11
సిద్ధనమంత్రి తనతండ్రివలెనే గణితవిద్యయందుఁ బ్రౌఢిమముగలవాఁడనియు, కవులు మెచ్చునట్లు నవ్యకావ్యములు రచించిన సత్కవియనియు, (అట్టి కావ్యనామములు తెలుపఁబడలేదు?); రెండుచేతులతోఁగూడ ఆణిముత్తెములవంటి వ్రాలు వ్రాయనేర్చినవాఁడనియు, పరదేశలిపులను అవలీలగాఁ జదువుటయుదు నిపుణుఁడనియు, మఱియు దేవరాయల మంత్రివల్లభుఁ డగు చామనామాత్యునిచేత దత్తములయిన రాజచిహ్నములు గలవాఁడనియుఁ దెలియుచున్నది.
పెదతండ్రియగు భాస్కరమంత్రివలెనే సిద్ధనమంత్రికూడ సూర్యనమస్కారవ్రతనియమయుతుఁడని 'దినకరదండనమస్కృతి దినదినసంవర్థమానతేజోనిధికిన్ ' (ఆ. 1.58) అను కవివాక్యము తెలుపుచున్నది. మఱియు నితఁడు 'శ్రీనాథచరణయుగళధ్వానాధీనాంతరంగుఁడు' (ఆ. 2-1), 'శివపదద్వయీకీర్తనుఁడు' (ఆ. 2-262), కావున హరిహరభేదము లేని అద్వైతి. బెల్లముకొండ భైరవస్వామి యితని యిలవేలుపు (ఆ. 1-260).
'శ్రీమద్వాణీవిలాసజిహ్వాగ్రతలా'(ఆ. 1-1.)
'కవితాకారా!' (ఆ. 8-124)
రామాయణ సుప్రలాప్తరసికకలాపా!(ఆ. 2-281)
అని కవి సంబోధించుటచేత సిద్ధనమంత్రి కవియైయుండెననుటలో సందేహము లేదు. కృత్యాద్యవతారకలో (ప. 50) నితఁ డినేకకావ్యము లొనర్చినట్లును కవి చెప్పెను. కావున నీ “రామాయణసుప్రలాప' అను సంబోధనము వలన నితఁడు ‘రామాయణము'ను కావ్యముగా రచించియుండెనేమో యని అనుమానింపఁదగియున్నది(?).
కృతికర్త కృతిభర్తల కాలము
విక్రమార్కచరిత్ర కృతికర్తయగు జక్కన కవి యొక్కయు, కృతిభర్త యగు సిద్ధనమంత్రి యొక్కయు కాలమును గూర్చి యాలోచింపవలసి యున్నది. వీరి కాలమును దెలియుటకుఁ గావ్యాదిలో జక్కన పేర్కొనిన కొందఱు ప్రధానవ్యక్తుల నామములే మనకు ముఖ్యాధారములు. అవి యివి.
1. రాజేంద్రచోఁడుని వలన సూరన సోమయాజి అగ్రహారమును పడసెను. సూరన సోమయాజి కృతిభర్త తాతకుఁ దండ్రి.
2. దేవరాయ మహారాయల కడ జన్నమంత్రి మంత్రిగా నుండెను. జన్నమంత్రి కృతిభర్తకుఁ దండ్రి.
