బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 89
| ←ముందరి అధ్యాయము | బ్రహ్మపురాణము (బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 89) | తరువాతి అధ్యాయము→ |
బ్రహ్మోవాచ
అరుణా వరుణా చైవ నద్యౌ పుణ్యతరే శుభే|
తయోశ్చ సంగమః పుణ్యో గఙ్గాయాం మునిసత్తమ||89-1||
తదుత్పత్తిం శృణుష్వేహ సర్వపాపవినాశినీమ్|
కశ్యపస్య సుతో జ్యేష్ఠ ఆదిత్యో లోకవిశ్రుతః||89-2||
త్రైలోక్యచక్షుస్తీక్ష్ణాంశుః సప్తాశ్వో లోకపూజితః|
తస్య పత్నీ ఉషా ఖ్యాతా త్వాష్ట్రీ త్రైలోక్యసున్దరీ||89-3||
భర్తుః ప్రతాపతీవ్రత్వమసహన్తీ సుమధ్యమా|
చిన్తయామాస కిం కృత్యం మమ స్యాదితి భామినీ||89-4||
తస్యాః పుత్రౌ మహారాజ్ఞౌ మనుర్వైవస్వతో యమః|
యమునా చ నదీ పుణ్యా శృణు విస్మయకారణమ్||89-5||
సాకరోదాత్మనశ్ఛాయామాత్మరూపేణ యత్నతః|
తామబ్రవీత్తతశ్చోషా త్వం చ మత్సదృశీ భవ||89-6||
భర్తారం త్వమపత్యాని పాలయస్వ మమాజ్ఞయా|
యావదాగమనం మే స్యాత్పత్యుస్తావత్ప్రియా భవ||89-7||
నాఖ్యాతవ్యం త్వయా క్వాపి అపత్యానాం తథా ప్రియే|
తథేత్యాహ చ సా ఛాయా నిర్జగామ గృహాదుషా||89-8||
ఇత్యుక్త్వా సా జగామాశు శాన్తం రూపమభీప్సతీ|
సా గత్వోషా గృహం త్వష్టుః పిత్రే సర్వం న్యవేదయత్|
త్వష్టాపి చకితః ప్రాహ తాం సుతాం సుతవత్సలః||89-9||
త్వష్టోవాచ
నైతద్యుక్తం భర్తృమత్యా యత్స్వైరేణ ప్రవర్తనమ్|
అపత్యానాం కథం వృత్తిర్భర్తుర్వా సవితుస్తవ|
బిభేమి భద్రే శిష్టో ऽహం భర్తుర్గేహం పునర్వ్రజ||89-10||
బ్రహ్మోవాచ
ఏవముక్తా తు పిత్రా సా నేత్యుక్త్వా వై పునః పునః|
ఉత్తరం చ కురోర్దేశం జగామ తపసే త్వరా||89-11||
తత్ర తేపే తపస్తీవ్రం వడవారూపధారిణీ|
దుష్ప్రేక్షం తం స్వకం కాన్తం ధ్యాయన్తీ నిశ్చలా ఉషా||89-12||
ఏతస్మిన్నన్తరే తాత ఛాయా చోషాస్వరూపిణీ|
పత్యౌ సా వర్తయామాస అపత్యాన్యథ జజ్ఞిరే||89-13||
సావర్ణిశ్చ శనిశ్చైవ విష్టిర్యా దుష్టకన్యకా|
సా ఛాయా వర్తయామాస వైషమ్యేణైవ నిత్యశః||89-14||
స్వేష్వపత్యేషు చోషాయా యమస్తత్ర చుకోప హ|
వైషమ్యేణాథ వర్తన్తీం ఛాయాం తాం మాతరం తదా||89-15||
తాడయామాస పాదేన దక్షిణాశాపతిర్యమః|
పుత్రదౌర్జన్యసంక్షోభాచ్ఛాయా వైవస్వతం యమమ్||89-16||
శశాప పాప తే పాదో విశీర్యతు మమాజ్ఞయా|
విశీర్ణచరణో దుఃఖాద్రుదన్పితరమభ్యగాత్|
సవిత్రే తం తు వృత్తాన్తం న్యవేదయదశేషతః||89-17||
యమ ఉవాచ
నేయం మాతా సురశ్రేష్ఠ యయా శప్తో ऽహమీదృశః|
అపత్యేషు విరుద్ధేషు జననీ నైవ కుప్యతే||89-18||
యద్బాల్యాదబ్రవం కించిదథవా దుష్కృతం కృతమ్|
నైవ కుప్యతి సా మాతా తస్మాన్నేయం మమామ్బికా||89-19||
యదపత్యకృతం కించిత్సాధ్వసాధు యథా తథా|
మాత్యస్యాం సర్వమప్యేతత్తస్మాన్మాతేతి గీయతే||89-20||
ప్రధక్ష్యన్తీవ మాం తాత నిత్యం పశ్యతి చక్షుషా|
వక్త్యగ్నికాలసదృశా వాచా నేయం మదమ్బికా||89-21||
బ్రహ్మోవాచ
తత్పుత్రవచనం శ్రుత్వా సవితాచిన్తయత్తతః|
ఇయం ఛాయా నాస్య మాతా ఉషా మాతా తు సాన్యతః||89-22||
మమ శాన్తిమభీప్సన్తీ దేశే ऽన్యస్మింస్తపోరతా|
ఉత్తరే చ కురౌ త్వాష్ట్రీ వడవారూపధారిణీ||89-23||
తత్రాస్తే సా ఇతి జ్ఞాత్వా జగామేశో దివాకరః|
యత్ర సా వర్తతే కాన్తా అశ్వరూపః స్వయం తదా||89-24||
తాం దృష్ట్వా వడవారూపాం పర్యధావద్ధయాకృతిః|
కామాతురం హయం దృష్ట్వా శ్రుత్వా వై హేషితస్వనమ్||89-25||
ఉషా పతివ్రతోపేతా పతిధ్యానపరాయణా|
హయధర్షణసంభీతా కో న్వయం చేత్యజానతీ||89-26||
అపలాయత్పతౌ ప్రాప్తే దక్షిణాభిముఖీ త్వరా|
కో ను మే రక్షకో ऽత్ర స్యాదృషయో వాథవా సురాః||89-27||
ధావన్తీం తాం ప్రియామశ్వామశ్వరూపధరః స్వయమ్|
పర్యధావద్యతో యాతి ఉషా భానుస్తతస్తతః||89-28||
స్మరగ్రహవశే జాతః కో దుశ్చేష్టం న చేష్టతే|
భాగీరథీం నదీశ్చాన్యా వనాన్యుపవనాని చ||89-29||
నర్మదాం చాథ విన్ధ్యం చ దక్షిణాభిముఖావుభౌ|
అతిక్రమ్య భయోద్విగ్నా త్వాష్ట్ర్యభ్యగాచ్చ గౌతమీమ్||89-30||
త్రాతారః సన్తి మునయో జనస్థాన ఇతి శ్రుతమ్|
ఋషీణామాశ్రమం సాశ్వా ప్రవిష్టా గౌతమీం తథా||89-31||
అనుప్రాప్తస్తథా చాశ్వో భానుస్తద్రూపవాంస్తతః|
అశ్వం నివారయామాసుర్జనస్థా మునిదారకాః|
తతః కోపాదృషీంస్తాంశ్చ శశాపోషాపతిః ప్రభుః||89-32||
భానురువాచ
నివారయథ మాం యస్మాద్వటా యూయం భవిష్యథ||89-33||
బ్రహ్మోవాచ
జ్ఞానదృష్ట్యా తు మునయో మేనిరే ऽశ్వముషాపతిమ్|
స్తువన్తో దేవదేవేశం భానుం తం మునయో ముదా||89-34||
స్తూయమానో మునిగణైరశ్వాం భానురథాగమత్|
వడవాయా ముఖే లగ్నం ముఖం చాశ్వస్వరూపిణమ్||89-35||
జ్ఞాత్వా త్వాష్ట్రీ చ భర్తారం ముఖాద్వీర్యం ప్రసుస్రువే|
తయోర్వీర్యేణ గఙ్గాయామశ్వినౌ సమజాయతామ్||89-36||
తత్రాగచ్ఛన్సురగణాః సిద్ధాశ్చ మునయస్తథా|
నద్యో గావస్తథౌషధ్యో దేవా జ్యోతిర్గణాస్తథా||89-37||
సప్తాశ్వశ్చ రథః పుణ్యో హ్యరుణో భానుసారథిః|
యమో మనుశ్చ వరుణః శనిర్వైవస్వతస్తథా||89-38||
యమునా చ నదీ పుణ్యా తాపీ చైవ మహానదీ|
తత్తద్రూపం సమాస్థాయ నద్యస్తా విస్మయాన్మునే||89-39||
ద్రష్టుం తే విస్మయావిష్టా ఆజగ్ముః శ్వశురస్తథా|
అభిప్రాయం విదిత్వా తు శ్వశురం భానురబ్రవీత్||89-40||
భానురువాచ
ఉషాయాః ప్రీతయే త్వష్టః కుర్వత్యాస్తప ఉత్తమమ్|
యన్త్రారూఢం చ మాం కృత్వా ఛిన్ధి తేజాంస్యనేకశః|
యావత్సౌఖ్యం భవేదస్యాస్తావచ్ఛిన్ధి ప్రజాపతే||89-41||
బ్రహ్మోవాచ
తథేత్యుక్త్వా తతస్త్వష్టా సోమనాథస్య సంనిధౌ|
తేజసాం ఛేదనం చక్రే ప్రభాసం తు తతో విదుః||89-42||
భర్త్రా చ సంగతా యత్ర గౌతమ్యామశ్వరూపిణీ|
అశ్వినోర్యత్ర చోత్పత్తిరశ్వతీర్థం తదుచ్యతే||89-43||
భానుతీర్థం తదాఖ్యాతం తథా పఞ్చవటాశ్రమః|
తాపీ చ యమునా చైవ పితరం ద్రష్టుమాగతే||89-44||
అరుణావరుణానద్యోర్గఙ్గాయాం సంగమః శుభః|
దేవానాం తత్ర తీర్థానామాగతానాం పృథక్పృథక్||89-45||
నవ త్రీణి సహస్రాణి తీర్థాని గుణవన్తి చ|
తత్ర స్నానం చ దానం చ సర్వమక్షయపుణ్యదమ్||89-46||
స్మరణాత్పఠనాద్వాపి శ్రవణాదపి నారద|
సర్వపాపవినిర్ముక్తో ధర్మవాన్స సుఖీ భవేత్||89-47||
| ←ముందరి అధ్యాయము | బ్రహ్మపురాణము | తరువాతి అధ్యాయము→ |