బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 225

బ్రహ్మపురాణము (బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 225)


ఉమోవాచ
కింశీలః కింసమాచారః పురుషః కైశ్చ కర్మభిః|
స్వర్గం సమభిపద్యేత సంప్రదానేన కేన వా||225-1||

మహేశ్వర ఉవాచ
దాతా బ్రాహ్మణసత్కర్తా దీనార్తకృపణాదిషు|
భక్షభోజ్యాన్నపానానాం వాససాం చ మహామతిః||225-2||

ప్రతిశ్రయాన్సభాః కుర్యాత్ప్రపాః పుష్కరిణీస్తథా|నిత్యకాదీని కర్మాణి కరోతి ప్రయతః శుచిః||225-3||

ఆసనం శయనం యానం గృహం రత్నం ధనం తథా|
సస్యజాతాని సర్వాణి సక్షేత్రాణ్యథ యోషితః||225-4||

సుప్రశాన్తమనా నిత్యం యః ప్రయచ్ఛతి మానవః|
ఏవంభూతో నరో దేవి దేవలోకే ऽభిజాయతే||225-5||

తత్రోష్య సుచిరం కాలం భుక్త్వా భోగాననుత్తమాన్|
సహాప్సరోభిర్ముదితో రమిత్వా నన్దనాదిషు||225-6||

తస్మాచ్చ్యుతో మహేశాని మానుషేషూపజాయతే|
మహాభాగకులే దేవి ధనధాన్యసమాచితే||225-7||

తత్ర కామగుణైః సర్వైః సముపేతో ముదాన్వితః|
మహాకార్యో మహాభోగో ధనీ భవతి మానవః||225-8||

ఏతే దేవి మహాభాగాః ప్రాణినో దానశాలినః|
బ్రహ్మణా వై పురా ప్రోక్తాః సర్వస్య ప్రియదర్శనాః||225-9||

అపరే మానవా దేవి ప్రదానకృపణా ద్విజాః|
యే ऽన్నాని న ప్రయచ్ఛన్తి విద్యమానే ऽప్యబుద్ధయః||225-10||

దీనాన్ధకృపణాన్దృష్ట్వా భిక్షుకానతిథీనపి|
యాచ్యమానా నివర్తన్తే జిహ్వాలోభసమన్వితాః||225-11||

న ధనాని న వాసాంసి న భోగాన్న చ కాఞ్చనమ్|
న గాశ్చ నాన్నవికృతిం ప్రయచ్ఛన్తి కదాచన||225-12||

అప్రలుబ్ధాశ్చ యే లుబ్ధా నాస్తికా దానవర్జితః|
ఏవంభూతా నరా దేవి నిరయం యాన్త్యబుద్ధయః||225-13||

తే వై మనుష్యతాం యాన్తి యదా కాలస్య పర్యయాత్|
ధనరిక్తే కులే జన్మ లభన్తే స్వల్పబుద్ధయః||225-14||

క్షుత్పిపాసాపరీతాశ్చ సర్వలోకబహిష్కృతాః|
నిరాశాః సర్వభోగేభ్యో జీవన్త్యధర్మజీవికాః||225-15||

అల్పభోగకులే జాతా అల్పభోగరతా నరాః|
అనేన కర్మణా దేవి భవన్త్యధనినో నరాః||225-16||

అపరే దమ్భినో నిత్యం మానినః పరతో రతాః|
ఆసనార్హస్య యే పీఠం న యచ్ఛన్త్యల్పచేతసః||225-17||

మార్గార్హస్య చ యే మార్గం న ప్రయచ్ఛన్త్యబుద్ధయః|
అర్ఘార్హాన్న చ సంస్కారైరర్చయన్తి యథావిధి||225-18||

పాద్యమాచమనీయం వా ప్రయచ్ఛన్త్యభిబుద్ధయః|
శుభం చాభిమతం ప్రేమ్ణా గురుం నాభివదన్తి యే||225-19||

అభిమానప్రవృద్ధేన లోభేన సమమాస్థితాః|
సంమాన్యాంశ్చావమన్యన్తే వృద్ధాన్పరిభవన్తి చ||225-20||

ఏవంవిధా నరా దేవి సర్వే నిరయగామినః|
తే చేద్యది నరాస్తస్మాన్నిరయాదుత్తరన్తి చ||225-21||

వర్షపూగైస్తతో జన్మ లభన్తే కుత్సితే కులే|
శ్వపాకపుల్కసాదీనాం కుత్సితానామచేతసామ్||225-22||

కులేషు తే ऽభిజాయన్తే గురువృద్ధోపతాపినః|
న దమ్భీ న చ మానీ యో దేవతాతిథిపూజకః||225-23||

లోకపూజ్యో నమస్కర్తా ప్రసూతో మధురం వచః|
సర్వకర్మప్రియకరః సర్వభూతప్రియః సదా||225-24||

అద్వేషీ సుముఖః శ్లక్ష్ణః స్నిగ్ధవాణీప్రదః సదా|
స్వాగతేనైవ సర్వేషాం భూతానామవిహింసకః||225-25||

యథార్థం సత్క్రియాపూర్వమర్చయన్నవతిష్ఠతే|
మార్గార్హాయ దదన్మార్గం గురుమభ్యర్చయన్సదా||225-26||

అతిథిప్రగ్రహరతస్తథాభ్యాగతపూజకః|
ఏవంభూతో నరో దేవి స్వర్గతిం ప్రతిపద్యతే||225-27||

తతో మానుష్యమాసాద్య విశిష్టకులజో భవేత్|
తత్రాసౌ విపులైర్భోగైః సర్వరత్నసమాయుతః||225-28||

యథార్హదాతా చార్హేషు ధర్మచర్యాపరో భవేత్|
సంమతః సర్వభూతానాం సర్వలోకనమస్కృతః||225-29||

స్వకర్మఫలమాప్నోతి స్వయమేవ నరః సదా|
ఏష ధర్మో మయా ప్రోక్తో విధాత్రా స్వయమీరితః||225-30||

యస్తు రౌద్రసమాచారః సర్వసత్త్వభయంకరః|
హస్తాభ్యాం యది వా పద్భ్యాం రజ్జ్వా దణ్డేన వా పునః||225-31||

లోష్టైః స్తమ్భైరుపాయైర్వా జన్తూన్బాధేత శోభనే|
హింసార్థం నిష్కృతిప్రజ్ఞః ప్రోద్వేజయతి చైవ హి||225-32||

ఉపక్రామతి జన్తూంశ్చ ఉద్వేగజననః సదా|
ఏవం శీలసమాచారో నిరయం ప్రతిపద్యతే||225-33||

స చేన్మనుష్యతాం గచ్ఛేద్యది కాలస్య పర్యయాత్|
బహ్వాబాధాపరిక్లిష్టే కులే జయతి సో ऽధమే||225-34||

లోకద్విష్టో ऽధమః పుంసాం స్వయం కర్మకృతైః ఫలైః|
ఏష దేవి మనుష్యేషు బోద్ధవ్యో జ్ఞాతిబన్ధుషు||225-35||

అపరః సర్వభూతాని దయావాననుపశ్యతి|
మైత్రీ దృష్టిః పితృసమో నిర్వైరో నియతేన్ద్రియః||225-36||

నోద్వేజయతి భూతాని న చ హన్తి దయాపరః|
హస్తపాదైశ్చ నియతైర్విశ్వాస్యః సర్వజన్తుషు||225-37||

న రజ్జ్వా న చ దణ్డేన న లోష్టైర్నాయుధేన చ|
ఉద్వేజయతి భూతాని శుభకర్మా దయాపరః||225-38||

ఏవం శీలసమాచారః స్వర్గే సముపజాయతే|
తత్రాసౌ భవనే దివ్యే ముదా వసతి దేవవత్||225-39||

స చేత్స్వర్గక్షయాన్మర్త్యో మనుష్యేషూపజాయతే|
అల్పాయాసో నిరాతఙ్కః స జాతః సుఖమేధతే||225-40||

సుఖభాగీ నిరాయాసో నిరుద్వేగః సదా నరః|
ఏష దేవి సతాం మార్గో బాధా యత్ర న విద్యతే||225-41||

ఉమోవాచ
ఇమే మనుష్యా దృశ్యన్తే ఊహాపోహవిశారదాః|
జ్ఞానవిజ్ఞానసంపన్నాః ప్రజ్ఞావన్తో ऽర్థకోవిదాః||225-42||

దుష్ప్రజ్ఞాశ్చాపరే దేవ జ్ఞానవిజ్ఞానవర్జితాః|
కేన కర్మవిపాకేన ప్రజ్ఞావాన్పురుషో భవేత్||225-43||

అల్పప్రజ్ఞో విరూపాక్ష కథం భవతి మానవః|
ఏవం త్వం సంశయం ఛిన్ధి సర్వధర్మభృతాం వర||225-44||

జాత్యన్ధాశ్చాపరే దేవ రోగార్తాశ్చాపరే తథా|
నరాః క్లీబాశ్చ దృశ్యన్తే కారణం బ్రూహి తత్ర వై||225-45||

మహేశ్వర ఉవాచ
బ్రాహ్మణాన్వేదవిదుషః సిద్ధాన్ధర్మవిదస్తథా|
పరిపృచ్ఛన్త్యహరహః కుశలాకుశలం సదా||225-46||

వర్జయన్తో ऽశుభం కర్మ సేవమానాః శుభం తథా|
లభన్తే స్వర్గతిం నిత్యమిహ లోకే యథాసుఖమ్||225-47||

స చేన్మనుష్యతాం యాతి మేధావీ తత్ర జాయతే|
శ్రుతం యజ్ఞానుగం యస్య కల్యాణముపజాయతే||225-48||

పరదారేషు యే చాపి చక్షుర్దుష్టం ప్రయుఞ్జతే|
తేన దుష్టస్వభావేన జాత్యన్ధాస్తే భవన్తి హి||225-49||

మనసాపి ప్రదుష్టేన నగ్నాం పశ్యన్తి యే స్త్రియమ్|
రోగార్తాస్తే భవన్తీహ నరా దుష్కృతకారిణః||225-50||

యే తు మూఢా దురాచారా వియోనౌ మైథునే రతాః|
పురుషేషు సుదుష్ప్రజ్ఞాః క్లీబత్వముపయాన్తి తే||225-51||

పశూంశ్చ యే వై బధ్నన్తి యే చైవ గురుతల్పగాః|
ప్రకీర్ణమైథునా యే చ క్లీబా జాయన్తి వై నరాః||225-52||

ఉమోవాచ
అవద్యం కిం తు వై కర్మ నిరవద్యం తథైవ చ|
శ్రేయః కుర్వన్నవాప్నోతి మానవో దేవసత్తమ||225-53||

మహేశ్వర ఉవాచ
శ్రేయాంసం మార్గమన్విచ్ఛన్సదా యః పృచ్ఛతి ద్విజాన్|
ధర్మాన్వేషీ గుణాకాఙ్క్షీ స స్వర్గం సముపాశ్నుతే||225-54||

యది మానుష్యతాం దేవి కదాచిత్సంనియచ్ఛతి|
మేధావీ ధారణాయుక్తః ప్రాజ్ఞస్తత్రాపి జాయతే||225-55||

ఏష దేవి సతాం ధర్మో గన్తవ్యో భూతికారకః|
నృణాం హితార్థాయ సదా మయా చైవముదాహృతః||225-56||

ఉమోవాచ
అపరే స్వల్పవిజ్ఞానా ధర్మవిద్వేషిణో నరాః|
బ్రాహ్మణాన్వేదవిదుషో నేచ్ఛన్తి పరిసర్పితుమ్||225-57||

వ్రతవన్తో నరాః కేచిచ్ఛ్రద్ధాదమపరాయణాః|
అవ్రతా భ్రష్టనియమాస్తథాన్యే రాక్షసోపమాః||225-58||

యజ్వానశ్చ తథైవాన్యే నిర్మోహాశ్చ తథా పరే|
కేన కర్మవిపాకేన భవన్తీహ వదస్వ మే||225-59||

మహేశ్వర ఉవాచ
ఆగమాలోకధర్మాణాం మర్యాదాః పూర్వనిర్మితాః|
ప్రమాణేనానువర్తన్తే దృశ్యన్తే హ దృఢవ్రతాః||225-60||

అధర్మం ధర్మమిత్యాహుర్యే చ మోహవశం గతాః|
అవ్రతా నష్టమర్యాదాస్తే నరా బ్రహ్మరాక్షసాః||225-61||

యే వై కాలకృతోద్యోగాత్సంభవన్తీహ మానవాః|
నిర్హోమా నిర్వషట్కారాస్తే భవన్తి నరాధమాః||225-62||

ఏష దేవి మయా సర్వ-సంశయచ్ఛేదనాయ తే|
కుశలాకుశలో నౄణాం వ్యాఖ్యాతో ధర్మసాగరః||225-63||


బ్రహ్మపురాణము