పుట:సంగ్రహ ఆంధ్ర విజ్ఞానకోశము మొదటి సంపుటము అ-ఆర్ష.pdf/823

ఈ పుటను అచ్చుదిద్దుతున్నప్పుడు సమస్య ఎదురైంది

ఆయుర్వేద గ్రంథములు

ఆయిలర్ చే 1736 లో రచింపబడిన “మెకానికా సివె న్మోటస్ సైన్షియా ఎనలిటిక్ ఎక్స్ పొజీటా" (Mechanica sive Motus scientia analytic exposita) అనునది న్యూటను సిద్ధాంతముపై విశ్లేషణ పద్ధతులలో వ్రాయబడిన మొదటి యంత్రశాస్త్రగ్రంథము. 1770 లో ఆతడు “వోల్ స్టాన్డిగె ఆలీటంగ్ జుర్ అల్ జెబ్రా (Vollstandige Aleitung Zur Algebra) అను గ్రంథమును జర్మను భాషలో రచించి తన సేవకునిచే లిఖింప జేసెను. బీజగణితముపై తరువాత వచ్చిన పాఠ్యగ్రంథముల కిదియే నమూనా. 1744 లో ఆయిలర్ రచించినమ్"మెథడస్" ఇన్వీనియండి లైనియాస్ కర్వాన్ మాగ్జిమి మినిమివే ప్రొప్రయిటేట్ గాండెం టెస్" (Methodus inveneindi lineas curvas maximi minimeve proprie- tate gandentes" అను గ్రంథము వైశేషిక కలనమున (calculus of variations) మొదటి గ్రంథము. దీనిలో ఆయిలర్ సమీకరణములు, వాని బహుళ ప్రయోజనములు చర్చింపబడినవి.

ఆయిలర్ కనుగొనిన అనేక విషయములు ఆతని చిన్న వ్యాసములలో అనర్ఘ రత్నములవలె విరజిమ్మబడియున్నవి. అట్టి రత్నములలో నొకటి ఆయిలర్ సంఖ్య అనబడునది. lim (1+1+++... = -logn) =-577216. ఒక అంకశాస్త్రమున అతడొనరించిన పరిశోధనలే అతనికి శాశ్వత కీర్తి సంపాదించి పెట్టుటకు చాలును. ఆయిలర్ తన బుద్ధిని ఖగోళశాస్త్రాభివృద్ధికై అధికముగా వినియోగించెను. ముఖ్యముగా చాంద్రవాదము, త్రివస్తుసమస్య (Problem of three bodies) ఆతని నాకర్షించెను. 1739 లో ఆతడు ఒక సంగీతశాస్త్ర గ్రంథము రచించెను. దానిలోని గణితము సంగీతజ్ఞులకును, సంగీతము గణితజ్ఞులకును బోధపడక అది వ్యర్థమైనది.

ఆయిలర్ మేధాశక్తి యాతని గ్రంథముల జదివిన ప్రతివారిని చకితుల జేయును. ఐనను అతనిలో కొన్ని లోపములు లేకపోలేదు. అపరిమిత శ్రేఢుల విషయమై అతడు తగు జాగ్రత వహించక, వానిని తన ఇష్టము వచ్చినట్లు విరివిగా వాడు కొనెను. వాని సంభిన్నత పై (Convergence) అతని దృష్టి పోలేదు. అసలు ఆ కాలము నాటికి, గణిత శాస్త్రములోని సంభిన్నత, విశీర్ణత (divergence) మొదలగు అపరిమిత కల్పములు (infinite processes) సరియైన పునాదులపై నిర్మింపబడి యుండ లేదు. ఆ పని 19 వ. శతాబ్దములో జరిగినది. అందుచే 18వ. శతాబ్దిలోని గణితజ్ఞు లందరును అపరిమిత శ్రేఢులు, అపరిమిత గుణకార లబ్ధములు మొదలగువాటి విషయమున తమ ఇష్టమువచ్చినట్లు ప్రయోగములను గావించిరి. ఉదా : ఆయిలర్ ఈ క్రింది విధముగా వాదించెను.

ఐనను విశీర్ణ శ్రేఢుల విషయమున ఆయిలర్ చేసిన వన్నియును తప్పులని చెప్పరాదు. నేటికాలపు సంభిన్నతా పరీక్షలు మాత్ర మాతడు చేయనిమాట నిజమే. ఐనను ఆతడు నిరూపించిన అనేక విషయములను నేటికాలపు గణితజ్ఞులు మార్గాంతర పద్ధతులచే బోధించియున్నారు. ఇట్లే కలన గణితవిషయమునను ఆయిలర్ త్రొక్కిన మార్గము, ఆధునికులకు మిగుల సంతృప్తికలిగింపక పోయినను, ఆధునిక గణితశాస్త్రమునకు ఆయిలర్ మూల స్తంభ మని చెప్పుటకు ఎవరికిని ఆక్షేపణము ఉండదు.

బే. వి.

ఆయుర్వేద గ్రంథములు :- "ఆయుర్విద్యతే ౽స్మిన్నితి, ఆయుర్వేదయతీతివా ఆయుర్వేదః" అను వ్యుత్పత్తినే ఆయువును గూర్చి బోధించు ఉప వేదము ఆయుర్వేద మని తెలియుచున్నది. ఆయుర్వేదము వైద్య శాస్త్రమనియు వ్యవహరింపబడును. కాయ - బాల - గ్రహ - ఊర్ధ్వాంగ - శల్య - విష రసాయన -వాజీకరణ చికిత్సా భేదములచే ఇయ్యది అష్టాంగ చికిత్సయని చెప్ప బడుచున్నది. ఇది ఋగ్వేదమున కువ వేదమని కొందరును, అధర్వణ వేదమునకు ఉపవేదమని కొందరును చెప్పుదురు. మొత్తముమీద ఈ విజ్ఞానభాగము వేదచతుష్టయము