38
శతకకవులచరిత్రము
(1) "పొలయలుక నాఁటి కూటమి."
(2) "చేడెల యధరామృతంబుఁ జెందనినోరు౯”
“25. కడు బలవంతుం డైనను”
"38. ఎక్కువ చదువులు చదివిన”
"54. తలమాసిన నొలుమాసిన ”
"95. వెలయాలి వలనఁ గూరిమి.”
మొదలగు పద్యములు బాలురకొఱకుద్దేశించినట్లు కనఁబడదు. పైఁగా బద్దెన నీతులపద్యమొకటి యిట్లున్నది. "బాలబోధకు౯" కావున నెద్దిబాలబోధ కని యనుమానముకలుగుచున్నది. ఈపద్య మన్నిప్రతులఁ గనఁబడదు. అర్థమును జింత్యము.
కావున శ్రీ కవిగారు సుమతిశతకమును బద్దెన వ్రాసె నను వాదము రెండువిధముల సందేహాస్పద మగుచున్నది. భాషయు, శైలియు, విపరీత మగుభేదమును బొందుట యొకటి, సుమతిశతకకాల నిర్ణయమును, బద్దెన కాలనిర్ణయమును సులభముకాకపోవుట రెండవది. ఐనను స్థూలముగ బద్దెనకాలము నిర్ణయమైనట్లే, సుమతిశతకము నందలిమాటలనుబట్టి దానికాలనిర్ణయ మొనర్పఁ బ్రయత్నించి చూతము. వేఱాధారములు లేనప్పుడీ క్రింది మార్గముకంటె నన్యము కనఁబడదు. కాలనిర్ణయమునకు వీలైన తుఱకపదము లెవ్వియు నిందు నేఁ జూచినంతవఱకుఁ గనఁబడలేదు. ఇతర సాధనములకుఁ బ్రయత్నింతము. మనము చూడఁబోవునట్టి యాధారములు స్థూలవిభాగమునకు వీలగు నా యనుసందేహముతో - నాశతోఁ - జేయుప్రయత్నములే కాని యివి సిద్దాంతములు కాఁజాలవనియు, సిద్ధాంతీకరిప నీ వ్యాసకర్త యభిలాషము కాదనియు, సత్యనిర్ణయమున కొనర్చు సత్ప్రయత్నము లనియు సహృదయు లెఱుఁగకపోరు. ఈక్రింది వెఱ్ఱిప్రయత్నములకు నవ్వకుండుటకై పైయుపోద్ఘాత మవసరమైనది.
(1) శతకమునందుఁ బద్యము లకారాదిగ వ్రాసియున్నాఁడు.
