పుట:Vavilala Somayajulu Sahityam-4 Vyasalu.pdf/365

ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు

లోని కళింగ గంగరాజుల పేర ఒక శకం కొంతకాలముంది. ఈ శకాలలో నేడు ఉ త్తర దేశంలో విక్రమార్క శకము, దక్షిణ దేశంలో శాలివాహన శకము వాడుకలో ఉ ంది. మహమ్మదీయ క్రైస్తవ ప్రభుత్వాల కారణంగా ఫసలీ, క్రీస్తుశకాలు వచ్చినవి.

ఈ జయనామ సంవత్సరము యుధిష్ఠిర శతాబ్దము 3059, శాలివాహన శకము 1876, ఫసలీ 1363-1364. క్రీ.శ. 1954-55 (ఎ.డి)' ఆంధ్రదేశంలో వేదార్థ నిర్ణయం చేసిన అద్వైత స్థాపనాచార్యులు శ్రీ శంకరభగవత్పాదులవారి జన్మ నుంచీ, విద్యారణ్య స్వామివారి జన్మనుంచి సంవత్సరాన్ని లెక్క పెట్టడం అనూచానంగా వస్తున్నది. జయ ఆచార్యుల జన్మ నుంచి 2457. విద్యారణ్యావతారాబ్దములో జయ 959.

4

ఆంధ్రదేశంలో సంవత్సరము లోక వ్యవహారానికి చాంద్ర సౌరమానాన్ని (Luni- Solar measure) అనుసరిస్తున్నది. సూర్యుడు అశ్వినిలో ప్రవేశించటంతో సౌర సంవత్సరము ప్రారంభిస్తుంది. నేటికి కూడా శేషాచల (తిరుపతి) దక్షిణ దేశంలో సూర్యుడు మేషంలో ప్రవేశించిన నాటినుంచే సంవత్సరాది. వింధ్యకు ఉత్తరాన ఉన్న దేశంలో బార్హస్పత్యమానం ఆచారంగా ఉంది. కార్తికమాసంలో ఈ అబ్దానికి ఆరంభం. 8 ఈ మాన ప్రకారము మన జయ వింధ్యోత్తరవాసులకు ప్లవంగ సంవత్సరము.
సంవత్సరాన్ని గురించి అరుణ కారకములలో (3-56) "పంచ పంచస్త త్రివర్త సంవత్సరః" అని మంత్రం కనిపిస్తున్నది. దీని అర్థం 5+50+300 - 355. పంచ పంచ పంచదశః : (50x50)+105 = 355. పంచ పంచస్త ఏక వింశః 5x(50+21) = 355 దీనిని బట్టి సంవత్సరానికి 355 దినాలున్నట్లు ఒక లెక్క ఉన్నదన్నమాట. చంద్రుడు భూమి చుట్టూ తిరిగి రావటానికి పట్టే కాలం ఒక నెల. సూర్యుని చుట్టూ ఒకసారి భూమి తిరిగి రావటానికి పట్టే కాలము (Sidereal year) సంవత్సరము.
పన్నెండు చాంద్రమాసాలు కలిపి 291/2×12-356. సౌరవత్సరానికి మూడు వందల అరవై ఐదు దినాల ఆరుగంటల తొమ్మిది నిమిషాల 9 సెకండ్లు. చాంద్ర సంవత్సరానికీ - అంటే 12 చాంద్రమాసాలు పట్టే కాలానికి - సౌర సంవత్సరానికీ ఉన్న తేడాలను దూరంగా ఉంచితే సగటున సంవత్సరానికి 360 దినాలు. సంస్కృతి 365