172
రామాయణ విశేషములు
"సర్వే చండస్య బిభ్యతి". (యు. 2-21)
అందరును చండునికి భయపడుదురు. ఇదివరలో చూపిన
'మృదుర్హి పరిభూయతే' అను లక్ష్మణ నీతి కిది అనుబంధము. దాయా
దులు మత్సరమును గురించి యుద్ధకాండ సర్గ 16 లో 3, 4, 5, 6, 7,
8, 9 శ్లోకాలలో చక్కగా వర్ణించినారు. మరియు సర్గ 18 లో 10, 14
శ్లోకాలను చూడుడు.
“సులభాః పురుషా రాజన్ సతతం ప్రియవాదినః
అప్రియస్య చ పథ్యస్య వక్తా శ్రోతాచ దుర్లభః."
(యుద్ధ, 16-20, 21)
ప్రియముగా మాట్లాడేవారు చాలామంది. అప్రియమైన హితవు
చెప్పువారును వినువారును మాత్రమే దుర్లభులు.
పిఱికితనముయొక్క నష్టములను గురించి హిందువులు బాగా అర్థము చేసుకొనవలెను అంగదుడు చెప్పిన నీతులలో ఇవి చాలా శ్రేష్ఠ మైనట్టివి. చూడుడు:
యుద్ధకాండ. సర్గ, 66 శ్లోకాలు 19 నుండి 27 వరకు
"న కత్థనాత్ సత్పురుషా భవంతి" (యుద్ధ. 71-58)
ఆత్మశ్లాఘనచే సత్పురుషులు కానేరరు.
“పౌరుషేణతు యో యుక్తః సతు శూర ఇతి స్మృతః"
(యు. 71-59)
పౌరుషము కలవాడే శూరుడు.
"యస్యార్థ సస్య మిత్రాణి, యస్యార్థ స్తస్య బాంధవాః
యస్యార్థా స్స పుమాంల్లోకే, యస్యార్థా స్సచ పండితః"
(యు. 83-35)
ఈ శ్లోకాన్ని హితోపదేశములో ఉదాహరించినారు.
“మరణాంతాని వైరాణి” (యు. 112–26)
ఈ విధముగా రామాయణము నీతులకు నిధియై యుండుటచేత
కూడ పూజ్యస్థానమును పొందియున్నది.
