బాలకాండము - సర్గము 40
శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే చత్వారింశః సర్గః |౧-౪౦|
వాల్మీకి రామాయణము | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
దేవతానాం వచః శ్రుత్వా భగవాన్ వై పితామహః |
ప్రత్యువాచ సుసంత్రస్తాన్ కృతాంత బల మోహితాన్ |౧-౪౦-౧|
యస్య ఇయం వసుధా కృత్స్నా వాసుదేవస్య ధీమతః|
మహిషీ మాధవసయ స ఏషా స ఏవ భగవన్ ప్రభుః|౧-౪౦-౨|
కాపిలం రూపం ఆస్థాయ ధారయత్య అనిశం ధరాం |
తస్య కోపాగ్నినా దగ్ధా భవిష్యంతి నృపాత్మజా |౧-౪౦-౩|
పృథివ్యాః చ అపి నిర్భేదో దృష్ట ఏవ సనాతనః |
సగరస్య చ పుత్రాణాం వినాశో దీర్ఘ దర్శినాం |౧-౪౦-౪|
పితామహ వచః శ్రుత్వా త్రయః త్రింశత్ అరిందమః |
దేవాః పరమ సంహృష్టాః పునర్ జగ్ముర్ యథా ఆగతం |౧-౪౦-౫|
సగరస్య చ పుత్రాణాం ప్రాదుర్ ఆసీత్ మహాస్వనః |
పృథివ్యాం భిద్యమానాయాం నిర్ఘాత సమ నిఃవనః |౧-౪౦-౬|
తతో భిత్త్వా మహీం సర్వాం కృత్వా చ అపి ప్రదక్షిణం |
సహితాః సగరాః సర్వే పితరం వాక్యం అబ్రువన్ |౧-౪౦-౭|
పరిక్రాంతా మహీ సర్వా సత్త్వవంతః చ సూదితాః |
దేవ దానవ రక్షాంసి పిశాచ ఉరగ పన్నగాః |౧-౪౦-౮|
న చ పశ్యామహే అశ్వం తే అశ్వ హర్తారం ఏవ చ |
కిం కరిష్యామ భద్రం తే బుద్ధిః అత్ర విచార్యతాం |౧-౪౦-౯|
తేషాం తత్ వచనం శ్రుత్వా పుత్రాణాం రాజ సత్తమః |
సమన్యుః అబ్రవీత్ వాక్యం సగరో రఘునందన |౧-౪౦-౧౦|
భూయః ఖనత భద్రం వో విభేద్య వసుధా తలం
అశ్వ హర్తారం ఆసాద్య కృతార్థాః చ నివర్తత |౧-౪౦-౧౧|
పితుర్ వచనం ఆసాద్య సగరస్య మహాత్మనః |
షష్టిః పుత్ర సహస్రాణి రసాతలం అభిద్రవన్ |౧-౪౦-౧౨|
ఖన్యమానే తతః తస్మిన్ దదృశుః పర్వత ఉపమం |
దిశా గజం విరూపాక్షం ధారయంతం మహీతలం |౧-౪౦-౧౩|
స పర్వత వనాం కృత్స్నాం పృథివీం రఘునందన |
ధారయామాస శిరసా విరూపాక్షో మహాగజః |౧-౪౦-౧౪|
యదా పర్వణి కాకుత్స్థ విశ్రమార్థం మహాగజః |
ఖేదాత్ చాలయతే శీర్షం భూమి కంపః తదా భవేత్ |౧-౪౦-౧౫|
తే తం ప్రదక్షిణం కృత్వా దిశా పాలం మహాగజం |
మానయంతో హి తే రామ జగ్ముర్ భిత్త్వా రసాతలం |౧-౪౦-౧౬|
తతః పూర్వాం దిశం భిత్త్వా దక్షిణాం బిభిదుః పునః |
దక్షిణస్యాం అపి దిశి దదృశుః తే మహాగజం |౧-౪౦-౧౭|
మహా పద్మం మహాత్మానం సుమహా పర్వతోపమం |
శిరసా ధారయంతం గాం విస్మయం జగ్ముర్ ఉత్తమం |౧-౪౦-౧౮|
తే తం ప్రదక్షిణం కృత్వా సగరస్య మహాత్మనః |
షష్టిః పుత్ర సహస్రాణి పశ్చిమాం బిభిదుర్ దిశం |౧-౪౦-౧౯|
పశ్చిమాయాం అపి దిశి మహాంతం అచలోపమం |
దిశా గజం సౌమనసం దదృశుః తే మహా బలాః |౧-౪౦-౨౦|
తే తం ప్రదక్షిణం కృత్వా పృష్ట్వా చ అపి నిరామయం |
ఖనంతః సముపక్రాంతా దిశం సోమవతీం తదా |౧-౪౦-౨౧|
ఉత్తరస్యాం రఘుశ్రేష్ఠ దదృశుర్ హిమ పాణ్డురం |
భద్రం భద్రేణ వపుషా ధారయంతం మహీం ఇమాం |౧-౪౦-౨౨|
సమాలభ్య తతః సర్వే కృత్వా చ ఏనం ప్రదక్షిణం |
షష్టిః పుత్ర సహస్రాణి బిభిదుర్ వసుధా తలం |౧-౪౦-౨౩|
తతః ప్రాక్ ఉత్తరాం గత్వా సాగరాః ప్రథితాం దిశం |
రోషాత్ అభ్యఖనన్ సర్వే పృథివీం సగర ఆత్మజాః |౧-౪౦-౨౪|
తే తు సర్వే మహత్మానో భిమవేగ మహబలాః |
దదృశుః కపిలం తత్ర వాసుదేవం సనాతనం |౧-౪౦-౨౫|
హయం చ తస్య దేవస్య చరంతం అవిదూరతః |
ప్రహర్షం అతులం ప్రప్తః సర్వే తే రఘునందన |౧-౪౦-౨౬|
తే తం హయ హరం జ్ఞాత్వా క్రోధ పర్యాకుల ఈక్షణాః |
ఖనిత్ర లాంగలా ధర నానా వృక్ష శిలా ధరాః |౧-౪౦-౨౭|
అభ్యధావంత సంక్రుద్ధాః తిష్ఠ తిష్ఠ ఇతి చ అబ్రువన్ |
అస్మాకం త్వం హి తురగం యజ్ఞియం హృతవాన్ అసి |౧-౪౦-౨౮|
దుర్మేధః త్వం హి సంప్రాప్తాన్ విద్ధి నః సగరాత్మజాన్ |
శ్రుత్వా తత్ వచనం తేషాం కపిలో రఘునందన |౧-౪౦-౨౯|
రోషేణ మహతా ఆవిష్టో హుం కారం అకరోత్ తదా |
తతః తేన అప్రమేయేణ కపిలేన మహాత్మనా |
భస్మ రాశీ కృతాః సర్వే కాకుత్స్థ సగరాత్మజాః |౧-౪౦-౩౦|
ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే చత్వారింశః సర్గః |౧-౪౦|