83
3. ద్విరుక్తంబగు హల్లు పరంబగునపుడు ఆచ్చికంబుమీది దీర్ఘంబునకు హ్రస్వంబగు
ఉదా : - ఆ + కన్య - ఆత్రికము.
రెండవ సూత్రము వలన ఉత్తర పదాది అక్షరమైన 'క' అసంయుక్తము కాన దానికి ద్విత్వము వచ్చి, ఆ + క్కన్య - అయినది. మూడవ సూత్రము వలన, ద్విరుక్తమైన హల్లుకు పూర్వమందున్న ఆచ్చికమగు, ఆకారము హ్రస్వమై - అకారమగును.
అప్పుడు అక్కన్య - అను రూపమేర్పడును. ఆచ్చికములు - తెలుగు పదములు, ద్విరుక్తము. రెండుసార్లు ఉచ్చరించబడునది.
ఉదా : - ఆ + కాన = అక్కాన
ఈ + కాన = ఇక్కాన
ఏ + కాన = ఎక్కాన
అట్లే అత్తరి - ఇత్తరి - ఎత్తరి - రూపములు గ్రహించునది.
13. ఆమ్రేడిత సంధి :
I. అచ్చునకు ఆమ్రేడితము, పరంబగునపుడు సంధి తరుచుగా అగును. ద్విరుక్తము యొక్క పర రూపము ఆమ్రేడితము.
ఔర + ఔర = ఔర - ఆమ్రేడితము
ఆహా + ఆహా = ఆహాహా
ఎట్టు + ఎట్టూ = ఎట్టెట్టూ
ఏగి + ఏగి = ఏగేగి
ఏమి + ఏమి = ఏమేమి - ఏమియేమి
సులభ వ్యాకరణము