ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు
46 కవిత్వతత్త్వ విచారము
నసహ్యము ? భావములన్నియు నేక కాలమున నుజ్జ్వలములుగావు . కావున నన్ని లక్షణములును ఏక్షణముననైన భావపరమైన చింతతోఁ జూచువారికిఁ గానబడవు . కళలయందు సర్వపదార్థము లకును పార్శ్వగ్రహణము నిత్యము ! అట్లగుటఁ బ్రత్యకమైన రేఖలమాత్రము వివరించుట భావస్వభావములకు విరుద్ధములు . రసమునకు నా భాసకరములు.
భావనాశక్తియొక్క లీలలు
కవితయోుక్క రూపు నెఱుంగఁ గోరిన మనసు యొక్క రూపము నెఱుంగవలయుగదా ! ఆత్మజ్ఞానము సంపూర్ణముగ నెవరికి నలవడఁ గలదు ! అందును నావంటి పామరున కేమి తెలియును ? ఏదో యొండు రెండు ముక్కలు విన్నవింప సాహసించితిని , కాని యీ సాహసము నెఱవేఱినదని నా కేమాత్రము నమ్మిక లేదు . ఇఁక భావనాశక్తి యొక్క తెఅంగన్ననో మనః ప్రకృతుల కన్ని టికన్నను గోప్యమైనది . దాని చర్యలను గణింపనే కాదన్న నిఁక నిరూపించు టెట్లు ? అయినను గొన్నింటి నాజ్ఞయైన మనవి సేసెద. భావములతో సాంగత్యమం దాల్చినది గదా భావనాశక్తి . ఇఁక భావముల సంఖ్యములు . కావటం జేసి వానిని రంజింపఁజేయు భంగులును అసంఖ్యములే . కొన్నియెడల సూర్యోదయాది చిత్రములఁ దద్రూప ముగ వర్ణించిన సొగసు . స్త్రీపురుషుల మేయమైన దుఃఖమో సుఖమో దాల్చిన కాలములోఁ దగుమూత్ర ముత్ ప్రేక్షించినం జాలును . కథ వేగముగ నడువవలసిన చోట నలంకారముల గుప్తములఁజేసిన నింపు . కవియే ముందునకువచ్చి చెప్పెడు చోట్ల మితముగఁ గొన్నియున్న దోషములేదు . మఱియు గొన్ని యెడల బ్రకృతికి మీఱిన వర్ణనములం జొనిపి నను వికారము దో (ప కుండుటయేకాదు , అస్వాభావికమనియు సామాన్యముగ నెవరికిఁ దట్టవు . ఉదాహరణము. హితోపదేశము . ఈ గ్రంథమున ఎలుకలు పిల్లులు కాకులు నక్కలు మొదలైన తిర్యగ్డంతువులు మనుష్య భాషణము వలె వర్ణముల మాటలాడుటయు కాక , నీతివిధానము విప్పిచూపుటలో విదురుని యన్నలు గానున్నవి . ఇది ప్రకృతికి విరోధమని కొందఱు భ్రమించుట సహజమే . ఈ విచారముతో నిపుడేమి పనిగాని , ಯುಲ್ಲು విపరీతవృత్తులతో నిండియుండినను ఆ గ్రంథము ఒక దేశము ఒక కాలము నను మితము అడ్డును లేక యన్ని దేశములవారికి నన్ని వయసులవారికిని నిత్యహర్షముగా
