250
కథలు - గాథలు * చెళ్లపిళ్ల వేంకటశాస్త్రి
రాజులపేర్లతో పుట్టిన వూళ్లే యిందులో కొన్ని వూళ్లు అసకృదావృత్తిగా కూడా (పోలవరాదులు) వున్నాయి.
“పోలయవేమా!” అంటూ పద్యాలు కొన్ని శ్రుతమవుతూ వున్నాయి. వేమభూపాలుని తండ్రిపేరు పోలయ్య ఆయన పేర పుట్టిన గ్రామం "పోలవరం" ప్రస్తుతం శ్రీనాథునికి కస్తూరికా భిక్షాదానంచేసి తదనుగుణమైన రంభా సంభోగాన్ని చూరగొన్న శృంగార రసారాధకుఁడు పాలించిన భూభాగానికి రాజధానిగా వుండేపట్నం పేరేదో చారిత్ర విజ్ఞాతల ద్వారా తెలుసుకోవాలి. సంస్కృత కవులలో “కాళిదాసు" భిక్షాటకుఁడుగా రుజువైనట్లే తెలుఁగు కవులలో శ్రీనాథుఁడు కూడా భిక్షాటకుఁడుగా రుజువైనది. అయితే కాళిదాసు భిక్షాటకత్వానికీ, శ్రీనాథుని భిక్షాటకత్వానికీ చాలా వార కనఁబడుతూవుంది. బాగా పరిశీలిస్తే శ్రీనాథుణ్ణి భిక్షాటకుఁడుగా సమర్ధించడానికి పైని చూపిన పద్యపాదాలు పనిచేయవు. ఆయీ పద్యపాదాలు శ్రీనాథుని నిరాఘాటప్రవర్తనాన్ని సమర్థించడానికి మాత్రమే వుపకరిస్తాయి. అంతకంటే "కైలాసగిరి పండె మైలారువిభుడేగి దినవెచ్చ మేరాజు తీర్చఁగలఁడు" ఆయీ చరణం భిక్షాటకత్వాన్ని సమర్థించడానికి కొంచెం తోడ్పడుతుంది.
“చిన్న ముష్టీ, పెద్ద ముష్టీ" అనే భేదం తప్ప యేదేనా చేయి చాఁచడం భిక్షాటనం కిందకే వస్తుందికదా! నిరాఘాటత్వానికి “తురగా రామకవి" ముందర యే శ్రీనాథుఁడూ చాలఁడు. పెద్దాపురం సంస్థానం అంతరించడాన్ని గూర్చి పరంపరగా వినేయితిహాసం (పెద్దాపురపుఁగోట పెద్దమ్మకిల్లౌట కవివరేణ్యుల కోపకలనఁగాదె, శ్రవణా, చూ.) విశ్వాస్యమే అయితే, తురగా రామకవిగారి ప్రభుత్వం ముందు శ్రీనాథుఁడి ప్రభుత్వం శతాంశమూ కాదు. రామకవిగారు తఱచు దేశాటకులైనా అసలు నివాసం తునిగాని ఆ ప్రాంతంలో వుండే యేదో పల్లెటూరుగాని కావాలి. అప్పటి సంస్థానాలలో రామకవిగారికి "వర్షాశనాలు" వున్నాయి. వర్షానికి ఒక్కసారి వచ్చే ఏర్పాటుతోవుంటాయి కనక ఆపేరు ఆమామూళ్లకు సార్థకం. రామకవిగారు వార్షికానికి వచ్చి పదో అయిదో రోజులు రాజుగారి కోరికమీఁద వుండి వర్షాశనం. పుచ్చుకొని వెళ్లి మళ్లా స్వల్పకాలంలోనే వచ్చి దివాణంలోకి కబురుచేసి నట్టున్నూ రాజుగారు దర్శనమివ్వక అనాదరించినట్టున్నూ దానిమీఁద వెంటనే మసిబొగ్గుతో కోటద్వారం గోడమీఁదో తల్పుమీఁదో (పద్యమంతా పిమ్మట వ్రాస్తాను. వుత్తరార్ధం మాత్రం యిక్కడ వుటంకిస్తాను) పెద్దమ్మ నాట్యమాడెను, దిద్దిమ్మని వత్సవాయి తిమ్మని యింటన్.
అని వ్రాస్తూవుండఁగా రాజుగారికి తెలిసి సగంసగం స్నానంచేస్తూ వున్న తడిబట్టతోనే వచ్చి శాంతింపఁజేసి,
