భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 1
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 1) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [జ]
కదం యుయుధిరే వీరాః కురుపాణ్డవసొమకాః
పార్దివాశ చ మహాభాగా నానాథేశసమాగతాః
2 [వ]
యదా యుయుధిరే వీరాః కురుపాణ్డవసొమకాః
కురుక్షేత్రే తపఃక్షేత్రే శృణు తత పృదివీపతే
3 అవతీర్య కురుక్షేత్రం పాణ్డవాః సహ సొమకాః
కౌరవాన అభ్యవర్తన్త జిగీషన్తొ మహాబలాః
4 వేథాధ్యయనసంపన్నాః సర్వే యుథ్ధాభినన్థినః
ఆశంసన్తొ జయం యుథ్ధే వధం వాభిముఖా రణే
5 అభియాయ చ థుర్ధర్షాం ధార్తరాష్ట్రస్య వాహినీమ
పరాఙ్ముఖాః పశ్చిమే భాగే నయవిశన్త స సైనికాః
6 సమన్తపఞ్చకాథ బాహ్యం శిబిరాణి సహస్రశః
కారయామ ఆస విధివత కున్తీపుత్రొ యుధిష్ఠిరః
7 శూన్యేవ పృదివీ సర్వా బాలవృథ్ధావశేషితా
నిరశ్వ పురుషా చాసీథ రదకుఞ్జరవర్జితా
8 యావత తపతి సూర్యొ హి జమ్బూథ్వీపస్య మణ్డలమ
తావథ ఏవ సమావృత్తం బలం పార్దివ సత్తమ
9 ఏకస్దాః సర్వవర్ణాస తే మణ్డలం బహుయొజనమ
పర్యాక్రామన్త థేశాంశ చ నథీః శైలాన వనాని చ
10 తేషాం యుధిష్ఠిరొ రాజా సర్వేషాం పురుషర్షభ
ఆథిథేశ స వాహానాం భక్ష్యభొజ్యమ అనుత్తమమ
11 సంజ్ఞాశ చ వివిధాస తాస తాస తేషాం చక్రే యుధిష్ఠిరః
ఏవం వాథీ వేథితవ్యః పాణ్డవేయొ ఽయమ ఇత్య ఉత
12 అభిజ్ఞానాని సర్వేషాం సంజ్ఞాశ చాభరణాని చ
యొజయామ ఆస కౌరవ్యొ యుథ్ధకాల ఉపస్దితే
13 థృష్ట్వా ధవజాగ్రం పార్దానాం ధార్తరాష్ట్రొ మహామనాః
సహ సర్వైర మహీపాలైః పరత్యవ్యూహత పాణ్డవాన
14 పాణ్డురేణాతపత్రేణ ధరియమాణేన మూర్ధని
మధ్యే నాగసహస్రస్య భరాతృభిః పరివారితమ
15 థృష్ట్వా థుర్యొధనం హృష్టాః సర్వే పాణ్డవసైనికాః
థధ్ముః సర్వే మహాశఙ్ఖాన భేరీర జఘ్నుః సహస్రశః
16 తతః పరహృష్టాం సవాం సేనామ అభివీక్ష్యాద పాణ్డవాః
బభూవుర హృష్టమనసొ వాసుథేవశ చ వీర్యవాన
17 తతొ యొధాన హర్షయన్తౌ వాసుథేవధనంజయౌ
థధ్మతుః పురుషవ్యాఘ్రౌ థివ్యౌ శఙ్ఖౌ రదే సదితౌ
18 పాఞ్చజన్యస్య నిర్ఘొషం థేవథత్తస్య చొభయొః
శరుత్వా స వాహనా యొధాః శకృన మూత్రం పరసుస్రువుః
19 యదా సింహస్య నథతః సవనం శరుత్వేతరే మృగాః
తరసేయుస తథ్వథ ఏవాసీథ ధార్తరాష్ట్ర బలం తథా
20 ఉథతిష్ఠథ రజొ భౌమం న పరాజ్ఞాయత కిం చన
అన్తర ధీయత చాథిత్యః సైన్యేన రజసావృతః
21 వవర్ష చాత్ర పర్జన్యొ మాంసశొణితవృష్టిమాన
వయుక్షన సర్వాణ్య అనీకాని తథ అథ్భుతమ ఇవాభవత
22 వాయుస తతః పరాథురభూన నీచైః శర్కర కర్షణః
వినిఘ్నంస తాన్య అనీకాని విధమంశ చైవ తథ రజః
23 ఉభే సేనే తథా రాజన యుథ్ధాయ ముథితే భృశమ
కురుక్షేత్రే సదితే యత్తే సాగరక్షుభితొపమే
24 తయొస తు సేనయొర ఆసీథ అథ్భుతః స సమాగమః
యుగాన్తే సమనుప్రాప్తే థవయొః సాగరయొర ఇవ
25 శూన్యాసీత పృదివీ సర్వా బాలవృథ్ధావశేషితా
తేన సేనా సమూహేన సమానీతేన కౌరవైః
26 తతస తే సమయం చక్రుః కురుపాణ్డవసొమకాః
ధర్మాంశ చ సదాపయామ ఆసుర యుథ్ధానాం భరతర్షభ
27 నివృత్తే చైవ నొ యుథ్ధే పరీతిశ చ సయాత పరస్పరమ
యదా పురం యదాయొగం న చ సయాచ ఛలనం పునః
28 వాచా యుథ్ధే పరవృత్తే నొ వాచైవ పరతియొధనమ
నిష్క్రాన్తః పృతనా మధ్యాన న హన్తవ్యః కదం చన
29 రదీ చ రదినా యొధ్యొ గజేన గజధూర గతః
అశ్వేనాశ్వీ పథాతిశ చ పథాతేనైవ భారత
30 యదాయొగం యదా వీర్యం యదొత్సాహం యదా వయః
సమాభాష్య పరహర్తవ్యం న విశ్వస్తే న విహ్వలే
31 పరేణ సహ సంయుక్తః పరమత్తొ విముఖస తదా
కషీణశస్త్రొ వివర్మా చ న హన్తవ్యః కదం చన
32 న సూతేషు న ధుర్యేషు న చ శస్త్రొపనాయిషు
న భేరీశఙ్ఖవాథేషు పరహర్తవ్యం కదం చన
33 ఏవం తే సమయం కృత్వా కురుపాణ్డవసొమకాః
విస్మయం పరమం జగ్ముః పరేక్షమాణాః పరస్పరమ
34 నివిశ్య చ మహాత్మానస తతస తే పురుషర్షభాః
హృష్టరూపాః సుమనసొ బభూవుః సహ సైనికాః