్వామిత్రాం కపిఞ్జలామ
26 ఉపేన్థ్రాం బహులాం చైవ కుచరామ అమ్బువాహినీమ
వైనన్థీం పిఞ్జలాం వేణ్ణాం తుఙ్గవేణాం మహానథీమ
27 విథిశాం కృష్ణ వేణ్ణాం చ తామ్రాం చ కపిలామ అపి
శలుం సువామాం వేథాశ్వాం హరిస్రావాం మహాపగామ
28 శీఘ్రాం చ పిచ్ఛిలాం చైవ భారథ్వాజీం చ నిమ్నగామ
కౌశికీం నిమ్నగాం శొణాం బాహుథామ అద చన్థనామ
29 థుర్గామ అన్తఃశిలాం చైవ బరహ్మ మేధ్యాం బృహథ్వతీమ
చరక్షాం మహిరొహీం చ తదా జమ్బునథీమ అపి
30 సునసాం తమసాం థాసీం తరసామ అన్యాం వరాణసీమ
లొలొథ్ధృత కరాం చైవ పూర్ణాశాం చ మహానథీమ
31 మానవీం వృషభాం చైవ మహానథ్యొ జనాధిప
సథా నిరామయాం వృత్యాం మన్థగాం మన్థవాహినీమ
32 బరహ్మాణీం చ మహాగౌరీం థుర్గామ అపి చ భారత
చిత్రొపలాం చిత్రబర్హాం మజ్జుం మకరవాహినీమ
33 మన్థాకినీం వైతరణీం కొకాం చైవ మహానథీమ
శుక్తిమతీమ అరణ్యాం చ పుష్పవేణ్య ఉత్పలావతీమ
34 లొహిత్యాం కరతొయాం చ తదైవ వృషభఙ్గినీమ
కుమారీమ ఋషికుల్యాం చ బరహ్మ కుల్యాం చ భారత
35 సరస్వతీః సుపుణ్యాశ చ సర్వా గఙ్గాశ చ మారిష
విశ్వస్య మాతరః సర్వాః సర్వాశ చైవ మహాబలాః
36 తదా నథ్యస తవ అప్రకాశాః శతశొ ఽద సహస్రశః
ఇత్య ఏతాః సరితొ రాజన సమాఖ్యాతా యదా సమృతి
37 అత ఊర్ధ్వం జనపథాన నిబొధ గథతొ మమ
తత్రేమే కురుపాఞ్చాలాః శాల్వ మాథ్రేయ జాఙ్గలాః
38 శూరసేనాః కలిఙ్గాశ చ బొధా మౌకాస తదైవ చ
మత్స్యాః సుకుట్యః సౌబల్యాః కున్తలాః కాశికొశలాః
39 చేథివత్సాః కరూషాశ చ భొజాః సిన్ధుపులిన్థకాః
ఉత్తమౌజా థశార్ణాశ చ మేకలాశ చొత్కలైః సహ
40 పాఞ్చాలాః కౌశికాశ చైవ ఏకపృష్ఠా యుగం ధరాః
సౌధా మథ్రా భుజిఙ్గాశ చ కాశయొ ఽపరకాశయః
41 జఠరాః కుక్కుశాశ చైవ సుథాశార్ణాశ చ భారత
కున్తయొ ఽవన్తయశ చైవ తదైవాపరకున్తయః
42 గొవిన్థా మన్థకాః షణ్డా విథర్భానూపవాసికాః
అశ్మకాః పాంసురాష్ట్రాశ చ గొప రాష్ట్రాః పనీతకాః
43 ఆథి రాష్ట్రాః సుకుట్టాశ చ బలిరాష్ట్రం చ కేవలమ
వానరాస్యాః పరవాహాశ చ వక్రా వక్రభయాః శకాః
44 విథేహకా మాగధాశ చ సుహ్మాశ చ విజయాస తదా
అఙ్గా వఙ్గాః కలిఙ్గాశ చ యకృల లొమాన ఏవ చ
45 మల్లాః సుథేష్ణాః పరాహూతాస తదా మాహిష కార్షికాః
వాహీకా వాటధానాశ చ ఆభీరాః కాలతొయకాః
46 అపరన్ధ్రాశ చ శూథ్రాశ చ పహ్లవాశ చర్మ ఖణ్డికాః
అటవీ శబరాశ చైవ మరు భౌమాశ చ మారిష
47 ఉపావృశ్చానుపావృశ్చ సురాష్ట్రాః కేకయాస తదా
కుట్టాపరాన్తా థవైధేయాః కాక్షాః సాముథ్ర నిష్కుటాః
48 అన్ధ్రాశ చ బహవొ రాజన్న అన్తర్గిర్యాస తదైవ చ
బహిర్గిర్య ఆఙ్గమలథా మాగధా మానవర్జకాః
49 మహ్యుత్తరాః పరావృషేయా భార్గవాశ చ జనాధిప
పుణ్డ్రా భార్గాః కిరాతాశ చ సుథొష్ణాః పరముథాస తదా
50 శకా నిషాథా నిషధాస తదైవానర్తనైరృతాః
థుగూలాః పరతిమత్స్యాశ చ కుశలాః కునటాస తదా
51 తీరగ్రాహాస్తర తొయా రాజికా రమ్యకా గణాః
తిలకాః పారసీకాశ చ మధుమన్తః పరకుత్సకాః
52 కాశ్మీరాః సిన్ధుసౌవీరా గాన్ధారా థర్శకాస తదా
అభీసారా కులూతాశ చ శౌవలా బాహ్లికాస తదా
53 థర్వీకాః సకచా థర్వా వాతజామ రదొరగాః
బహు వాథ్యాశ చ కౌరవ్య సుథామానః సుమల్లికాః
54 వధ్రాః కరీషకాశ చాపి కులిన్థొపత్యకాస తదా
వనాయవొ థశా పార్శ్వా రొమాణః కుశ బిన్థవః
55 కచ్ఛా గొపాల కచ్ఛాశ చ లాఙ్గలాః పరవల్లకాః
కిరాతా బర్బరాః సిథ్ధా విథేహాస తామ్రలిఙ్గకాః
56 ఓష్ట్రాః పుణ్డ్రాః స సైరన్ధ్రాః పార్వతీయాశ చ మారిష
అదాపరే జనపథా థక్షిణా భరతర్షభ
57 థరవిడాః కేరలాః పరాచ్యా భూషికా వనవాసినః
ఉన్నత్యకా మాహిషకా వికల్పా మూషకాస తదా
58 కర్ణికాః కున్తికాశ చైవ సౌబ్ధిథా నలకాలకాః
కౌకుట్టకాస తదా చొలాః కొఙ్కణా మాలవాణకాః
59 సమఙ్గాః కొపనాశ చైవ కుకురాఙ్గథ మారిషాః
ధవజిన్య ఉత్సవ సంకేతాస తరివర్గాః సర్వసేనయః
60 తర్యఙ్గాః కేకరకాః పరొష్ఠాః పరసంచరకాస తదా
తదైవ విన్ధ్యపులకాః పులిన్థాః కల్కలైః సహ
61 మాలకా మల్లకాశ చైవ తదైవాపరవర్తకాః
కులిన్థాః కులకాశ చైవ కరణ్ఠాః కురకాస తదా
62 మూషకా సతనబాలాశ చ సతియః పత్తిపఞ్జకాః
ఆథిథాయాః సిరాలాశ చ సతూబకా సతనపాస తదా
63 హృషీవిథర్భాః కాన్తీకాస తఙ్గణాః పరతఙ్గణాః
ఉత్తరాశ చాపరే మలేచ్ఛా జనా భరతసత్తమ
64 యవనాశ చ స కామ్బొజా థారుణా మలేచ్ఛ జాతయః
సక్షథ్థ్రుహః కున్తలాశ చ హూణాః పారతకైః సహ
65 తదైవ మరధాశ చీనాస తదైవ థశ మాలికాః
కషత్రియొపనివేశాశ చ వైశ్యశూథ్ర కులాని చ
66 శూథ్రాభీరాద థరథాః కాశ్మీరాః పశుభిః సహ
ఖశికాశ చ తుఖారాశ చ పల్లవా గిరిగహ్వరాః
67 ఆత్రేయాః స భరథ్వాజాస తదైవ సతనయొషికాః
ఔపకాశ చ కలిఙ్గాశ చ కిరాతానాం చ జాతయః
68 తామరా హంసమార్గాశ చ తదైవ కరభఞ్జకాః
ఉథ్థేశ మాత్రేణ మయా థేశాః సంకీర్తితాః పరభొ
69 యదా గుణబలం చాపి తరివర్గస్య మహాఫలమ
థుహ్యేథ ధేనుః కామధుక చ భూమిః సమ్యగ అనుష్ఠితా
70 తస్యాం గృధ్యన్తి రాజానః శూరా ధర్మార్దకొవిథాః
తే తయజన్త్య ఆహవే పరాణాన రసా గృథ్ధాస తరస్వినః
71 థేవ మానుషకాయానాం కామం భూమిః పరాయణమ
అన్యొన్యస్యావలుమ్పన్తి సారమేయా ఇవామిషమ
72 రాజానొ భరతశ్రేష్ఠ భొక్తుకామా వసుంధరామ
న చాపి తృప్తిః కామానాం విథ్యతే చేహ కస్య చిత
73 తస్మాత పరిగ్రహే భూమేర యతన్తే కురుపాణ్డవాః
సామ్నా థానేన భేథేన థణ్డేనైవ చ పార్దివ
74 పితా మాతా చ పుత్రాశ చ ఖం థయౌశ చ నరపుంగవ
భూమిర భవతి భూతానాం సమ్యగ అచ్ఛిథ్ర థర్శినీ