రామ. ఎన్ననే = ప్రసిద్ధమగునట్లుగానే, వరించు = స్వీకరించు, వరసమిత్ = మహాయుద్ధ మనెడి, మహ = ఉత్సవముయొక్క, “సమిత్యాజిస్సమిద్యుద్ధః మహస్తూత్సవతేజసోః” అని అ. ఆవనంబులోనన్ = రక్షణములోపల, నగారి గినిసినన్ = ఇంద్రుఁ డెదిరించినప్పటికిని, కాండవృష్టిన్ = శరవర్షముచేత, జగదజేయదండనుండు = జగములకు నతిక్రమింపరాని యాజ్ఞ గలవాఁడు, మాయన్న = రఘురాముఁడు, నలంపవచ్చున్ = అణఁచుయత్నము చేయును, అట్లైనను దాళినందునకు హేతువు, బ్రాహ్మణునకు విరచితాంజలి యగును, “గవాగ్రజన్మనామగ్రే న శూరో రోషవానయ” మ్మని రామవాక్యము గనుక.
| స్రగ్ధర. | ఆరాజన్యోత్తముం డిట్లనుదితరభసుండై భవత్సత్వరవ్యా | 109 |
రామ. ఆరాజన్యోత్తముండు = రాముఁడు, ఇట్లు, అనుదితరభసుండై = పుట్టనట్టియాగ్రహము గలవాఁడై, భవత్ = నీయొక్క, సత్వర = తీవ్రమైన, వ్యాహారంబు = వాక్యమును, “వ్యాహారఉక్తిర్లపిత" మ్మని అ. ఓర్చియుంట నన్యముగ, కొనకుము = ఎంచకుమా, తాదృక్సార = అట్టిచేవ గల, ఉగ్రేష్వాసము = ఈశ్వరునివిల్లు, ఎంచంగ, ఆచేతికిన్ = ఆరఘునాథునిహస్తమునకు, ఆఁటన్ = తాళునట్టుగా, క్రూరేష్వాసంబు = దురుసైనవిల్లు, శరాసన మనినట్టు, లేదు, ఒక్కొఁడు = ఒకపురుషుఁడు, ఒకఁడు, ఒకొఁడు అని రెండుప్రయోగములు గలవు గనుక, తత్ = అట్టిరఘునాథునియొక్క, కలుగునె క్రియ.
భారత. ఆరాజన్యో త్తముండు = అర్జునుఁడు, ఇట్లను, దిత = ఖండితమైన, రభసుండై = వేగము గలవాఁడై, త్వరపడక యనుట, ఓర్చియుంట = నించున్నయునికి, నాచేతికి, క్రూరేష్వాసంబు = గట్టివిల్లు, ఒక్కొఁడు = ఒకటి, ఉ. 'ఇప్పు డేను రాకుండ నొకండు వచ్చి మఱియొండునె' అని పెద్దిరాజుప్రయోగము. తత్ = ఆయింద్రునియొక్క, కలుగునె = కలిగెడినా, అని క్రియ. నా చేతికిఁ దగినవి ల్లొకటి యిచ్చినను నింద్రునితో యుద్ధము సేయఁగల ననుట.
| సీ. | అనుటయు నాతఁ డాజననాథ వరకుమా | |
