బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 187
| ←ముందరి అధ్యాయము | బ్రహ్మపురాణము (బ్రహ్మపురాణము - అధ్యాయము 187) | తరువాతి అధ్యాయము→ |
వ్యాస ఉవాచ
తస్మిన్రాసభదైతేయే సానుజే వినిపాతితే|
సర్వగోపాలగోపీనాం రమ్యం తాలవనం బభౌ||187-1||
తతస్తౌ జాతహర్షౌ తు వసుదేవసుతావుభౌ|
శుశుభాతే మహాత్మానౌ బాలశృఙ్గావివర్షభౌ||187-2||
చారయన్తౌ చ గా దూరే వ్యాహరన్తౌ చ నామభిః|
నియోగపాశస్కన్ధౌ తౌ వనమాలావిభూషితౌ||187-3||
సువర్ణాఞ్జనచూర్ణాభ్యాం తదా తౌ భూషితామ్బరౌ|
మహేన్ద్రాయుధసంకాశౌ శ్వేతకృష్ణావివామ్బుదౌ||187-4||
చేరతుర్లోకసిద్ధాభిః క్రీడాభిరితరేతరమ్|
సమస్తలోకనాథానాం నాథభూతౌ భువం గతౌ||187-5||
మనుష్యధర్మాభిరతౌ మానయన్తౌ మనుష్యతామ్|
తజ్జాతిగుణయుక్తాభిః క్రీడాభిశ్చేరతుర్వనమ్||187-6||
తతస్త్వాన్దోలికాభిశ్చ నియుద్ధైశ్చ మహాబలౌ|
వ్యాయామం చక్రతుస్తత్ర క్షేపణీయైస్తథాశ్మభిః||187-7||
తల్లిప్సురసురస్తత్ర ఉభయో రమమాణయోః|
ఆజగామ ప్రలమ్బాఖ్యో గోపవేషతిరోహితః||187-8||
సో ऽవగాహత నిఃశఙ్కం తేషాం మధ్యమమానుషః|
మానుషం రూపమాస్థాయ ప్రలమ్బో దానవోత్తమః||187-9||
తయోశ్ఛిద్రాన్తరప్రేప్సురతిశీఘ్రమమన్యత|
కృష్ణం తతో రౌహిణేయం హన్తుం చక్రే మనోరథమ్||187-10||
హరిణా క్రీడనం నామ బాలక్రీడనకం తతః|
ప్రక్రీడితాస్తు తే సర్వే ద్వౌ ద్వౌ యుగపదుత్పతన్||187-11||
శ్రీదామ్నా సహ గోవిన్దః ప్రలమ్బేన తథా బలః|
గోపాలైరపరైశ్చాన్యే గోపాలాః సహ పుప్లువుః||187-12||
శ్రీదామానం తతః కృష్ణః ప్రలమ్బం రోహిణీసుతః|
జితవాన్కృష్ణపక్షీయైర్గోపైరన్యైః పరాజితాః||187-13||
తే వాహయన్తస్త్వన్యోన్యం భాణ్డీరస్కన్ధమేత్య వై|
పునర్నివృత్తాస్తే సర్వే యే యే తత్ర పరాజితాః||187-14||
సంకర్షణం తు స్కన్ధేన శీఘ్రముత్క్షిప్య దానవః|
న తస్థౌ ప్రజగామైవ సచన్ద్ర ఇవ వారిదః||187-15||
అశక్తో వహనే తస్య సంరమ్భాద్దానవోత్తమః|
వవృధే సుమహాకాయః ప్రావృషీవ బలాహకః||187-16||
సంకర్షణస్తు తం దృష్ట్వా దగ్ధశైలోపమాకృతిమ్|
స్రగ్దామలమ్బాభరణం ముకుటాటోపమస్తకమ్||187-17||
రౌద్రం శకటచక్రాక్షం పాదన్యాసచలత్క్షితిమ్|
హ్రియమాణస్తతః కృష్ణమిదం వచనమబ్రవీత్||187-18||
బలరామ ఉవాచ
కృష్ణ కృష్ణ హ్రియే త్వేష పర్వతోదగ్రమూర్తినా|
కేనాపి పశ్య దైత్యేన గోపాలచ్ఛద్మరూపిణా||187-19||
యదత్ర సాంప్రతం కార్యం మయా మధునిషూదన|
తత్కథ్యతాం ప్రయాత్యేష దురాత్మాతిత్వరాన్వితః||187-20||
వ్యాస ఉవాచ
తమాహ రామం గోవిన్దః స్మితభిన్నౌష్ఠసంపుటః|
మహాత్మా రౌహిణేయస్య బలవీర్యప్రమాణవిత్||187-21||
కృష్ణ ఉవాచ
కిమయం మానుషో భావో వ్యక్తమేవావలమ్బ్యతే|
సర్వాత్మన్సర్వగుహ్యానాం గుహ్యాద్గుహ్యాత్మనా త్వయా||187-22||
స్మరాశేషజగదీశ కారణం కారణాగ్రజ|
ఆత్మానమేకం తద్వచ్చ జగత్యేకార్ణవే చ యః||187-23||
భవానహం చ విశ్వాత్మన్నేకమేవ హి కారణమ్|
జగతో ऽస్య జగత్యర్థే భేదేనావాం వ్యవస్థితౌ||187-24||
తత్స్మర్యతామమేయాత్మంస్త్వయాత్మా జహి దానవమ్|
మానుష్యమేవమాలమ్బ్య బన్ధూనాం క్రియతాం హితమ్||187-25||
వ్యాస ఉవాచ
ఇతి సంస్మారితో విప్రాః కృష్ణేన సుమహాత్మనా|
విహస్య పీడయామాస ప్రలమ్బం బలవాన్బలః||187-26||
ముష్టినా చాహన్మూర్ధ్ని కోపసంరక్తలోచనః|
తేన చాస్య ప్రహారేణ బహిర్యాతే విలోచనే||187-27||
స నిష్కాసితమస్తిష్కో ముఖాచ్ఛోణితముద్వమన్|
నిపపాత మహీపృష్ఠే దైత్యవర్యో మమార చ||187-28||
ప్రలమ్బం నిహతం దృష్ట్వా బలేనాద్భుతకర్మణా|
ప్రహృష్టాస్తుష్టువుర్గోపాః సాధు సాధ్వితి చాబ్రువన్||187-29||
సంస్తూయమానో రామస్తు గోపైర్దైత్యే నిపాతితే|
ప్రలమ్బే సహ కృష్ణేన పునర్గోకులమాయయౌ||187-30||
వ్యాస ఉవాచ
తయోర్విహరతోరేవం రామకేశవయోర్వ్రజే|
ప్రావృడ్వ్యతీతా వికసత్-సరోజా చాభవచ్ఛరత్||187-31||
విమలామ్బరనక్షత్రే కాలే చాభ్యాగతే వ్రజమ్|
దదర్శేన్ద్రోత్సవారమ్భ-ప్రవృత్తాన్వ్రజవాసినః||187-32||
కృష్ణస్తానుత్సుకాన్దృష్ట్వా గోపానుత్సవలాలసాన్|
కౌతూహలాదిదం వాక్యం ప్రాహ వృద్ధాన్మహామతిః||187-33||
కృష్ణ ఉవాచ
కో ऽయం శక్రమహో నామ యేన వో హర్ష ఆగతః|
ప్రాహ తం నన్దగోపశ్చ పృచ్ఛన్తమతిసాదరమ్||187-34||
నన్ద ఉవాచ
మేఘానాం పయసామీశో దేవరాజః శతక్రతుః|
యేన సంచోదితా మేఘా వర్షన్త్యమ్బుమయం రసమ్||187-35||
తద్వృష్టిజనితం సస్యం వయమన్యే చ దేహినః|
వర్తయామోపభుఞ్జానాస్తర్పయామశ్చ దేవతాః||187-36||
క్షీరవత్య ఇమా గావో వత్సవత్యశ్చ నిర్వృతాః|
తేన సంవర్ధితైః సస్యైః పుష్టాస్తుష్టా భవన్తి వై||187-37||
నాసస్యా నానృణా భూమిర్న బుభుక్షార్దితో జనః|
దృశ్యతే యత్ర దృశ్యన్తే వృష్టిమన్తో బలాహకాః||187-38||
భౌమమేతత్పయో గోభిర్ధత్తే సూర్యస్య వారిదః|
పర్జన్యః సర్వలోకస్య భవాయ భువి వర్షతి||187-39||
తస్మాత్ప్రావృషి రాజానః శక్రం సర్వే ముదాన్వితాః|
మహే సురేశమర్ఘన్తి వయమన్యే చ దేహినః||187-40||
వ్యాస ఉవాచ
నన్దగోపస్య వచనం శ్రుత్వేత్థం శక్రపూజనే|
కోపాయ త్రిదశేన్ద్రస్య ప్రాహ దామోదరస్తదా||187-41||
కృష్ణ ఉవాచ
న వయం కృషికర్తారో వణిజ్యాజీవినో న చ|
గావో ऽస్మద్దైవతం తాత వయం వనచరా యతః||187-42||
ఆన్వీక్షికీ త్రయీ వార్త్తా దణ్డనీతిస్తథాపరా|
విద్యాచతుష్టయం త్వేతద్వార్త్తామత్ర శృణుష్వ మే||187-43||
కృషిర్వణిజ్యా తద్వచ్చ తృతీయం పశుపాలనమ్|
విద్యా హ్యేతా మహాభాగా వార్త్తా వృత్తిత్రయాశ్రయా||187-44||
కర్షకాణాం కృషిర్వృత్తిః పణ్యం తు పణజీవినామ్|
అస్మాకం గాః పరా వృత్తిర్వార్త్తా భేదైరియం త్రిభిః||187-45||
విద్యయా యో యయా యుక్తస్తస్య సా దైవతం మహత్|
సైవ పూజ్యార్చనీయా చ సైవ తస్యోపకారికా||187-46||
యో ऽన్యస్యాః ఫలమశ్నన్వై పూజయత్యపరాం నరః|
ఇహ చ ప్రేత్య చైవాసౌ తాత నాప్నోతి శోభనమ్||187-47||
పూజ్యన్తాం ప్రథితాః సీమాః సీమాన్తం చ పునర్వనమ్|
వనాన్తా గిరయః సర్వే సా చాస్మాకం పరా గతిః||187-48||
గిరియజ్ఞస్త్వయం తస్మాద్గోయజ్ఞశ్చ ప్రవర్త్యతామ్|
కిమస్మాకం మహేన్ద్రేణ గావః శైలాశ్చ దేవతాః||187-49||
మన్త్రయజ్ఞపరా విప్రాః సీరయజ్ఞాశ్చ కర్షకాః|
గిరిగోయజ్ఞశీలాశ్చ వయమద్రివనాశ్రయాః||187-50||
తస్మాద్గోవర్ధనః శైలో భవద్భిర్వివిధార్హణైః|
అర్చ్యతాం పూజ్యతాం మేధ్యం పశుం హత్వా విధానతః||187-51||
సర్వఘోషస్య సందోహా గృహ్యన్తాం మా విచార్యతామ్|
భోజ్యన్తాం తేన వై విప్రాస్తథాన్యే చాపి వాఞ్ఛకాః||187-52||
తమర్చితం కృతే హోమే భోజితేషు ద్విజాతిషు|
శరత్పుష్పకృతాపీడాః పరిగచ్ఛన్తు గోగణాః||187-53||
ఏతన్మమ మతం గోపాః సంప్రీత్యా క్రియతే యది|
తతః కృతా భవేత్ప్రీతిర్గవామద్రేస్తథా మమ||187-54||
వ్యాస ఉవాచ
ఇతి తస్య వచః శ్రుత్వా నన్దాద్యాస్తే వ్రజౌకసః|
ప్రీత్యుత్ఫుల్లముఖా విప్రాః సాధు సాధ్విత్యథాబ్రువన్||187-55||
శోభనం తే మతం వత్స యదేతద్భవతోదితమ్|
తత్కరిష్యామ్యహం సర్వం గిరియజ్ఞః ప్రవర్త్యతామ్||187-56||
తథా చ కృతవన్తస్తే గిరియజ్ఞం వ్రజౌకసః|
దధిపాయసమాంసాద్యైర్దదుః శైలబలిం తతః||187-57||
ద్విజాంశ్చ భోజయామాసుః శతశో ऽథ సహస్రశః|
గావః శైలం తతశ్చక్రురర్చితాస్తం ప్రదక్షిణమ్||187-58||
వృషభాశ్చాభినర్దన్తః సతోయా జలదా ఇవ|
గిరిమూర్ధని గోవిన్దః శైలో ऽహమితి మూర్తిమాన్||187-59||
బుభుజే ऽన్నం బహువిధం గోపవర్యాహృతం ద్విజాః|
కృష్ణస్తేనైవ రూపేణ గోపైః సహ గిరేః శిరః||187-60||
అధిరుహ్యార్చయామాస ద్వితీయామాత్మనస్తనుమ్|
అన్తర్ధానం గతే తస్మిన్గోపా లబ్ధ్వా తతో వరాన్|
కృత్వా గిరిమహం గోష్ఠం నిజమభ్యాయయుః పునః||187-61||
| ←ముందరి అధ్యాయము | బ్రహ్మపురాణము | తరువాతి అధ్యాయము→ |