బాలకాండము - సర్గము 41

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే ఏకచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౧|

వాల్మీకి రామాయణము
రామాయణ కాండములు
1. బాలకాండము
2. అయోధ్యాకాండము
3. అరణ్యకాండము
4. కిష్కింధకాండము
5. సుందరకాండము
6. యుద్ధకాండము
7. ఉత్తరకాండము

పుత్రాన్ చిర గతాన్ జ్ఞాత్వా సగరో రఘునందన |

నప్తారం అబ్రవీత్ రాజా దీప్యమానం స్వ తేజసా |౧-౪౧-౧|

శూరః చ కృత విద్యః చ పూర్వైః తుల్యో అసి తేజసా |

పితృణాం గతిం అన్విచ్ఛ యేన చ అశ్వో అపహారితః |౧-౪౧-౨|

అంతర్ భౌమాని సత్త్వాని వీర్యవంతి మహాంతి చ |

తేషాం త్వం ప్రతిఘాత అర్థం స అసిం గృహ్ణీష్వ కార్ముకం |౧-౪౧-౩|

అభివాద్య అభివాద్యాన్ త్వం హత్వా విఘ్న కరాన్ అపి |

సిద్ధార్థః సంనివర్తస్వ మమ యజ్ఞస్య పారగః |౧-౪౧-౪|

ఏవం ఉక్తో అంశుమాన్ సమ్యక్ సగరేణ మహాత్మనా |

ధనుర్ ఆదాయ ఖడ్గం చ జగామ లఘువిక్రమః |౧-౪౧-౫|

స ఖాతం పితృభిః మార్గం అంతర్ భౌమం మహాత్మభిః |

ప్రాపద్యత నరశ్రేష్ఠ తేన రాజ్ఞా అభిచోదితః |౧-౪౧-౬|

దేవ దానవ రక్షోభిః పిశాచ పతగ ఉరగైః |

పూజ్యమానం మహాతేజా దిశా గజం అపశ్యత |౧-౪౧-౭|

స తం ప్రదక్షిణం కృత్వా పృష్ట్వా చైవ నిరామయం |

పితృఇన్ స పరిపప్రచ్ఛ వాజి హర్తారం ఏవ చ |౧-౪౧-౮|

దిశా గజః తు తత్ శ్రుత్వా ప్రత్యువాచ మహామతిః |

ఆసమంజ కృతార్థః త్వం సహ అశ్వః శీఘ్రం ఏష్యసి |౧-౪౧-౯|

తస్య తద్ వచనం శ్రుత్వా సర్వాన్ ఏవ దిశా గజాన్ |

యథా క్రమం యథా న్యాయం ప్రష్టుం సముపచక్రమే |౧-౪౧-౧౦|

తైః చ సర్వైః దిశా పాలైః వాక్యజ్ఞైః వాక్యకోవిదైః |

పూజితః స హయః చైవ గంతా అసి ఇతి అభిచోదితః |౧-౪౧-౧౧|

తేషాం తత్ వచనం శ్రుత్వా జగామ లఘువిక్రమః |

భస్మ రాశీ కృతా యత్ర పితరః తస్య సాగరాః |౧-౪౧-౧౨|

స దుఃఖ వశం ఆపన్నః తు అసమంజ సుతః తదా |

చుక్రోశ పరమ ఆర్తః తు వధాత్ తేషాం సుదుఃఖితః |౧-౪౧-౧౩|

యజ్ఞియం చ హయం తత్ర చరంతం అవిదూరతః |

దదర్శ పురుషవ్యాఘ్రో దుఃఖ శోక సమన్వితః |౧-౪౧-౧౪|

స తేషాం రాజ పుత్రాణాం కర్తు కామో జల క్రియాం |

స జలార్థం మహాతేజా న చ అపశ్యత్ జల ఆశయం |౧-౪౧-౧౫|

విసార్య నిపుణాం దృష్టిం తతో అపశ్యత్ ఖగ అధిపం |

పితృణాం మాతులం రామ సుపర్ణం అనిల ఉపమం |౧-౪౧-౧౬|

స చ ఏనం అబ్రవీత్ వాక్యం వైనతేయో మహాబలః |

మా శుచః పురుషవ్యాఘ్ర వధో అయం లోక సమ్మతః |౧-౪౧-౧౭|

కపిలేన అప్రమేయేణ దగ్ధా హి ఇమే మహాబలాః |

సలిలం న అర్హసి ప్రాజ్ఞ దాతుం ఏషాం హి లౌకికం |౧-౪౧-౧౮|

గంగా హిమవతో జ్యేష్ఠా దుహితా పురుషర్షభ |

తస్యాం కురు మహాబాహో పితౄణాం తు జల క్రియాం |౧-౪౧-౧౯|

భస్మ రాశీ కృతాన్ ఏతాన్ పావయేత్ లోక కాంతయా |

తయా క్లిన్నం ఇదం భస్మ గంగయా లోక కాంతయా |

షష్టిం పుత్ర సహస్రాణి స్వర్గ లోకం గమిష్యతి |౧-౪౧-౨౦|

నిర్గచ్ఛ చ అశ్వం మహాభాగ సంగృహ్య పురుషర్షభ |

యజ్ఞం పైతామహం వీర నిర్వర్తయితుం అర్హసి |౧-౪౧-౨౧|

సుపర్ణ వచనం శ్రుత్వా సః అంశుమాన్ అతివీర్యవాన్ |

త్వరితం హయం ఆదాయ పునర్ ఆయాత్ మహాయశాః |౧-౪౧-౨౨|

తతో రాజానం ఆసాద్య దీక్షితం రఘునందన |

న్యవేదయత్ యథా వృత్తం సుపర్ణ వచనం తథా |౧-౪౧-౨౩|

తత్ శ్రుత్వా ఘోర సంకాశం వాక్యం అంశుమతో నృపః |

యజ్ఞం నిర్వర్తయామాస యథా కల్పం యథా విధి |౧-౪౧-౨౪|

స్వ పురం చ అగమత్ శ్రీమాన్ ఇష్ట యజ్ఞో మహీపతిః |

గంగాయాః చ ఆగమే రాజా నిశ్చయం న అధ్యగచ్ఛత |౧-౪౧-౨౫|

అగత్వా నిశ్చయం రాజా కాలేన మహతా మహాన్ |

త్రింశత్ వర్ష సహస్రాణి రాజ్యం కృత్వా దివం గతః |౧-౪౧-౨౬|


ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే ఏకచత్వారింశః సర్గః |౧-౪౧|