బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 231
| ←ముందరి అధ్యాయము | బ్రహ్మపురాణము (బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 231) | తరువాతి అధ్యాయము→ |
మునయ ఊచుః
ఆసన్నం విప్రకృష్టం వా యది కాలం న విద్మహే|
తతో ద్వాపరవిధ్వంసం యుగాన్తం స్పృహయామహే||231-1||
ప్రాప్తా వయం హి తత్కాలమనయా ధర్మతృష్ణయా|
ఆదద్యామ పరం ధర్మం సుఖమల్పేన కర్మణా||231-2||
సంత్రాసోద్వేగజననం యుగాన్తం సముపస్థితమ్|
ప్రనష్టధర్మం ధర్మజ్ఞ నిమిత్తైర్వక్తుమర్హసి||231-3||
వ్యాస ఉవాచ
అరక్షితారో హర్తారో బలిభాగస్య పార్థివాః|
యుగాన్తే ప్రభవిష్యన్తి స్వరక్షణపరాయణాః||231-4||
అక్షత్రియాశ్చ రాజానో విప్రాః శూద్రోపజీవినః|
శూద్రాశ్చ బ్రాహ్మణాచారా భవిష్యన్తి యుగక్షయే||231-5||
శ్రోత్రియాః కాణ్డపృష్ఠాశ్చ నిష్కర్మాణి హవీంషి చ|
ఏకపఙ్క్త్యామశిష్యన్తి యుగాన్తే మునిసత్తమాః||231-6||
అశిష్టవన్తో ऽర్థపరా నరా మద్యామిషప్రియాః|
మిత్రభార్యాం భజిష్యన్తి యుగాన్తే పురుషాధమాః||231-7||
రాజవృత్తిస్థితాశ్చౌరా రాజానశ్చౌరశీలినః|
భృత్యా హ్యనిర్దిష్టభుజో భవిష్యన్తి యుగక్షయే||231-8||
ధనాని శ్లాఘనీయాని సతాం వృత్తమపూజితమ్|
అకుత్సనా చ పతితే భవిష్యతి యుగక్షయే||231-9||
ప్రనష్టనాసాః పురుషా ముక్తకేశా విరూపిణః|
ఊనషోడశవర్షాశ్చ ప్రసోష్యన్తి తథా స్త్రియః||231-10||
అట్టశూలా జనపదాః శివశూలాశ్చతుష్పథాః|
ప్రమదాః కేశశూలాశ్చ భవిష్యన్తి యుగక్షయే||231-11||
సర్వే బ్రహ్మ వదిష్యన్తి ద్విజా వాజసనేయికాః|
శూద్రాభా వాదినశ్చైవ బ్రాహ్మణాశ్చాన్త్యవాసినః||231-12||
శుక్లదన్తా జితాక్షాశ్చ ముణ్డాః కాషాయవాససః|
శూద్రా ధర్మం వదిష్యన్తి శాఠ్యబుద్ధ్యోపజీవినః||231-13||
శ్వాపదప్రచురత్వం చ గవాం చైవ పరిక్షయః|
సాధూనాం పరివృత్తిశ్చ విద్యాదన్తగతే యుగే||231-14||
అన్త్యా మధ్యే నివత్స్యన్తి మధ్యాశ్చాన్తనివాసినః|
నిర్హ్రీకాశ్చ ప్రజాః సర్వా నష్టాస్తత్ర యుగక్షయే||231-15||
తపోయజ్ఞఫలానాం చ విక్రేతారో ద్విజోత్తమాః|
ఋతవో విపరీతాశ్చ భవిష్యన్తి యుగక్షయే||231-16||
తథా ద్విహాయనా దమ్యాః కలౌ లాఙ్గలధారిణః|
చిత్రవర్షీ చ పర్జన్యో యుగే క్షీణే భవిష్యతి||231-17||
సర్వే శూరకులే జాతాః క్షమానాథా భవన్తి హి|
యథా నిమ్నాః ప్రజాః సర్వా భవిష్యన్తి యుగక్షయే||231-18||
పితృదేయాని దత్తాని భవిష్యన్తి తథా సుతాః|
న చ ధర్మం చరిష్యన్తి మానవా నిర్గతే యుగే||231-19||
ఊషరా బహులా భూమిః పన్థానస్తస్కరావృతాః|
సర్వే వాణికాశ్చైవ భవిష్యన్తి యుగక్షయే||231-20||
పితృదాయాదదత్తాని విభజన్తి తథా సుతాః|
హరణే యత్నవన్తో ऽపి లోభాదిభిర్విరోధినః||231-21||
సౌకుమార్యే తథా రూపే రత్నే చోపక్షయం గతే|
భవిష్యన్తి యుగస్యాన్తే నార్యః కేశైరలంకృతాః||231-22||
నిర్వీర్యస్య రతిస్తత్ర గృహస్థస్య భవిష్యతి|
యుగాన్తే సమనుప్రాప్తే నాన్యా భార్యాసమా రతిః||231-23||
కుశీలానార్యభూయిష్ఠా వృథారూపసమన్వితాః|
పురుషాల్పం బహుస్త్రీకం తద్యుగాన్తస్య లక్షణమ్||231-24||
బహుయాచనకో లోకో న దాస్యతి పరస్పరమ్|
రాజచౌరాగ్నిదణ్డాది-క్షీణః క్షయముపైష్యతి||231-25||
అఫలాని చ సస్యాని తరుణా వృద్ధశీలినః|
అశీలాః సుఖినో లోకే భవిష్యన్తి యుగక్షయే||231-26||
వర్షాసు పరుషా వాతా నీచాః శర్కరవర్షిణః|
సందిగ్ధః పరలోకశ్చ భవిష్యతి యుగక్షయే||231-27||
వైశ్యా ఇవ చ రాజన్యా ధనధాన్యోపజీవినః|
యుగాపక్రమణే పూర్వం భవిష్యన్తి న బాన్ధవాః||231-28||
అప్రవృత్తాః ప్రపశ్యన్తి సమయాః శపథాస్తథా|
ఋణం సవినయభ్రంశం యుగే క్షీణే భవిష్యతి||231-29||
భవిష్యత్యఫలో హర్షః క్రోధశ్చ సఫలో నృణామ్|
అజాశ్చాపి నిరోత్స్యన్తి పయసో ऽర్థే యుగక్షయే||231-30||
అశాస్త్రవిహితో యజ్ఞ ఏవమేవ భవిష్యతి|
అప్రమాణం కరిష్యన్తి నరాః పణ్డితమానినః||231-31||
శాస్త్రోక్తస్యాప్రవక్తారో భవిష్యన్తి న సంశయః|
సర్వః సర్వం విజానాతి వృద్ధాననుపసేవ్య వై||231-32||
న కశ్చిదకవిర్నామ యుగాన్తే సముపస్థితే|
నక్షత్రాణి వియోగాని న కర్మస్థా ద్విజాతయః||231-33||
చౌరప్రాయాశ్చ రాజానో యుగాన్తే సముపస్థితే|
కుణ్డీవృషా నైకృతికాః సురాపా బ్రహ్మవాదినః||231-34||
అశ్వమేధేన యక్ష్యన్తే యుగాన్తే ద్విజసత్తమాః|యాజయిష్యన్త్యయాజ్యాంస్తు తథాభక్ష్యస్య భక్షిణః||231-35||
బ్రాహ్మణా ధనతృష్ణార్తా యుగాన్తే సముపస్థితే|
భోఃశబ్దమభిధాస్యన్తి న చ కశ్చిత్పఠిష్యతి||231-36||
ఏకశఙ్ఖాస్తథా నార్యో గవేధుకపినద్ధకాః|
నక్షత్రాణి వివర్ణాని విపరితా దిశో దశ||231-37||
సంధ్యారాగో విదగ్ధాఙ్గో భవిష్యతి యుగక్షయే|
ప్రేషయన్తి పితౄన్పుత్రా వధూః శ్వశ్రూః స్వకర్మసు||231-38||
యుగేష్వేవం నివత్స్యన్తి ప్రమదాశ్చ నరాస్తథా|
అకృత్వాగ్రాణి భోక్ష్యన్తి ద్విజాశ్చైవాహుతాగ్నయః||231-39||
భిక్షాం బలిమదత్త్వా చ భోక్ష్యన్తి పురుషాః స్వయమ్|
వఞ్చయిత్వా పతీన్సుప్తాన్గమిష్యన్తి స్త్రియో ऽన్యతః||231-40||
న వ్యాధితాన్నాప్యరూపాన్నోద్యతాన్నాప్యసూయకాన్|
కృతే న ప్రతికర్తా చ యుగే క్షీణే భవిష్యతి||231-41||
మునయ ఊచుః
ఏవం విలమ్బితే ధర్మే మానుషాః కరపీడితాః|
కుత్ర దేశే నివత్స్యన్తి కిమాహారవిహారిణః||231-42||
కింకర్మాణః కిమీహన్తః కింప్రమాణాః కిమాయుషః|
కాం చ కాష్ఠాం సమాసాద్య ప్రపత్స్యన్తి కృతం యుగమ్||231-43||
వ్యాస ఉవాచ
అత ఊర్ధ్వం చ్యుతే ధర్మే గుణహీనాః ప్రజాస్తథా|
శీలవ్యసనమాసాద్య ప్రాప్స్యన్తి హ్రాసమాయుషః||231-44||
ఆయుర్హాన్యా బలగ్నానిర్బలగ్నాన్యా వివర్ణతా|
వైవర్ణ్యాద్వ్యాధిసంపీడా నిర్వేదో వ్యాధిపీడనాత్||231-45||
నిర్వేదాదాత్మసంబోధః సంబోధాద్ధర్మశీలతా|
ఏవం గత్వా పరాం కాష్ఠాం ప్రపత్స్యన్తి కృతం యుగమ్||231-46||
ఉద్దేశతో ధర్మశీలాః కేచిన్మధ్యస్థతాం గతాః|
కింధర్మశీలాః కేచిత్తు కేచిదత్ర కుతూహలాః||231-47||
ప్రత్యక్షమనుమానం చ ప్రమాణమితి నిశ్చితాః|
అప్రమాణం కరిష్యన్తి సర్వమిత్యపరే జనాః||231-48||
నాస్తిక్యపరతాశ్చాపి కేచిద్ధర్మవిలోపకాః|
భవిష్యన్తి నరా మూఢా ద్విజాః పణ్డితమానినః||231-49||
తదాత్వమాత్రశ్రద్ధేయా శాస్త్రజ్ఞానబహిష్కృతాః|
దామ్భికాస్తే భవిష్యన్తి నరా జ్ఞానవిలోపితాః||231-50||
తథా విలులితే ధర్మే జనాః శ్రేష్ఠపురస్కృతాః|
శుభాన్సమాచరిష్యన్తి దానశీలపరాయణాః||231-51||
సర్వభక్షాః స్వయంగుప్తా నిర్ఘృణా నిరపత్రపాః|
భవిష్యన్తి తదా లోకే తత్కషాయస్య లక్షణమ్||231-52||
కషాయోపప్లవే కాలే జ్ఞాననిష్ఠాప్రణాశనే|
సిద్ధిమల్పేన కాలేన ప్రాప్స్యన్తి నిరుపస్కృతాః||231-53||
విప్రాణాం శాశ్వతీం వృత్తిం యదా వర్ణావరే జనాః|
సంశ్రయిష్యన్తి భో విప్రాస్తత్కషాయస్య లక్షణమ్||231-54||
మహాయుద్ధం మహావర్షం మహావాతం మహాతపః|
భవిష్యతి యుగే క్షీణే తత్కషాయస్య లక్షణమ్||231-55||
విప్రరూపేణ యక్షాంసి రాజానః కర్ణవేదినః|
పృథివీముపభోక్ష్యన్తి యుగాన్తే సముపస్థితే||231-56||
నిఃస్వాధ్యాయవషట్కారాః కునేతారో ऽభిమానినః|
క్రవ్యాదా బ్రహ్మరూపేణ సర్వభక్ష్యా వృథావ్రతాః||231-57||
మూర్ఖాశ్చార్థపరా లుబ్ధాః క్షుద్రాః క్షుద్రపరిచ్ఛదాః|
వ్యవహారోపవృత్తాశ్చ చ్యుతా ధర్మాశ్చ శాశ్వతాత్||231-58||
హర్తారః పరరత్నానాం పరదారప్రధర్షకాః|
కామాత్మానో దురాత్మానః సోపధాః ప్రియసాహసాః||231-59||
తేషు ప్రభవమాణేషు జనేష్వపి చ సర్వశః|
అభావినో భవిష్యన్తి మునయో బహురూపిణః||231-60||
కలౌ యుగే సముత్పన్నాః ప్రధానపురుషాశ్చ యే|
కథాయోగేన తాన్సర్వాన్పూజయిష్యన్తి మానవాః||231-61||
సస్యచౌరా భవిష్యన్తి తథా చైలాపహారిణః|
భోక్ష్యభోజ్యహరాశ్చైవ కరణ్డానాం చ హారిణః||231-62||
చౌరాశ్చౌరస్య హర్తారో హన్తా హన్తుర్భవిష్యతి|
చౌరైశ్చౌరక్షయే చాపి కృతే క్షేమం భవిష్యతి||231-63||
నిఃసారే క్షుభితే కాలే నిష్క్రియే సంవ్యవస్థితే|
నరా వనం శ్రయిష్యన్తి కరభారప్రపీడితాః||231-64||
యజ్ఞకర్మణ్యుపరతే రక్షాంసి శ్వాపదాని చ|
కీటమూషికసర్పాశ్చ ధర్షయిష్యన్తి మానవాన్||231-65||
క్షేమం సుభిక్షమారోగ్యం సామగ్ర్యం చైవ బన్ధుషు|ఉద్దేశేషు నరాః శ్రేష్ఠా భవిష్యన్తి యుగక్షయే||231-66||
స్వయంపాలాః స్వయం చౌరాః ప్లవసంభారసంభృతాః|
మణ్డలైః సంభవిష్యన్తి దేశే దేశే పృథక్పృథక్||231-67||
స్వదేశేభ్యః పరిభ్రష్టా నిఃసారాః సహ బన్ధుభిః|
నరాః సర్వే భవిష్యన్తి తదా కాలపరిక్షయాత్||231-68||
తతః సర్వే సమాదాయ కుమారాన్ప్రద్రుతా భయాత్|
కౌశికీం సంతరిష్యన్తి నరాః క్షుద్భయపీడితాః||231-69||
అఙ్గాన్వఙ్గాన్కలిఙ్గాంశ్చ కాశ్మీరానథ కోశలాన్|
ఋషికాన్తగిరిద్రోణీః సంశ్రయిష్యన్తి మానవాః||231-70||
కృత్స్నం చ హిమవత్పార్శ్వం కూలం చ లవణామ్భసః|
వివిధం జీర్ణపత్త్రం చ వల్కలాన్యజినాని చ||231-71||
స్వయం కృత్వా నివత్స్యన్తి తస్మిన్భూతే యుగక్షయే|
అరణ్యేషు చ వత్స్యన్తి నరా మ్లేచ్ఛగణైః సహ||231-72||
నైవ శూన్యా నవారణ్యా భవిష్యతి వసుంధరా|
అగోప్తారశ్చ గోప్తారో భవిష్యన్తి నరాధిపాః||231-73||
మృగైర్మత్స్యైర్విహంగైశ్చ శ్వాపదైః సర్పకీటకైః|
మధుశాకఫలైర్మూలైర్వర్తయిష్యన్తి మానవాః||231-74||
శీర్ణపర్ణఫలాహారా వల్కలాన్యజినాని చ|
స్వయం కృత్వా నివత్స్యన్తి యథా మునిజనస్తథా||231-75||
బీజానామకృతస్నేహా ఆహతాః కాష్ఠశఙ్కుభిః|
అజైడకం ఖరోష్ట్రం చ పాలయిష్యన్తి నిత్యశః||231-76||
నదీస్రోతాంసి రోత్స్యన్తి తోయార్థం కూలమాశ్రితాః|
పక్వాన్నవ్యవహారేణ విపణన్తః పరస్పరమ్||231-77||
తనూరుహైర్యథాజాతైః సమలాన్తరసంభృతైః|
బహ్వపత్యాః ప్రజాహీనాః కులశీలవివర్జితాః||231-78||
ఏవం భవిష్యన్తి తదా నరాశ్చాధర్మజీవినః|
హీనా హీనం తథా ధర్మం ప్రజా సమనువత్స్యతి||231-79||
ఆయుస్తత్ర చ మర్త్యానాం పరం త్రింశద్భవిష్యతి|
దుర్బలా విషయగ్లానా జరాశోకైరభిప్లుతాః||231-80||
భవిష్యన్తి తదా తేషాం రోగైరిన్ద్రియసంక్షయః|
ఆయుఃప్రత్యయసంరోధాద్విషయాదుపరంస్యతే||231-81||
శుశ్రూషవో భవిష్యన్తి సాధూనాం దర్శనే రతాః|
సత్యం చ ప్రతిపత్స్యన్తి వ్యవహారోపసంక్షయాత్||231-82||
భవిష్యన్తి చ కామానామలాభాద్ధర్మశీలినః|
కరిష్యన్తి చ సంస్కారం స్వయం చ క్షయపీడితాః||231-83||
ఏవం శుశ్రూషవో దానే సత్యే ప్రాణ్యభిరక్షణే|
తతః పాదప్రవృత్తే తు ధర్మే శ్రేయో నిపత్స్యతే||231-84||
తేషాం లబ్ధానుమానానాం గుణేషు పరివర్తతామ్|
స్వాదు కిం త్వితి విజ్ఞాయ ధర్మ ఏవ చ దృశ్యతే||231-85||
యథా హానిక్రమం ప్రాప్తాస్తథా ఋద్ధిక్రమం గతాః|
ప్రగృహీతే తతో ధర్మే ప్రపశ్యన్తి కృతం యుగమ్||231-86||
సాధువృత్తిః కృతయుగే కషాయే హానిరుచ్యతే|
ఏక ఏవ తు కాలో ऽయం హీనవర్ణో యథా శశీ||231-87||
ఛన్నశ్చ తమసా సోమో యథా కలియుగం తథా|
ముక్తశ్చ తమసా సోమ ఏవం కృతయుగం చ తత్||231-88||
అర్థవాదః పరం బ్రహ్మ వేదార్థ ఇతి తం విదుః|
అవివిక్తమవిజ్ఞాతం దాయాద్యమిహ ధార్యతే||231-89||
ఇష్టవాదస్తపో నామ తపో హి స్థవిరీకృతః|
గుణైః కర్మాభినిర్వృత్తిర్గుణాః శుధ్యన్తి కర్మణా||231-90||
ఆశీస్తు పురుషం దృష్ట్వా దేశకాలానువర్తినీ|
యుగే యుగే యథాకాలమృషిభిః సముదాహృతా||231-91||
ధర్మార్థకామమోక్షాణాం దేవానాం చ ప్రతిక్రియా|
ఆశిషశ్చ శివాః పుణ్యాస్తథైవాయుర్యుగే యుగే||231-92||
తథా యుగానాం పరివర్తనాని|
చిరప్రవృత్తాని విధిస్వభావాత్|
క్షణం న సంతిష్ఠతి జీవలోకః|
క్షయోదయాభ్యాం పరివర్తమానః||231-93||
| ←ముందరి అధ్యాయము | బ్రహ్మపురాణము | తరువాతి అధ్యాయము→ |