పుట:విక్రమార్కచరిత్రము.pdf/40

ఈ పుట ఆమోదించబడ్డది

39

పై పద్యములకుఁ బోలిక స్పష్టము. దీనితో మనుచరిత్రము, ఆశ్వాసము, 3-98, 99 పద్యములను గూడ చదివినచో సందర్భము కూడ సరిపోవును.

ఇవికాక విక్రమార్కచరిత్రము నందలి 'దేవియుఁ దేవరయుఁబోలె, నెలవి పాఱఁగ నవ్వుచు, బంగారు సకినెల భంగి మెఱయ. యతులకైనఁ దెమలి యినుపకచ్చడము లూడిపడునన్న; జాజిపక్కెరలతో, చిలుక గుఱ్ఱపుఁ లౌజు' మున్నగు యపూర్వపదప్రయోగములు మనుచరిత్రము నందును గోచరించును. ఆంధ్రకవితాపితామహుని యాదరమునకుఁ బాత్రుఁడైన జక్కనకవి నిక్కముగాఁ బ్రశంసనీయుఁడు.

అర్ధాలంకారము లందువలెనే జక్కనకు శబ్దాలంకారాదుల యందు మక్కువ యెక్కువ. అనుప్రాస, అంత్యానుప్రాసాదులే కాక ఈ కవి శ్లేషయమకముల నధికముగ గూర్చియున్నాఁడు. అవి కొన్ని యీ దిగువ సూచింపఁ బడుచున్నవి.

శ్లేషలు :ఆ. 1. ప.65, 101 (వచనము); ఆ. 4. 143 మున్నగునవి చూడనగును.

అంత్యానుప్రాసలు : ఆ. 2. ప. 133, 198, 200, 218, 220, 210 చూడఁదగును.

యమకములు : ఇవి చేమకూర వేంకటకవిపై జక్కన ప్రభావము నూహించుటకు దోడ్పడును.

1. 'ని, న్నేమను దాన నింక నెటు లేమనుదాన మహాదరిద్రతన్.(ఆ. 3-8)
2. ‘విజయపాలుని నెమ్మోము విన్నవోయి
    తెల్లవాఱిన కైవడి తెల్లవాఱె'(ఆ. 3.102)
3. ఏకతంబున నిది యేకతంబున వచ్చెనో' (ఆ. 3. వ. 106)
4. 'కరము కరమునఁ గీలించి కరము బ్రీతి'(ఆ. 3-127)
5. 'తమ్ములాకొమ్మ నెమ్మోవితమ్ములనఁగ
    బింబ మా యింతి కెమ్మోవి బింబ మనఁగ
    జాతి యానాతి లేనవ్వు జాతి యనఁగ
    రామ యొప్పారు లోకాభిరామ యగుచు'. (ఆ. 4-18)
6. ఏకాంత కాంతరూపమొ
   యీకాంతుని నయనవీథి కిరవైనది గా
   కేకాంతంబునఁ గాంతల
   కేకాంతులు నొఱపుసడల నిట్లుండుదురే!(ఆ. 6-54)
7. పగలెల్లను దమునేచిన
   పగలెల్లఁ దలంచి యిరుల పౌజులు....(ఆ. 6.63)