వేమన 48
"ఆ. భావమరసి తన్ను భార్యసేవించిన
ఇంటికైన నగును ఈశ్వరుండు
అదియులేక బ్రతుకు టధమము భువిలోన.." (2841)
ఈ యవస్థలోనే తన యదృష్టమునుగూర్చి యిట్లు దీనముగా విలపించెను: '
"ఆ, సుఖసుఖాన నేను సుగుణుఁడై యుండఁగా
నన్నుఁ బెండ్లియాడ నయముఁజెప్పి
దీని గూర్చిన విధి నేనేమి యందును." (3802)
ఆనునదేమి ? 'తప్పు లెన్నువారు తమ తప్పు లెఱుఁగరు' (1799)
అను తన న్యాయమును తనకే యన్వయించుకొని నోరుమూసికొని యుండుటతప్ప ! "అపరాధము స్వయంకృతము! అనుభవమే ప్రతీకారము.
ఈ భార్యయందితనికిఁగలిగిన సంతానముగూడ సుఖకరముగా పరిణమించి నట్లు కానము. తల్లిదండ్రులకుఁగల యిట్టి యనుకూల దాంపత్యమందు పుట్టిన బిడ్డల గతిని విచారించువారెవరు? వారు స్వేచ్చగాఁ బెరిగిరి. స్వేచ్చగా వర్తించిరి. ఇట్టి సంతానము గూర్చిన పద్య మొకటి-
"క. ఎండిన మ్రానొకటడవిని
నుండిన నందగ్ని పట్టి యూడ్చును జెట్లస్
దండి గలవంశ మెల్లను
చండాలుం డొకడు పుట్టి చంపును వేమా" (624)
ఇట్లు వేమనకు
"ఆ. సుగుణవంతురాలు సుదతియై యుండిన
బుద్ధిమంతులగుచుఁ బుత్రులొప్ప
స్వర్గమేటికయ్య సంసారికింకను ... " (3903)
అని పడిన పేరాస లన్నియు వమ్మై పోయినవి. ఇందుకుఁ దోడు వేశ్యా ప్రియ త్వపు మహత్తుచేత ఆస్తియరిగిపోఁగా పేదఱికముగూడ ననుభవించినట్లు గానవచ్చు చున్నది. ఇదివఱకు తన్నాశ్రయించి తనయెడ భయభక్తి స్నేహములు చూపిన వారెల్ల నితని సహవాసము వదలుటయే కాక వేళాకోళముగూడ చేసినట్లున్నది
"ఆ, కుడువఁ గూడులేక కూడఁ బెట్టఁగలేక
విడువ ముడువలేక గడనలేక
నడవసాఁగియున్న నడపీనుఁ గందురు..." (1135)
ఇతరులు తన్నేమన్నసు మానెను గాని యింటిలోనే-
"ఆ. కూలి నాలిచేసి గుల్లాము పనిచేసి
తెచ్చి పెట్టెనేని మెచ్చునాలు,
చిక్కుపడ్డ వేళ చీకాకు పఱచురా.." (1163)
"ఆ. ధనములేమి సుతుల, తప్పలనిడుదురు
ధనములేమి( బత్ని తాఁక రాదు.. " (2114)
కాఁబట్టి
"ఆ, ధనము లేమి యనెడు దావానలం బది
తన్నుఁజెఱుచు మీఱి దాఁపఁ జెఱుచు
ధనములేమి మదిని తలఁపనె పాపంబు..." (2113)
వేమన్న విసిగి పోయినాఁడు. తనకొడుకు లేమియుc బనికి రాకపోయిరి.