బాలకాండము - సర్గము 10

శ్రీమద్వాల్మీకియరామాయణే బాలకాండే దశమః సర్గః |౧-౧౦|

వాల్మీకి రామాయణము

రామాయణ కాండములు

1. బాలకాండము

2. అయోధ్యాకాండము

3. అరణ్యకాండము

4. కిష్కింధకాండము

5. సుందరకాండము

6. యుద్ధకాండము

7. ఉత్తరకాండము

సుమంత్రః చోదితో రాజ్ఞా ప్రోవాచ ఇదం వచః తదా |

యథా ఋష్యశృఙ్గః తు ఆనీతో యేన ఉపాయేన మంత్రిభిః

తన్మే నిగదితం సర్వం శృణు మే మంత్రిభిః సహ |౧-౧౦-౧|

రోమపాదం ఉవాచ ఇదం సహ అమాత్యః పురోహితః |

ఉపాయో నిరపాయో అయం అస్మాభిః అభిచింతితః |౧-౧౦-౨|

ఋష్యశృఙ్గో వనచరః తపః స్వాధ్యాయ సంయుతః |

అనభిజ్ఞః తు నారీణాం విషయాణాం సుఖస్య చ |౧-౧౦-౩|

ఇంద్రియార్థైః అభిమతైః నరచిత్త ప్రమాథిభి |

పురం ఆనాయయిష్యామః క్షిప్రం చ అధ్యవసీయతాం |౧-౧౦-౪|

గణికాః తత్ర గచ్ఛంతు రూపవత్యః స్వలంకృతాః |

ప్రలోభ్య వివిధ ఉపాయైః ఆనేష్యంతి ఇహ సత్కృతాః |౧-౧౦-౫|

శ్రుత్వా తథా ఇతి రాజా చ ప్రత్యువాచ పురోహితం |

పురోహితో మంత్రిణః చ తథా చక్రుః చ తే తథా |౧-౧౦-౬|

వారముఖ్యాః తు తత్ శ్రుత్వా వనం ప్రవివిశుః మహత్ |

ఆశ్రమస్య అవిదూరే అస్మిన్ యత్నం కుర్వంతి దర్శనే |౧-౧౦-౭|

ఋషేః పుత్రస్య ధీరస్య నిత్యం ఆశ్రమ వాసినః |

పితుః స నిత్య సంతుష్టో న అతిచక్రామ చ ఆశ్రమాత్ |౧-౧౦-౮|

న తేన జన్మ ప్రభృతి దృష్ట పూర్వం తపస్వినా |

స్త్రీ వా పుమాన్ వా యచ్చ అన్యత్ సత్త్వం నగర రాష్ట్రజం |౧-౧౦-౯|

తతః కదాచిత్ తం దేశం ఆజగామ యదృచ్ఛయా |

విభాణ్డక సుతః తత్ర తాః చ అపశ్యత్ వరాంగనాః |౧-౧౦-౧౦|

తాః చిత్ర వేషాః ప్రమదా గాయంత్యో మధుర స్వరం |

ఋషి పుత్రం ఉపాగమ్య సర్వా వచనం అబ్రువన్ |౧-౧౦-౧౧|

కః త్వం కిం వర్తసే బ్రహ్మన్ జ్ఞాతుం ఇచ్ఛామహే వయం |

ఏకః త్వం విజనే దూరే వనే చరసి శంస నః |౧-౧౦-౧౨|

అదృష్ట రూపాః తాః తేన కామ్య రూపా వనే స్త్రియః |

హార్దాత్ తస్య మతిః జాతా అఖ్యాతుం పితరం స్వకం |౧-౧౦-౧౩|

పితా విభాణ్డకో అస్మాకం తస్య అహం సుత ఔరసః |

ఋష్యశృఙ్గ ఇతి ఖ్యాతం నామ కర్మ చ మే భువి |౧-౧౦-౧౪|

ఇహ ఆశ్రమ పదోఽస్మాకం సమీపే శుభ దర్శనాః |

కరిష్యే వోఽత్ర పూజాం వై సర్వేషాం విధి పూర్వకం |౧-౧౦-౧౫|

ఋషి పుత్ర వచః శ్రుత్వా సర్వాసాం మతిరాస వై |

తత్ ఆశ్రమ పదం ద్రష్టుం జగ్ముః సర్వాః తతో అంగనః |౧-౧౦-౧౬|

గతానాం తు తతః పూజాం ఋషి పుత్రః చకార హ |

ఇదం అర్ఘ్యం ఇదం పాద్యం ఇదం మూలం ఫలం చ నః |౧-౧౦-౧౭|

ప్రతిగృహ్య తు తాం పూజాం సర్వా ఏవ సముత్సుకాః |

ఋషేర్ భీతాః చ శీఘ్రం తు గమనాయ మతిం దధుః |౧-౧౦-౧౮|

అస్మాకం అపి ముఖ్యాని ఫలాని ఇమాని హే ద్విజ |

గృహాణ విప్ర భద్రం తే భక్షయస్వ చ మా అచిరం |౧-౧౦-౧౯|

తతః తాః తం సమాలింగ్య సర్వా హర్ష సమన్వితాః |

మోదకాన్ ప్రదదుః తస్మై భక్ష్యాం చ వివిధాన్ శుభాన్ |౧-౧౦-౨౦|

తాని చ ఆస్వాద్య తేజస్వీ ఫలాని ఇతి స్మ మన్యతే |

అనాస్వాదిత పూర్వాణి వనే నిత్య నివాసినాం |౧-౧౦-౨౧|

ఆపృచ్ఛ్య చ తదా విప్రం వ్రత చర్యాం నివేద్య చ |

గచ్ఛంతి స్మ అపదేశాత్ తా భీతాః తస్య పితుః స్త్రియః |౧-౧౦-౨౨|

గతాసు తాసు సర్వాసు కాశ్యపస్య ఆత్మజో ద్విజః |

అస్వస్థ హృదయః చ ఆసీత్ దుఃఖాత్ చ పరివర్తతే |౧-౧౦-౨౩|

తతోఽపరే ద్యుః తం దేశం ఆజగామ స వీర్యవాన్ |

విభాణ్డక సుతః శ్రీమాన్ మనసా విచింతయన్ ముహుః |౧-౧౦-౨౪|

మనోజ్ఞా యత్ర తా దృష్టా వారముఖ్యాః స్వలంకృతాః |

దృష్ట్వా ఏవ చ తతో విప్రం ఆయాంతం హృష్ట మానసాః |౧-౧౦-౨౫|

ఉపసృత్య తతః సర్వాః తాః తం ఊచుర్ ఇదం వచః |

ఏహి ఆశ్రమ పదం సౌమ్య అస్మాకం ఇతి చ అబ్రువన్ |౧-౧౦-౨౬|

చిత్రాణి అత్ర బహూని స్యుః మూలాని చ ఫలని చ |

తత్ర అపి ఏష విశేషేణ విధిః హి భవితా ధ్రువం |౧-౧౦-౨౭|

శ్రుత్వా తు వచనం తాసాం సర్వాసాం హృదయం గమం |

గమనాయ మతిం చక్రే తం చ నిన్యుః తథా స్త్రియః |౧-౧౦-౨౮|

తత్ర చ ఆనీయమానే తు విప్రే తస్మిన్ మహాత్మని |

వవర్ష సహసా దేవో జగత్ ప్రహ్లాదయన్ తదా |౧-౧౦-౨౯|

వర్షేణ ఏవ ఆగతం విప్రం తాపసం స నరాధిపః |

ప్రతి ఉద్గమ్య మునిం ప్రహ్వః శిరసా చ మహీం గతః |౧-౧౦-౩౦|

అర్ఘ్యం చ ప్రదదౌ తస్మై న్యాయతః సుసమాహితః |

వవ్రే ప్రసాదం విప్రేఇంద్రాత్ మా విప్రం మన్యుః ఆవిశేత్ |౧-౧౦-౩౧|

అంతఃపురం ప్రవేశ్య అస్మై కన్యాం దత్త్వా యథావిధి |

శాంతాం శాంతేన మనసా రాజా హర్షం అవాప సః |౧-౧౦-౩౨|

ఏవం స న్యవసత్ తత్ర సర్వ కామైః సుపూజితః |

ఋష్యశృంగో మహాతేజాః శంతాయా సహ భార్యయా |౧-౧౦-౩౩|

ఇతి వాల్మీకి రామాయణే ఆది కావ్యే బాలకాండే దశమః సర్గః |౧-౧౦|