కుంగుతూ ప్రార్థిస్తే, “నా ఇంటికి దారిచూపో!” అని ఏడుస్తూ కూర్చున్నాడు ఆంధ్రప్రవరాఖ్యుడు.
అలాగే తానూ! సారా అందాల వయ్యారాల కులుకుమిటారి. అలాంటి బాలిక “రారా నా సామీ!” అని కోరింది. తాను వట్టి వాజమ్మ కాబట్టి చేతులు రెండూ అడ్డంబెట్టి పారిపోయి వచ్చేశాడు.
స్త్రీ సంపర్కం ఏదో ఆనందంగా ఉంటుందని ఊహ. ఆ ఊహమాత్రాన దేహం అంతా వేడెక్కి ఝల్లుమనిపోవడం కళ్ళు మత్తు లెక్కడం!
ఏమిటి యీ పశుత్వం. స్త్రీపురుష సంబంధంతప్ప ప్రపంచంలో ఇతర సమస్యలు లేవా? తిండి సమస్యా, స్త్రీ సమస్యా?
కుటుంబప్రేమ, జాతిప్రేమ, మానవప్రేమ ఒహెూ ఎంత మధురంగా ఉంటాయి! బీదవాళ్ళే లోకం అంతా! బీదవాళ్ళు ఎక్కడ చూచినా!
జీర్ణమై కుళ్ళిపోయిన గుడ్డలు, చివికిన హృదయాలూ, ఆశలూ, ఆశయాలూ.
కుష్ఠురోగంతో సింహమొగమై, పెదవులు వాచి, కళ్ళు మోరడించి, ఒళ్ళు నూనెక్కి పళ్ళు ఊడి, పుళ్ళ దుర్గంధంతో, వీధిలో పారవేసిన ఆకులో మిగిలినదే అమృతమని తింటూ బస్సుల దగ్గర, బజార్లలో, రైళ్ళలో, తిరునాళ్ళలో ఉత్సవాలలో కాకులలా, ఈగలలా ముసిరే తిండిలేని, ఎండి పోయిన మండిపోయిన జీవితాలుగల, బీద దరిద్ర శుష్కజీవిత జనం ఎన్ని లక్షలూ, కోట్లు!
తానా కోట్లూ, సూట్లూ, అయిదు రూపాయల టిక్కట్లు, టాక్సీలు, ఇంక తనకోసం కొన్న బట్టలూ వగైరాలు, జేబులో ఉన్న అయిదు రూపాయలు చిల్లర ఇవీ.
తనదేశం కుళ్ళుదేశం. తనతోటి మనుష్యులు దుర్వాసన బ్రతుకుల వాళ్ళు. లోకంలో ఇతరులపై జాలి పొందేవాళ్ళు దేవతలు. ఆ సీతాదేవి జాలి చూపించింది. హెూటలు యజమాని సుబ్బరామయ్య, తమలపాకుకిళ్ళీ దుకాణదారు రామన్ నాయరు, సారా, అనంతలక్ష్మి అందరూ దేవతలు.
ఇంతలో ఆ పన్నెండున్నర గంటల వేళలో మౌంట్ రోడ్డు ప్రవేశించిన తన్నుద్దేశించి కూయం వంతెనమీద నడిచి వెళ్లే ఒక కుంటి ముసలిది “అయ్యా! సామీ! ఒక పైస!” అని అడిగింది. కోనంగి తన జేబులో ఉన్న అయిదు రూపాయల చిల్లర ఆమె చేతిలో పోశాడు. వెనక్కు చూడకుండా హెూటలు గదికి ఒంటిగంటన్నరకు చేరి పండుకొన్నాడు. చిరునవ్వుతో నిదురపోయాడు.
తెల్లవారి లేచి స్నాన భోజనాదికాలు ముగించి, హెూటలు యజమాని దగ్గర నాల్గణాలు బదులు పుచ్చుకొని, వేటువే కంపెనీకి పోయాడు.
వెళ్ళగానే మేనేజరు తన ఆఫీసు గదిలోనికి పిలిచి “కోనంగిరావుగారూ, మీరు మా కంపెనీకి చేసిన సేవ ఎప్పుడూ మరచిపోము. కాని ఇవాళ నుంచి మీ ఉద్యోగం మాకు అక్కరలేదని కంపెనీవారు నిర్ణయించారు. ఈవారం ఆఖరువరకూ మీకు ముప్పైరూపాయలూ మా కృతజ్ఞతకు ఈఇరవైయిన్నీ మంజూరుచేశారు. మీకు కంపెనీవారిచ్చిన ఉత్తమ చరితాపత్రం ఇదిగో” అని చెప్పినాడు. కోనంగిరావు అన్నీ పుచ్చుకొని అమ్మయ్యా అని బయటపడినాడు.
