'మాచలదేవి'
(మాచలదేవి నాట్యకళాకోవిద, గణిక, కాకతీయ చక్రవర్తి ప్రతాపరుద్రదేవుని ఉపపత్ని, విద్యాగోష్ఠీప్రవీణ)
చ. అరుణపటమ్ము గట్టె నుషయా యిది! రమ్య గృహాంగణమ్మునన్
తరుణవిలాసయై నిలిచె దర్పముతో మధులిట్ప్రభూత్తముం
డెరుగని పుష్పకోమలిగ - ఎవ్వతె? ఈ తొలిసంజ పార్థివుం
డరుగుచునుండె నా నెలవు, కాయమ యెంతటి పుణ్యమూర్తియో!
చ. కలగదు రాజరా జెదురుగా జనుదెంచిన, ముగ్ధహాసరే
ఖల నొలికించుగాని పదకంజము సుంత కదల్పబోదు, మం
జుల కరపల్లవంపు కొన జోకగ నూతనొసంగు పూనినా
డలసతతో మనోజ్ఞభవనాంతర భూమికి జేరు కోరికన్.
ఉ. ఇంతటి గారవమ్ము కలదే మును పెవ్వరికైన, రాజు ల
త్యంతదయార్ద్రచిత్తమున నాత్మ సఖీజన మెన్నడేని య
భ్యంతర హర్మ్యవీథి లఘుభావముతో గ్రహియించిరేని ని
శ్చింత క్షమింతు, రియ్యది విశిష్ట మపూర్వము పో మనోహరీ!
మ. అది యా మాచలగాక యెవ్వరగు సౌహార్దప్రమోదాన నా
మదిరాక్షిన్ ప్రియశిష్యగా గొనియె నా మాన్యుండు రారాజు - నీ
పదకంజాతము లంటి నూత్నగతు లభ్యాసంబు సేయించు నే
యుదయంబందున, ధన్య వీవు, సరి లే రో నాకలోకాంగనా!
చ. అనయము స్వర్గసీమను బిడౌజుని గొల్చెడు దేవనర్తకీ
గణపరిసర్పవై యమర కల్పక మంజుమహీజ మైన సం
జనితముగాగ నీర్ష్య సురసారసలోచనలందు వచ్చి ఈ
వనుకొనెదన్, మహోజ్జ్వల మహత్తర కాంతులు కాక కల్గునే! 5
శివాలోకనము
53