పీఠిక
రామతారకశతకము రచించినకవి పేరు నివాసము కాలము నెఱుంగనగు నాధారము లీశతకమున లేవు. ఈశతకములో తొంబది తొమ్మిది పద్యములు మాత్రమే కనుపించుటవలన నింకను గొన్నిపద్యములు లభింపవలసియున్నవనియుఁ బ్రత్యంతరసహాయమునఁ బరిశోధించిన కడమపద్యములతోఁబాటు కవిచరిత్రముగల పద్యముగూడ లభించు నేమోయని తోఁచుచున్నది. భాషాభిమానులగు సోదరులలో నీశతకమాతృకలు గలవారు మిగిలిన పద్యములను జూచి పంపుదురేని కృతజ్ఞతాపూర్వకముగఁ బరిగ్రహించి ప్రకటించెదము.
ఈశతకము వ్రాసినవాఁ డొకపరమభక్తుడు. శ్రీరామనామామృతపానముపై మక్కువ దీఱక తనకు వచ్చిరానికవితతో శతకము రచించి కృతార్థుఁడయ్యెను. ఈశతకకర్త కవితానైపుణ్యము గలవాఁడు కాడు. భావముల గ్రహించి సుశబ్దముల సమకూర్చి కవితాసుందరి నలంకరించుటయే కవికర్తవ్య
రామభక్తులు పెక్కం డ్రీశతకము భక్తిశ్రద్ధలతోఁ బఠించుటఁ జూచి జనాకర్షణమగు నీశతకమును కవ్యభిప్రాయానుగుణముగ ముద్రించితిమి.
శ్రీరామతారకశతకము
సీ.
శ్రీరామనామమే శృంగారవర్ణన
గీ.
అనుచు బ్రహ్మాదిసురలెల్ల ననుదినంబు
1
సీ.
శ్రీరామ నాయొక్క జిహ్వపై మీనామ
యుక్తియు బుద్ధియు నూహ దాసున కిచ్చి
గీ.
బలుకు పలుకించు వేవేగ పరమపురుష
2
సీ.
నరులార సేయుఁడీ నారాయణజపంబు
గీ.
పెక్కుమార్గంబులను బోక ప్రేమచేత
3
సీ.
తలఁచుఁడీ జనులార తారకనామంబు
హరినామకీర్తన లందందు సేయుఁడీ
గీ.
కలియుగంబున జనులార కష్టపడక
4
సీ.
ఓపియోపక నైన నొక్కసారైనను
గీ.
నీదునామంబు బలుకుట నిఖిలసుఖము
5
సీ.
నీనామమే కదా నిఖిలశాస్త్రము లెల్ల
నీనామమేకదా నిర్మలాత్ముల జేయ
గీ.
తునిమి భేదించు దారిద్ర్యదుఃఖమెల్ల
6
సీ.
హరిరామ నీవు నాయంతరంగమునందు
గీ.
నిష్ఠ యీరీతి నిజముగా నిలిచెనేని
7
సీ.
కామితార్థము నిచ్చు కామధేనువుగల్గ
కల్యాణ మొసఁగెడి కల్పవృక్షము గల్గ
గీ.
తారతమ్యంబు లేరీతి తథ్యమనుచు
8
సీ.
భూపతి యైపుట్టి భూమి యేలఁగవచ్చు
గీ.
మగుడ జన్మంబు రాకుండ మాయ గెలుచు
9
సీ.
సతమని దేహంబు సంతసిల్లఁగ నేల
విభవంబు జూడకు విశ్వంబులోపల
గీ.
అనుచు తలపోసి బుధు లెల్ల యాశ లుడిగి
10
సీ.
ఆవేళ యమునిచే నాపదబడలేక
గీ.
దెలిసె మీకృప నా కెల్ల తేటపఱిచె
11
సీ.
పరము దప్పక ధర్మవర్తన వర్తించి
శాంతదయాగురుస్వాముల మది నుంచి
మఱచి యేమియుఁ గోరక మర్మ మెల్ల
12
సీ.
హరినామకీర్తన లానాడు చేసిన
గీ.
భక్తిపుష్పంబు పక్వమై పండుఁగాక
13
సీ.
మఱిమఱి జిహ్వకు మాధుర్యమైయుండు
బుద్ధి మీతత్త్వంబు పొందఁగోరుచునుండు
గీ.
నితరనామంబు పలుకుట కింపుగాదు
14
సీ.
నీప్రభావంబులు నిగమంబులేకాని
యెన్నఁగూడని తారల నెన్నవచ్చు
15
నిన్నాశ్రయించితి నీవాఁడ ననియంటిఁ
దైవము నీవని దిక్కు నీవనియంటి
గీ.
అడుగ నెంతయు నితరుల నమరవంద్య
16
సీ.
యెచ్చోట హరికథ లచ్చోట సిద్ధించు
నీదుభక్తునిగుణములు నిర్ణయింప
17
సీ.
పదివేలగోవులు ప్రతిదినం బొసఁగిన
బెక్కుయాగంబులు ప్రేమతో జేసిన
గీ.
దుల్యమగునట్టి మీనామతుల్యమునకు
18
సీ.
నాపాలిదైవమ నామనంబున నిన్నుఁ
గీ.
బెంచి పోషించు కాపాడు పెద్ద వనుచుఁ
19
సీ.
బహుజన్మముల నెత్తి బాధనొందఁగ నేల
అస్మదాదులకొఱ కనృతమాడఁగ నేల
గీ.
దనువు తథ్యంబు గాదని తత్వవిదులు
20
సీ.
ఈప్సితార్థము లిచ్చి యిహమందు రక్షించి
గీ.
యొరుల యాచింప సేవింప నోర్వ లేక
21
సీ.
మూఢుల రక్షించి మోక్షమిచ్చుట కీర్తి
సామాన్యజీవుల సంతసించుట కీర్తి
గీ.
పెద్దలైనట్టి సంసారపామరులకు
22
సీ.
జంతుజాలమునందె జన్మించి కొన్నాళ్లు
గీ.
వేదశాస్త్రంబులన్నియు వెదకిచూచి
23
సీ.
దశరథాత్మజ నీకు దండంబు దండంబు
నీలమేఘశ్యామ నీకు సాష్టాంగంబు
గీ.
అనుచు వర్ణించి భజియించి యాత్మ దలఁచి
24
సీ.
భానువంశమునందుఁ బ్రభుఁడవై జన్మించి
గీ.
వాయుసుతు చేత జానకివార్త దెలిసి
25
సీ.
దేహంబు విడుచుట దినము తా నెఱుఁగఁడు
గీ.
నందు బ్రహ్మంబు తానగు టరయలేక
26
సీ.
నీతి యెఱుంగవు నిందకు నోడవు
పేరుపే రొక్కటి నిలుచుట యొక్కటి
గీ.
మనను నీరీతి వర్తించు మందమతివి
27
సీ.
యమునిచే బాధల నెట్లోర్వఁగావచ్చు
గీ.
తెలిసి వర్ణించు మిప్పుడే తెలివి గలిగి
28
సీ.
మఱిమఱి నాయొక్క మర్మకర్మంబులు
గురుశిష్యఁడయినట్టి గురువును గనుగొని
గీ.
విన్నవించెద నావార్త విమలచరిత
29
సీ.
ఎన్నిజన్మంబుల నెత్తికి నేనని
గీ.
బ్రహ్మ యీరీతివాఁడని పలుకవచ్చుఁ
30
సీ.
జపము దేవార్చన చెందనట్టి మతంబు
కాసు లార్జించెడి కన్యకాదానంబు
గీ.
నెంచి చూచిన నవి యెల్ల నేమిఫలము
31
సీ.
అఖిలాండకోటిబ్రహ్మాండనాయక నీవు
గీ.
జానకీనాథ మీదాసజనులయిండ్ల
32
సీ.
ఆశ్రమధర్మమం దాసనొందనివాఁడు
పరులద్రవ్యమునకై పరుగులెత్తనివాఁడు
గీ.
యోగసంసారి కీగుణ మెంచవలయుఁ
33
సీ.
విష్ణుప్రసంగముల్ విడువక విని గడు
గీ.
పుణ్యపురుషుండు భక్తుండు పూజితుండు
34
సీ.
తల్లిదండ్రులఁ గన్న తాతముత్తాతలు
పారంబు లేనట్టి పాపపుసంసార
గీ.
కనియుఁ గానంగజాలరు కర్మవశులు
35
సీ.
ఈషణత్రయమును నీక్షించి మదిలోన
గీ.
వనము పురమని కోరక వాన యనక
36
సీ.
జన్మ దాల్చుఫలము జగదీశ్వరుని మేటి
బహువత్సరంబులు బ్రతికినబ్రతుకుకు
గీ.
బాల్య కౌమార యౌవన భ్రాంతిచేత
37
సీ.
సంభ్రమించుఫలము సంసారరహితుఁడై
గీ.
చదువుఫల మిది జగమున నరులకెల్ల
38
సీ.
మధుశర్కరక్షీరదధిఘృతంబులకంటె
నవసుధాపరమాన్ననవనీతములకంటె
గీ.
రామనామంబునకు నేమి రాదు సాటి
39
సీ.
శ్రీమంతుఁ డగు రామచంద్రుని దలఁచిన
గీ.
గరుణగలయట్టి సద్గురు గలిగినట్లు
40
సీ.
ఓరాఘవా! యని యొకసారి దలఁచిన
రమణ నాలవసారి రామచంద్రా! యన
గీ.
అల్పసంతోషసులభుఁడ వగుదువయ్య
41
సీ.
బీడు మేలని రెండు క్రిందటిజన్మంబు
గీ.
బద్ధులై యుండు దుర్జనుల్ పందలగుచుఁ
42
సీ.
కర్మశేషమ్మునఁ గల్గుజన్మంబును
అనుదినంబును నరుఁ డాసక్తుఁడైనట్టి
గీ.
బరుల యాచించి పీడించి పాపమొంది
43
సీ.
రామరామాయని రంజిల్ల నావంతు
గీ.
నేను పంతంబు దప్పక నిన్ను గొలుతు
44
సీ.
గోవుమందల కోటిగోదాన మొసఁగిన
వేదశాస్త్రంబులు వెదకిచూచినగాని
గీ.
నెంచఁగా నిన్ను వశమె బ్రహ్మేంద్రులకును
45
సీ.
అల్పులమాటల కాసపడఁగ నేమి
గీ.
పామరునిమాట నెంతైన పాటి జేసి
46
సీ.
శ్రీరామనామంబు చిత్తాబ్జమున నిల్పి
పులుగురాయఁడు రఘుపుంగవు నుతియించి
గీ.
హాటకాంబరు లక్ష్మీశు నాత్మ దలఁచి
47
సీ.
సకలభూతవ్రాత సంఘవిధ్వంసంబు
గీ.
సకలమునిజనచిత్తాబ్జసౌరభృంగ
48
సీ.
గాధినందనుయజ్ఞకార్యంబు సమకూర్పఁ
గీ.
నిట్టి కార్ముకదీక్షాధురీణుఁ డయిన
49
సీ.
నాముద్దులయ్యను నాదేవదేవుని
గీ.
వెదకి కీర్తించి హర్షించి వేడుకొనిన
50
సీ.
చెడిపోక నామాట చిత్తమం దుంచుఁడీ
రాకపోకలనైన రమ్యంబుగా నైన
గీ.
సొక్కియైనను మిక్కిలిసోలియైన
51
సీ.
శ్రీజానకీనాథ శ్రీరామ గోవింద
గీ.
రామ జయరామ రఘురామ రామ రామ
52
సీ.
కడవాఁడనా నీవు కన్నులఁ జూడవు
వేఱుజేసియు సన్ను వెరపుగాఁ జూడకు
గీ.
ఆదిదేవ పరంధామ యవ్యయాత్మ
53
సీ.
చిన్నముద్దులయన్న చిన్నారిపొన్నారి
గీ.
అనుచు వేఁడితి రక్షింపు మరసి నన్ను
54
సీ.
ఎంతని వేఁడుదు నెంతని దూరుదు
చెప్పను చూడను చెవుల వినంగను
గీ.
వేషభాషలు వర్ణింప వేయినోళ్ల
55
సీ.
మాయలవాడవే మాయలన్ని యు జూడ
గీ.
యిట్టిమాయలు గట్టిగా నుర్వి నిలిపి
56
సీ.
నీచమీనములోన నీచవృత్తిని జొచ్చి
సగము సింగంబవై జగదపకారుని
గీ.
తనువు గైకొని వ్రతములు తలఁగఁజేసి
57
సీ.
కేశవదేవుని కీర్తనానలముచేఁ
గీ.
గాన గుమతులు మిమ్మును గానలేక
58
సీ.
మహిలోనఁ బొట్టకై మానవిహీనుని
నడుగఁబోయినవార లదలించి పొమ్మన్న
గీ.
దీనజనమందిరాంగణదేవభూజ
59
సీ.
ఎందుల కేగిన నేపని చేసినఁ
గీ.
భక్తిచే నిన్నుఁ దలఁచిన భాగ్యవంతు
60
సీ.
రావణుజంపిన రామభూపాలుని
ఘనజటాయువు కిచ్చె గాంభీర్యపదమని
గీ.
యట్టి త్రైలోక్యధాముని నాదరమునఁ
61
సీ.
పద్మనాభునిమీఁద పాటలు పాడుఁడీ
గీ.
నిట్టిలీలావతారుని నీశు హరిని
62
సీ.
పాఱెడిపాఱెడి బావమఱిందికి
అడవియెంగిలిమేఁత యావంత బోకుండ
గీ.
దేవు నాశ్రితధేనువు దేవదేవు
63
సీ.
కౌసల్యసుతు రాముఁ గరుణాసముద్రుని
గీ.
నెందు సేవింతు కీర్తింతు నేర్పుతోడ
64
సీ.
ఏల సేవింపరో యేలభావించరో
దినమునందైనను తివిరి రాత్రులనైన
గీ.
సకలలోకాధినాథుని సర్వసాక్షి
65
సీ.
తెలిసి తెలియఁగ లేరు తెల్విచేనొల్లరో
గీ.
పరమకల్యాణపరిపూర్ణభద్రమూర్తి
66
సీ.
పరకాంతలను గూడి భంగంబు నొందక
పరులయిండ్లను జేరి పాపము ల్సేయక
గీ.
మన్మథుని గన్నవానిని మాయకాని
67
సీ.
మీనమై జలధిలో మేనును దడియక
గీ.
పొట్టితనమున బలిదైత్యు భూమి ద్రొక్కి
68
సీ.
రుక్మిణీనాథుని రూపవర్ణన జేసి
నాలాగుగాదని యాయాస పెట్టిన
గీ.
దల్లివయినను నీవె నాతండ్రి వైన
73
సీ.
వాసుదేవునిపూజ వదలక జేసిన
గీ.
నరులకెల్లను హరిసేవ నయము సుమ్మి
74
సీ.
పంకజాసనవంద్య బ్రహ్మాండనాయక
లక్ష్మీశ యోగీశ లక్ష్మణాగ్రజ రామ
గీ.
సకలజీవదయాపర సార్వభౌమ
75
సీ.
నీలమేఘశ్యామ నిగమగోచరరామ
గీ.
జానకీనాథ మీకును జయము జయము
76
సీ.
రామనామామృతరసము ద్రావేకదా
రామనామామృతరసము ద్రావేకదా
గీ.
రామనామామృతంబును రక్తిఁ గ్రోల
77
సీ.
పంకజాక్షునిపూజ పలుమాఱు చేయక
సీ.
శ్రీరమానాథుఁ డెప్పుడు జిహ్వయందు
78
సీ.
సాకేతపురిరామ శరణు జొచ్చితి నీకు
కౌసల్యసుత నన్నుఁ గాచి రక్షింపవే
గీ.
పరమపదరామ గోవింద పద్మనాభ
79
సీ.
నేత్రముల్ గల్గియు నెమ్మితో మీచూపు
గీ.
హస్తములు గల్గి మిము చాల ననుదినంబు
80
సీ.
నాస మున్నందుకు నయముగా నీపాద
బాల్యంబునను చోరబోధకత్వము జెంది
గీ.
నెంతపాపినొ గాకున్న నెన్నడైన
81
సీ.
శ్రీరామ వినుము నే క్షితిని జన్మించిన
గీ.
భార్యరతికేళిసంబంధభరిత మమర
82
సీ.
ఇలను బుట్టినవార లెంతేసిఋషు లైరి
నీవుదక్కగ నింక నెవ్వరితో నేని
గీ.
నీదులాభంబు గోరిన నిక్కముగను
83
సీ.
తోచి తోచక నేను తొడరి మీచింతన
గీ.
నట్టిపాపాత్ముఁడను నన్ను నెలమి నెఫ్డు
84
సీ.
జననిగర్భమునందు జన్మించినది మొదల్
యౌవనప్రాయంబునందు సతిక్రీడ
గీ.
నింతకాలంబులను నిన్ను నెఱుఁగలేక
85
సీ.
శ్రీరామ నామీఁద చిత్తంబు రాదాయె
గీ.
దొరవు గావున బ్రోవుము దురితహరణ
86
సీ.
మూఢుఁడు మూర్ఖుఁడు ముచ్చటాడఁగ వింత
కోపితోఁ గుటిలుండు కూర్మి జేయుట వింత
గీ.
యెంతవారికి లబ్ధంబు లంతెగాక
87
సీ.
శ్రీరామ నీవు నాచిత్తమందే నిల్చి
గీ.
వేగ రక్షించుమని నిన్ను వేడినాను
88
సీ.
దీనదయాకర దీనరక్షణ నీవు
కమలేశ కమలాక్ష కరుణతో రక్షింపు
గీ.
పద్మలోచన పరమాత్మ పారిజాత
89
సీ.
నిను గొనియాడితి నీకృప గనుగొంటి
గీ.
తల్లితండ్రియు నీవని తలఁచియుంటి
90
సీ.
ఆనాఁడె తెలియ యాయాసమందితి
నింతసులభుఁడని యిన్నాళ్లు యెఱిఁగిన
గీ.
తలఁపులో జాల నమ్మితిఁ దండ్రివనుచు
91
సీ.
హారామ హాకృష్ణ హాయచ్యుతా యని
గీ.
నాకు నిష్ఠుఁడవని చాల నమ్ముకొంటి
92
సీ.
రామకీర్తన లెఫ్టు లాలించి వినువాఁడు
మధుసూదనాయని మఱువక దలఁచిన
గీ.
అచ్యు తానంత గోవింద హరి ముకుంద
93
సీ.
నీభక్తులగువారి నిఖలలోకంబుల
గీ.
నిట్టిసేవలు గొని నీవు నిహపరములు
94
సీ.
యోగమార్గంబున నెగసెద నంటినా
ఆత్మమార్గంబున నెగసెద నంటినా
గీ.
నీదుదయ యది నాయందు నిలిచియున్న
95
సీ.
చిరకాలమున నేను స్థిరమనియుంటినా
గీ.
సన్నుతించెద నిన్ను కౌసల్యతనయ
96
సీ.
కైవల్యపదమును ఘనమని యంటినా
ఇంద్రలోకమె నాకు నిష్టం బటంటినా
గీ.
ఇట్టిపదవులు నా కేల యినకులేశ
97
సీ.
కమలనాభుఁడ నిన్ను కన్నులఁ జూచిన
గీ.
యిటకు రావయ్య నాతండ్రి యినకులేశ
98
సీ.
ధర్మంబు దలఁచిన దనకును జయమిచ్చు
కుటిలత్వమునను దుష్కృత మొందు మనుజుఁడు
గీ.
ఇట్టివారలు నాకేల యినకులేశ
99
సీ.
ఆవేళ యమునిచే నాయాసపడలేక
గీ.
పద్మసంభవముఖనంతపరమపురుష
100[ 1]
శ్రీరామతారకశతకము సంపూర్ణము.
