ఈ పుటను అచ్చుదిద్దలేదు

 ద్వితీయ భాగము 159

లున్పవ. కాని, పాండిత్యమును బో ( ద్రోచి భావముమీఁద దృష్టి

యుంచి వ్రాయుస్థలముల నీ దోషము పొంతఁబోఁడని నా యఖె
ప్రాయము. కారణములు సమయోచితముగఁ జూపCబడును.
    దుష్ట ములగు నుత్ప్రేక్షలు ప్రాచీనకవులయందుఁ గానరావు.
పెద్దనాదులయందును అంతగా నుండవు. ఈ యుక్తిక విత్వమునకు
మార్గదర్శియు గురు ప్రాయుఁడు నైనవాఁడు రామరాజభూషణుఁడు.
అతని వలె నింకెవరును జేయలేదు. చేయంబోరును. వసుచరిత్రకు
ననంతరము బయలు వెడలిన కావ్యములలో నీచిత్రములు మెండు.
పదములలో శ్లేషయు, శబ్దాలంకారములును, భావములలో విపరీ
తో త్ పేక్షలును సర్వకవులు అవలంబించిన వేడుకలు.
    రామ రాజభూషణునకుఁ బూర్వము వెణ్ణి వెణ్ణి యుత్ పేక్షలు 

దక్కువగ నుంటకు, తదనంతరము మితిమీరి యుండుటకును

గారణము స్పష్టము. శ్లేష యొక్క సహాయము లేనిది సహజోపమల
సమర్ధింపనగుcగాని, పిచ్చి యుత్ (పేక్షల సమర్ధింప నసాధ్యము

. వసుచరిత్రకు మునుపు శ్లేష విస్తారము ప్రచారమునకు రాలేదు.

తరువాత వచ్చినది. శ్లేషయు, శబ్ద వైచిత్రియు, భావ వైపరీత్యమును
సమన్వితములు. వీని వేండ్రముచేఁ గవిత్వములోని రసమంతయు
నెండిపోయినది.
         ಇಲ್ಲು స్త్రీమయముగా వర్ణించుటకుఁ గారణము అది శృంగార
మునకు నుపకరణమను నూహ. ఈ యూహ యాభాసము. ఎక్కడఁ
జూచినను స్త్రీలు చెదలవలె మిలమిలలాడుచుండిన వారియందు
మన కే మాత్రముఁ బ్రీతి యుండదు. అతిచే జనించు రసము
రోఁత, అపురూపముగానిది యల్పమూల్యము. విరక్తి దట్టముగఁ
బట్టువడవలయునన్న నాఁడు మళయాళములో నొక దినమున్నఁ
జాలు. పదాఅు వేలుం జిల్లర కాంతామణుల మందc జేర్చినవా
డగుటుఁ గాదె శ్రీకృష్ణుఁడు నిత్యబ్రహ్మచారియనఁ బ్రశస్తుడయ్యె !
ఆయన వలె దూరీకృతరక్తులు నిర్జితేంద్రియు లొరులుండరు ! సర్వ
వ్యాప్తి గానుండు వస్తువుపై బుద్ది యంతగాఁ బోదనుటకు నా 

భగవంతుడే సాక్షి ! అరుదైన కొలఁది గిరాకి హెచ్చునను బజారు

న్యాయమునైన ప్రబంధ కారు లెఱుంగమి వారి చిత్రకవిత్వముకన్న

మించిన చిత్రము !

                 భారతమందలి స్వభావవర్ణనావిధానము
        భారతకవులు ప్రకృతివర్ణన యెంతయు మనోహరముగఁ జేసి