ఈ పుట అచ్చుదిద్దబడ్డది

నరసభూపాలీయము. ఆ. 5

89


మృత్యుంజయున కేల మెడచుట్టు విస మని, గరళకంఠుని సితకంఠుఁ జేయ
దలపోయ నుఱు వై నదాత కీమాలిన్య, మనుచితం బని ఘను నమలుఁ జేయ


తే.

మహితభవదీయసత్కీ ర్తిమధురవిధుర, వక్ర మగు బ్రహ్మసృష్టి నతిక్రమించి
కమలజాండకరండంబు గడచి వెడలె, వైరిగజసింహ యోబయనారసింహ.

101

కార్యకారణవిపర్యయరూపాతిశయోక్తి —

సీ.

నీప్రతాపగ్ని దెసలఁ బర్వక మున్నె, పొగయు శాత్రవరాజపురవరంబు
లలపురంబులధూమ మగ్గలింపక మున్నె, ప్రబలువైరికళత్రబాష్పవితతు
లలజలంబులు ధాత్రి నవఘళింపక మున్నె , ద్రె ళ్ళుబ్బువారి యకీర్తిపంక
మాపంకసంకరం బంకురింపక మున్నె, పొడము నసత్కీర్తిపుండరీక


తే.

మవుర కవిబుధశుకపికనినహనిరత, ఫలితసురుచిరసురతరుపటిమఘటన
కలితకరతలకుసుమితకరజనికర, గరిమ మనుపోచిరా జోబఘనునృసింహ.

102

సహోక్తి —

క.

నిపుణత ముఖ్యాన్విత మా, నుపమేయంబును సహార్థయోగాన్విత మౌ
నుపమానంబును బెరసినఁ, బ్రపంచితం బగుసహోక్తి రహి నె ట్లన్నన్.

103


సీ.

నానారిభూనాథసేనాపతులతోనె, కటకము ల్దూఱు నీపటహరవము
భీతారిజాతాసువాతావళులతోనె, దివి కేఁగు నీచమూభవరజంబు
ధీరాతివీరారిఘోరాంగములతోనె, వడకు నీకరతలోజ్జ్వలకృపాణ
మస్తారిమస్తాగ్రవిస్తారములతోనె, సతిఁ జెందు తావకోన్నతశ రాస


తే.

మహితనృపరాజ్యలక్ష్మీమృగాక్షితోనె, వేడ్క నినుఁ జెందు సంగ్రామవిజయలక్ష్మి
యనఘతరపోచిరాజవంశాబ్ధచంద్ర, నరనుతాటోప యోబయనరసభూప.

104

వినోక్తి —

క.

సంబంధిం బాసి మఱియొక, సంబంధికిఁ జారుతయు నచారుతయుం బ్రా
పంబుగఁ బ్రజ్ఞాధికులమ, తంబున నది యగు వినోక్తి ధర నె ట్లన్నన్.

105


ఉ.

క్రూరత లేనిచూపు నెలకొన్నవికారము లేనిరూ పహం
కారము లేనియేపు కలకాలము వేసట లేనిప్రాపు సం
ప్రేరితయంత్రమీనతనుభేదమున న్సరి లేనితూపు ని
ద్ధారుణి నీకె పొల్చు గుణధామ నృసింహనృపాలశేఖరా.

106

అచారుతావినోక్తి —

క.

కవి లేని రాజుకీర్తియు, రవి లేనినభంబు రూపరసభావములం
జవి లేనిభామపొందును, రవ లేనివిభూషణంబు రహి నరసింహా.

107

సమాసోక్తి —

క.

ప్రకృతము విశేషణంబులు, సకలంబును సామ్యధర్మసహితము లై య
ప్రకృతముఁ దలఁపింపఁగ నది, య కృతి సమాసోక్తి యయ్యె నది యె ట్లన్నన్.

108