పుట:Little Masters Sulabha Vyakaranamu.pdf/80

ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

80

మొదలైనవి. సంస్కృత సమ శబ్దములు. అందు వల్ల సరళములురాక, పరుషములే నిల్చినవి.

iv. ద్వంద్వంబునం, బదంబుల పయి పరుషములకు, గసడదవ లగు. ద్వంద్వమనగా ద్వంద్వసమాసము. ద్వంద్వ సమాసముమీది పరుషములకు, గ స డ ద వలు, ఆదేశముగ వచ్చును.

ఉదా : - కూర + కాయ = కూరగాయలు
         కాలు + చేతులు = కాలుసేతులు
         టిక్కు + టెక్కు = టిక్కుడెక్కులు
         తల్లి + తండ్రి = తల్లిదండ్రులు
         ఊరు + పల్లె = ఊరుపల్లెలు
                      దీనికి వైకల్పిక విధిలేదు.

9. రుగాగమ సంధి :

కర్మధారయము లందు, పేదాది శబ్దములకు ఆలు శబ్దము, పరంబగునపుడు, రుగాగమంబగును.

పేదాదులు : పేద - బీద - జవ - కొమ - బాలెంత - మనుమ - గొడ్డు - ముద్ది మొదలగునవి పేదాదులు. ఇవి కేవలము అచ్చతెలుగు పదములకు సంబంధించినవి - ఆలు శబ్దము స్త్రీ మాత్ర పరము.

"రుక్" ఆగమము రుగాగమము. 'క్‌' అను వర్ణము సంధిలో చేయబడు ఆగమవర్ణము. పూర్వపదము చివరి మాత్రమే వచ్చునని, శాసించి పోవును. రు వర్ణములోని ఉ కారము ఉచ్చారణార్దమని గ్రహించవలెను. మిగులునవి 'ర్‌' మాత్రమే.

సులభ వ్యాకరణము