బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 60

బ్రహ్మపురాణము (బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 60)


బ్రహ్మోవాచ
శ్వేతమాధవమాలోక్య సమీపే మత్స్యమాధవమ్|
ఏకార్ణవజలే పూర్వం రోహితం రూపమాస్థితమ్||60-1||

వేదానాం హరణార్థాయ రసాతలతలే స్థితమ్|
చిన్తయిత్వా క్షితిం సమ్యక్తస్మిన్స్థానే ప్రతిష్ఠితమ్||60-2||

ఆద్యావతరణం రూపం మాధవం మత్స్యరూపిణమ్|
ప్రణమ్య ప్రణతో భూత్వా సర్వదుఃఖాద్విముచ్యతే||60-3||

ప్రయాతి పరమం స్థానం యత్ర దేవో హరిః స్వయమ్|
కాలే పునరిహాయాతో రాజా స్యాత్పృథివీతలే||60-4||

వత్సమాధవమాసాద్య దురాధర్షో భవేన్నరః|
దాతా భోక్తా భవేద్యజ్వా వైష్ణవః సత్యసంగరః||60-5||

యోగం ప్రాప్య హరేః పశ్చాత్తతో మోక్షమవాప్నుయాత్|
మత్స్యమాధవమాహాత్మ్యం మయా సంపరికీర్తితమ్|
యం దృష్ట్వా మునిశార్దూలాః సర్వాన్కామానవాప్నుయాత్||60-6||

మునయ ఊచుః
భగవఞ్శ్రోతుమిచ్ఛామో మార్జనం వరుణాలయే|
క్రియతే స్నానదానాది తస్యాశేషఫలం వద||60-7||

బ్రహ్మోవాచ
శృణుధ్వం మునిశార్దూలా మార్జనస్య యథావిధి|
భక్త్యా తు తన్మనా భూత్వా సంప్రాప్య పుణ్యముత్తమమ్||60-8||

మార్కణ్డేయహ్రదే స్నానం పూర్వకాలే ప్రశస్యతే|
చతుర్దశ్యాం విశేషేణ సర్వపాపప్రణాశనమ్||60-9||

తద్వత్స్నానం సముద్రస్య సర్వకాలం ప్రశస్యతే|
పౌర్ణమాస్యాం విశేషేణ హయమేధఫలం లభేత్||60-10||

మార్కణ్డేయం వటం కృష్ణం రౌహిణేయం మహోదధిమ్|
ఇన్ద్రద్యుమ్నసరశ్చైవ పఞ్చతీర్థీవిధిః స్మృతః||60-11||

పూర్ణిమా జ్యేష్ఠమాసస్య జ్యేష్ఠా ఋక్షం యదా భవేత్|
తదా గచ్ఛేద్విశేషేణ తీర్థరాజం పరం శుభమ్||60-12||

కాయవాఙ్మానసైః శుద్ధస్తద్భావో నాన్యమానసః|
సర్వద్వంద్వవినిర్ముక్తో వీతరాగో విమత్సరః||60-13||

కల్పవృక్షవటం రమ్యం తత్ర స్నాత్వా జనార్దనమ్|
ప్రదక్షిణం ప్రకుర్వీత త్రివారం సుసమాహితః||60-14||

యం దృష్ట్వా ముచ్యతే పాపాత్సప్తజన్మసముద్భవాత్|
పుణ్యం చాప్నోతి విపులం గతిమిష్టాం చ భో ద్విజాః||60-15||

తస్య నామాని వక్ష్యామి ప్రమాణం చ యుగే యుగే|
యథాసంఖ్యం చ భో విప్రాః కృతాదిషు యథాక్రమమ్||60-16||

వటం వటేశ్వరం కృష్ణం పురాణపురుషం ద్విజాః|
వటస్యైతాని నామాని కీర్తితాని కృతాదిషు||60-17||

యోజనం పాదహీనం చ యోజనార్ధం తదర్ధకమ్|
ప్రమాణం కల్పవృక్షస్య కృతాదౌ పరికీర్తితమ్||60-18||

యథోక్తేన తు మన్త్రేణ నమస్కృత్వా తు తం వటమ్|
దక్షిణాభిముఖో గచ్ఛేద్ధన్వన్తరశతత్రయమ్||60-19||

యత్రాసౌ దృశ్యతే విష్ణుః స్వర్గద్వారం మనోరమమ్|
సాగరామ్భఃసమాకృష్టం కాష్ఠం సర్వగుణాన్వితమ్||60-20||

ప్రణిపత్య తతస్తం భోః పరిపూజ్య తతః పునః|
ముచ్యతే సర్వరోగాద్యైస్తథా పాపైర్గ్రహాదిభిః||60-21||

ఉగ్రసేనం పురా దృష్ట్వా స్వర్గద్వారేణ సాగరమ్|
గత్వాచమ్య శుచిస్తత్ర ధ్యాత్వా నారాయణం పరమ్||60-22||

న్యసేదష్టాక్షరం మన్త్రం పశ్చాద్ధస్తశరీరయోః|
ఓం నమో నారాయణాయేతి యం వదన్తి మనీషిణః||60-23||

కిం కార్యం బహుభిర్మన్త్రైర్మనోవిభ్రమకారకైః|
ఓం నమో నారాయణాయేతి మన్త్రః సర్వార్థసాధకః||60-24||

ఆపో నరస్య సూనుత్వాన్నారా ఇతీహ కీర్తితాః|
విష్ణోస్తాస్త్వయనం పూర్వం తేన నారాయణః స్మృతః||60-25||

నారాయణపరా వేదా నారాయణపరా ద్విజాః|
నారాయణపరా యజ్ఞా నారాయణపరాః క్రియాః||60-26||

నారాయణపరా పృథ్వీ నారాయణపరం జలమ్|
నారాయణపరో వహ్నిర్నారాయణపరం నభః||60-27||

నారాయణపరో వాయుర్నారాయణపరం మనః|
అహంకారశ్చ బుద్ధిశ్చ ఉభే నారాయణాత్మకే||60-28||

భూతం భవ్యం భవిష్యం చ యత్కించిజ్జీవసంజ్ఞితమ్|
స్థూలం సూక్ష్మం పరం చైవ సర్వం నారాయణాత్మకమ్||60-29||

శబ్దాద్యా విషయాః సర్వే శ్రోత్రాదీనీన్ద్రియాణి చ|
ప్రకృతిః పురుషశ్చైవ సర్వే నారాయణాత్మకాః||60-30||

జలే స్థలే చ పాతాలే స్వర్గలోకే ऽమ్బరే నగే|
అవష్టభ్య ఇదం సర్వమాస్తే నారాయణః ప్రభుః||60-31||

కిం చాత్ర బహునోక్తేన జగదేతచ్చరాచరమ్|
బ్రహ్మాదిస్తమ్బపర్యన్తం సర్వం నారాయణాత్మకమ్||60-32||

నారాయణాత్పరం కించిన్నేహ పశ్యామి భో ద్విజాః|
తేన వ్యాప్తమిదం సర్వం దృశ్యాదృశ్యం చరాచరమ్||60-33||

ఆపో హ్యాయతనం విష్ణోః స చ ఏవామ్భసాం పతిః|
తస్మాదప్సు స్మరేన్నిత్యం నారాయణమఘాపహమ్||60-34||

స్నానకాలే విశేషేణ చోపస్థాయ జలే శుచిః|
స్మరేన్నారాయణం ధ్యాయేద్ధస్తే కాయే చ విన్యసేత్||60-35||

ఓంకారం చ నకారం చ అఙ్గుష్ఠే హస్తయోర్న్యసేత్|
శేషైర్హస్తతలం యావత్తర్జన్యాదిషు విన్యసేత్||60-36||

ఓంకారం వామపాదే తు నకారం దక్షిణే న్యసేత్|
మోకారం వామకట్యాం తు నాకారం దక్షిణే న్యసేత్||60-37||

రాకారం నాభిదేశే తు యకారం వామబాహుకే|
ణాకారం దక్షిణే న్యస్య యకారం మూర్ధ్ని విన్యసేత్||60-38||

అధశ్చోర్ధ్వం చ హృదయే పార్శ్వతః పృష్ఠతో ऽగ్రతః|
ధ్యాత్వా నారాయణం పశ్చాదారభేత్కవచం బుధః||60-39||

పూర్వే మాం పాతు గోవిన్దో దక్షిణే మధుసూదనః|
పశ్చిమే శ్రీధరో దేవః కేశవస్తు తథోత్తరే||60-40||

పాతు విష్ణుస్తథాగ్నేయే నైరృతే మాధవో ऽవ్యయః|
వాయవ్యే తు హృషీకేశస్తథేశానే చ వామనః||60-41||

భూతలే పాతు వారాహస్తథోర్ధ్వం చ త్రివిక్రమః|
కృత్వైవం కవచం పశ్చాదాత్మానం చిన్తయేత్తతః||60-42||

అహం నారాయణో దేవః శఙ్ఖచక్రగదాధరః|
ఏవం ధ్యాత్వా తదాత్మానమిమం మన్త్రముదీరయేత్||60-43||

త్వమగ్నిర్ద్విపదాం నాథ రేతోధాః కామదీపనః|
ప్రధానః సర్వభూతానాం జీవానాం ప్రభురవ్యయః||60-44||

అమృతస్యారణిస్త్వం హి దేవయోనిరపాం పతే|
వృజినం హర మే సర్వం తీర్థరాజ నమో ऽస్తు తే||60-45||

ఏవముచ్చార్య విధివత్తతః స్నానం సమాచరేత్|
అన్యథా భో ద్విజశ్రేష్ఠాః స్నానం తత్ర న శస్యతే||60-46||

కృత్వా తు వైదికైర్మన్త్రైరభిషేకం చ మార్జనమ్|
అన్తర్జలే జపేత్పశ్చాత్త్రిరావృత్త్యాఘమర్షణమ్||60-47||

హయమేధో యథా విప్రాః సర్వపాపహరః క్రతుః|
తథాఘమర్షణం చాత్ర సూక్తం సర్వాఘనాశనమ్||60-48||

ఉత్తీర్య వాససీ ధౌతే నిర్మలే పరిధాయ వై|
ప్రాణానాయమ్య చాచమ్య సంధ్యాం చోపాస్య భాస్కరమ్||60-49||

ఉపతిష్ఠేత్తతశ్చోర్ధ్వం క్షిప్త్వా పుష్పజలాఞ్జలిమ్|
ఉపస్థాయోర్ధ్వబాహుశ్చ తల్లిఙ్గైర్భాస్కరం తతః||60-50||

గాయత్రీం పావనీం దేవీం జపేదష్టోత్తరం శతమ్|
అన్యాంశ్చ సౌరమన్త్రాంశ్చ జప్త్వా తిష్ఠన్సమాహితః||60-51||

కృత్వా ప్రదక్షిణం సూర్యం నమస్కృత్యోపవిశ్య చ|
స్వాధ్యాయం ప్రాఙ్ముఖః కృత్వా తర్పయేద్దైవతాన్యృషీన్||60-52||

మనుష్యాంశ్చ పితౄంశ్చాన్యాన్నామగోత్రేణ మన్త్రవిత్|
తోయేన తిలమిశ్రేణ విధివత్సుసమాహితః||60-53||

తర్పణం దేవతానాం చ పూర్వం కృత్వా సమాహితః|
అధికారీ భవేత్పశ్చాత్పితౄణాం తర్పణే ద్విజః||60-54||

శ్రాద్ధే హవనకాలే చ పాణినైకేన నిర్వపేత్|
తర్పణే తూభయం కుర్యాదేష ఏవ విధిః సదా||60-55||

అన్వారబ్ధేన సవ్యేన పాణినా దక్షిణేన తు|
తృప్యతామితి సిఞ్చేత్తు నామగోత్రేణ వాగ్యతః||60-56||

కాయస్థైర్యస్తిలైర్మోహాత్కరోతి పితృతర్పణమ్|
తర్పితాస్తేన పితరస్త్వఙ్మాంసరుధిరాస్థిభిః||60-57||

అఙ్గస్థైర్న తిలైః కుర్యాద్దేవతాపితృతర్పణమ్|
రుధిరం తద్భవేత్తోయం ప్రదాతా కిల్బిషీ భవేత్||60-58||

భూమ్యాం యద్దీయతే తోయం దాతా చైవ జలే స్థితః|
వృథా తన్మునిశార్దూలా నోపతిష్ఠతి కస్యచిత్||60-59||

స్థలే స్థిత్వా జలే యస్తు ప్రయచ్ఛేదుదకం నరః|
పితౄణాం నోపతిష్ఠేత సలిలం తన్నిరర్థకమ్||60-60||

ఉదకే నోదకం కుర్యాత్పితృభ్యశ్చ కదాచన|
ఉత్తీర్య తు శుచౌ దేశే కుర్యాదుదకతర్పణమ్||60-61||

నోదకేషు న పాత్రేషు న క్రుద్ధో నైకపాణినా|
నోపతిష్ఠతి తత్తోయం యద్భూమ్యాం న ప్రదీయతే||60-62||

పితౄణామక్షయం స్థానం మహీ దత్తా మయా ద్విజాః|
తస్మాత్తత్రైవ దాతవ్యం పితౄణాం ప్రీతిమిచ్ఛతా||60-63||

భూమిపృష్ఠే సముత్పన్నా భూమ్యాం చైవ చ సంస్థితాః|
భూమ్యాం చైవ లయం యాతా భూమౌ దద్యాత్తతో జలమ్||60-64||

ఆస్తీర్య చ కుశాన్సాగ్రాంస్తానావాహ్య స్వమన్త్రతః|
ప్రాచీనాగ్రేషు వై దేవాన్యామ్యాగ్రేషు తథా పితౄన్||60-65||


బ్రహ్మపురాణము